Τα κρυφά και φανερά οφέλη της επένδυσης στο Ελληνικό

Αν και ο Γολγοθάς για την υλοποίηση της μεγαλύτερης επένδυσης στην Ελλάδα δεν έχει τελειώσει, η υπογραφή του μνημονίου συναντίληψης (MoU) μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Lamda Development τακτοποιεί τη σημαντικότερη εκκρεμότητα για την αξιοποίηση του Ελληνικού: Η επένδυση των 8 δισ. ευρώ, μαζί με τα έργα κοινής ωφέλειας, έχει πλέον την πολιτική κάλυψη της σημερινής κυβέρνησης, η οποία υποστηρίζει πως διαπραγματεύθηκε και πέτυχε καλύτερους όρους. Επί χρόνια, τα κόμματα της συγκυβέρνησης μιλούσαν για "ξεπούλημα" και άλλα ηχηρά, ενώ από χθες για τα σημαντικά οφέλη από την αξιοποίηση του σημαντικότερου ακινήτου της χώρας.

Για να προχωρήσει, όμως, το επενδυτικό σχέδιο της Lamda Development του ομίλου Λάτση και των συνεταίρων του στο Ελληνικό και στην παραλιακή ζώνη του Αγίου Κοσμά θα χρειαστεί να επιλυθούν αρκετά κρίσιμα ζητήματα.

Από την άδεια καζίνο (θέμα για το οποίο δεν αναφέρεται ούτε λέξη στις χθεσινές ανακοινώσεις), που πρέπει να παραχωρηθεί εντός του χώρου, μέχρι την έκδοση των αποφάσεων για το χωροταξικό σχέδιο, τη μετεγκατάσταση κρατικών και άλλων υπηρεσιών από τον χώρο κ.λπ.

Το αρχικό σχέδιο προέβλεπε πως τα περισσότερα από τα συγκεκριμένα θέματα έπρεπε να λυθούν μέχρι τον Νοέμβριο του 2016, οπότε και ο επενδυτής θα αποκτούσε τις μετοχές της "Ελληνικόν ΑΕ", ιδιοκτήτριας του ακινήτου των 6.200.000 τετραγωνικών μέτρων. Τότε θα καταβάλει και την πρώτη δόση από το τίμημα που αρχικά είχε οριστεί σε 915.000.000 ευρώ.

Τόσο η κυβέρνηση, όσο και η διοίκηση της Lamda Development δίνουν πανηγυρικό τόνο στην υπογραφή του MoU που αποτελούσε προαπαιτούμενο για τη δόση των 7,5 δισ. ευρώ. Τι προβλέπει, όμως, το σχέδιο του επενδυτικού σχήματος υπό τον όμιλο Λάτση;

Οι μικρές αλλαγές στους όρους δόμησης επηρεάζουν το αρχικό Master Plan, χωρίς να είναι γνωστές προς το παρόν οι λεπτομέρειες. Το Master Plan περιλαμβάνει την αναβάθμιση και ανάδειξη του παραλιακού μετώπου μέσω της πραγματοποίησης σημαντικών λιμενικών έργων για τη δημιουργία μιας νέας παραλίας ελεύθερης πρόσβασης, μήκους μεγαλύτερης του ενός χιλιομέτρου, που στη μια άκρη της θα έχει τη μαρίνα και στην άλλη ένα διεθνούς εμβέλειας τοπόσημο, ένα ενυδρείο.

Η ανάπτυξη του παραλιακού μετώπου περιλαμβάνει χρήσεις τουρισμού και αναψυχής (ξενοδοχειακών μονάδων, αθλητικών εγκαταστάσεων, εμπορικών δραστηριοτήτων) καθώς επίσης και πρότυπων οικιστικών αναπτύξεων. Έμφαση θα δοθεί στην ανέγερση ενός πύργου κατοικιών υψηλών προδιαγραφών, ειδικής αρχιτεκτονικής σχεδίασης, που θα αποτελέσει σημείο προορισμού (landmark destination) και τοπόσημο του παράκτιου μετώπου.

Προβλέπει, επίσης, την ανάπτυξη της έκτασης του πρώην αεροδρομίου Ελληνικού με ποικίλες νέες χρήσεις, όπως εκπαιδευτικά ιδρύματα και campus στέγασης φοιτητών, διεθνούς εμβέλειας ιδρύματα υγείας και έρευνας, καθώς και ένα πρότυπο επιχειρηματικό πάρκο, στοχεύοντας στην ανάδειξη του έργου ως προορισμού εκπαίδευσης, έρευνας και επιχειρηματικότητας. Επιπροσθέτως, θα συμπεριληφθούν χρήσεις αναψυχής και εμπορίου συμπεριλαμβανομένου του μεγαλύτερου εμπορικού κέντρου της Αττικής, υπεραγορές, ξενοδοχειακά συγκροτήματα, πρότυπες τουριστικές υποδομές (συνεδριακό κέντρο, νέο γήπεδο γκολφ, αξιοποίηση του Ολυμπιακού Κέντρου Κανό-Καγιάκ) καθώς και οικιστικές αναπτύξεις.

Επιπλέον, "το επενδυτικό σχήμα αναλαμβάνει τη δημιουργία, χρηματοδότηση και συντήρηση του μεγαλύτερου στην Ελλάδα και ενός εκ των μεγαλύτερων στον κόσμο Μητροπολιτικού Πάρκου Πρασίνου και Αναψυχής, που συνδυαστικά με τους κοινόχρηστους χώρους πρασίνου του ακινήτου θα καλύπτουν έκταση 2.600.000 τ.μ., ήτοι 42% της συνολικής επιφανείας της έκτασης. Tο επενδυτικό σχήμα αναλαμβάνει επιπλέον τη χρηματοδότηση και κατασκευή όλων των συγκοινωνιακών υποδομών, των εγκαταστάσεων και δικτύων κοινής ωφέλειας, των αναγκαίων λιμενικών έργων, τη δημιουργία πεζοδρόμων και ποδηλατοδρόμων μήκους 50 χιλιομέτρων, δημιουργώντας την αναγκαία συνδεσιμότητα με τα υφιστάμενα και νέα μέσα σταθερής τροχιάς, την υπογειοποίηση τμήματος της Λεωφόρου Ποσειδώνος, την αναπαλαίωση και λειτουργία των διατηρητέων κτιρίων εντός του ακινήτου, την πλήρη ανάπλαση του παραλιακού μετώπου, καθώς και τη δημιουργία 1 χιλιομέτρου παραλίας ελεύθερης προς χρήση στο κοινό".

Παρά τις πολυετείς αντιδράσεις, στην κυβέρνηση φαίνεται πως κατανοούν ότι τα οφέλη από την αξιοποίηση του ακινήτου του πρώην αεροδρομίου στο Ελληνικό και της παραλιακής ζώνης του Αγίου Κοσμά είναι πολλαπλάσια της οικονομικής προσφοράς για την εξαγορά των μετοχών της Ελληνικόν ΑΕ. Στο ποσό αυτό πρέπει εξάλλου να συνυπολογιστούν δαπάνες ύψους 1,5 δισ. ευρώ για την υλοποίηση του συνόλου των απαιτούμενων έργων υποδομών, τις οποίες αναλαμβάνουν εξ ολοκλήρου οι επενδυτές για λογαριασμό του Δημοσίου.

Εκτός από τα άμεσα έσοδα, η σύμβαση προβλέπει ότι για τα επόμενα 99 χρόνια το 30% των καθαρών κερδών, πλέον μιας ελάχιστης απόδοσης, αποδίδεται στο ελληνικό δημόσιο. Επιπλέον, τα έμμεσα οικονομικά οφέλη του έργου εκτιμώνται σε περισσότερα από 10,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για τα έσοδα του ελληνικού δημοσίου στα 25 χρόνια που διαχέεται χρονικά η επένδυση και υπολογίζονται σε περίπου 5 δισ. από φόρους και 5,5 δισ. ευρώ από ασφαλιστικές εισφορές.

Σύμφωνα με μελέτη του ΙΟΒΕ, η αναμενόμενη συμβολή του έργου στο Ακαθάριστο Εθνικό Προϊόν της χώρας, που θα είναι της τάξης του 2%, με τους αναλυτές του Ιδρύματος να υποστηρίζουν πως πρόκειται για παραγωγή νέου εθνικού πλούτου, που θα προέλθει από όλους τους κλάδους των ελληνικών επιχειρήσεων ως συνέπεια της αναζωογόνησης ανενεργού παραγωγικού δυναμικού και δημιουργίας νέων επενδύσεων, ενισχύοντας τους αναπτυξιακούς ρυθμούς ανόδου της ελληνικής οικονομίας.

Στην ίδια μελέτη επισημαίνεται και η δημιουργία θέσεων εργασίας, τόσο βραχυπρόθεσμα (κατασκευαστική δραστηριότητα, 10.000 θέσεις εργασίας κατά την πρώτη 5ετία κατασκευής του έργου και δημιουργία επιπλέον 2.000 νέων θέσεων εργασίας κατά έτος για την υπόλοιπη περίοδο κατασκευής), όσο και μακροπρόθεσμα, ώστε σε βάθος 20ετίας να φτάσουν τις 70.000.

Στις θετικές επιπτώσεις περιλαμβάνεται η αναβάθμιση της χώρας ως ελκυστικού και ασφαλούς προορισμού άμεσων ξένων επενδύσεων και η ενδυνάμωση της θέσης της Ελλάδας και ειδικότερα της ευρύτερης περιοχής της πρωτεύουσας, και την ανάδειξή της ως ενός παγκόσμιου τουριστικού προορισμού, κερδίζοντας 1.000.000 επιπλέον τουρίστες ετησίως, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για την ενίσχυση της οικονομίας της.

Πάντως στην αγορά θεωρείται βέβαιο πως χωρίς την ασφυκτική πίεση των δανειστών δεν υπήρχε περίπτωση να υπογραφεί το μνημόνιο συναντίληψης (MoU) μεταξύ ΤΑΙΠΕΔ και Lamda Development.

Οι ίδιοι επισημαίνουν πως χαρακτηριστικό του κλίματος που επικρατούσε τις τελευταίες ημέρες είναι πως στην ανακοίνωση του ΤΑΙΠΕΔ αναφέρεται πως η συνολική επένδυση θα είναι οκτώ δισ. και στο ενημερωτικό σημείωμα του Μεγάρου Μαξίμου περιορίζεται στα επτά δισ. ευρώ.