Αναπτυξιακός: Το στοίχημα για περισσότερες θέσεις με... λίγο χρήμα

Η μείωση της μέσης επενδυτικής δαπάνης ανά θέση εργασίας είναι το στοίχημα που καλείται να επιτύχει το υπουργείο Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού την επομένη εφαρμογής του νέου αναπτυξιακού νόμου.

Με τα προς διάθεση κονδύλια να είναι λίγα και με την ανεργία να παραμένει σε δυσθεώρητα ύψη, το υπουργείο αναζητά τη χρυσή τομή, δηλαδή τη στήριξη όσο το δυνατόν περισσότερων επενδυτικών σχεδίων, με την ταυτόχρονη δημιουργία του μέγιστου δυνατού αριθμού νέων θέσεων εργασίας.

Σύμφωνα με αρμόδια στελέχη του υπουργείου, το παραπάνω είναι εφικτό να επιτευχθεί στο πλαίσιο του νέου νόμου, καθώς αυτός είναι εστιασμένος πρωτίστως στις μικρές και πολύ μικρές επιχειρήσεις, οι οποίες με την υλοποίηση χαμηλών προϋπολογισμών επενδυτικών σχεδίων μπορούν να δημιουργήσουν (συνολικά) πολλές θέσεις εργασίας.

Σε κάθε περίπτωση, όπως αναφέρουν τα ίδια στελέχη, στόχος είναι η δημιουργία νέων θέσεων εργασίας με τη μικρότερη δυνατή επενδυτική δαπάνη ανά θέση εργασίας. Κάτι το οποίο δεν επιτεύχθηκε στους δύο προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους και συγκεκριμένα με τον ν. 3299/20504 και τον ν. 3908/2011.

Με βάση τα στοιχεία που παρουσίασε χθες το υπουργείο, η μέση επενδυτική δαπάνη ανά θέση εργασίας στον αναπτυξιακό νόμο 3299/2004 ανήλθε στις 566.305 ευρώ, με τη μέση ενίσχυση (την επιχορήγηση του δημοσίου) να ανέρχεται στις 230.800 ευρώ. Δηλαδή κάθε νέα θέση εργασίας στο πλαίσιο του συγκεκριμένου νόμου πληρωνόταν με το προαναφερθέν ποσό. Σε δυσθεώρητα ωστόσο επίπεδα εκτοξεύθηκε η μέση επενδυτική δαπάνη στο πλαίσιο του επενδυτικού νόμου 3908/11, η οποία ανήλθε στις 976.450 ευρώ και τη μέση ενίσχυση στις 322.854 ευρώ.

Σε ό,τι αφορά στον αριθμό των νέων θέσεων εργασίας για τον πρώτο νόμο, αυτός υπολογίζεται στις 39.669 και εκτιμάτο ότι θα προέκυπτε από την υλοποίηση 10.549 νέων επενδυτικών σχεδίων, ενώ για τον δεύτερο, υπολογίζεται στις 6.167, προερχόμενες από 1.276 επενδυτικά σχέδια.

Προφανώς και οι παραπάνω αριθμοί βασίζονται σε εκτιμήσεις, ή ορθότερα, προκύπτουν από τα στοιχεία που έχουν κατατεθεί στο πλαίσιο των αιτήσεων υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων στους προηγούμενους αναπτυξιακούς νόμους.

Με δεδομένο ότι ο αριθμός των προαναφερθέντων επενδυτικών σχεδίων είναι αδύνατον να υλοποιηθεί, θα πρέπει να αναμένουμε τα οριστικά στοιχεία στο δεύτερο εξάμηνο του 2018, όταν και οι εκκρεμότητες των δύο νόμων θα πάψουν να υφίστανται, καθώς η υλοποίησή τους, ή μη, θα έχει κριθεί οριστικά.

Πώς έγινε αυτό

Όπως αναφέρουν στελέχη του υπουργείου Οικονομίας, οι υψηλές μέσες επενδυτικές δαπάνες ανά θέση εργασίας προέκυψαν από τις αστοχίες των νόμων, οι οποίοι επιχορηγούσαν ακρίτως επενδυτικά σχέδια, τα οποία ούτε θέσεις εργασίας προέβλεπαν, ούτε προστιθέμενη αξία στη χώρα δημιουργούσαν. Μάλιστα, αναφέρουν ως χαρακτηριστικό παράδειγμα τις μεγάλες επενδύσεις σε φωτοβολταϊκά πάρκα, τα οποία απασχολούν περιορισμένο αριθμό ατόμων, ενώ η κατασκευή τους γίνεται στο εξωτερικό. «Αυτό δεν πρόκειται να επαναληφθεί», επισημαίνουν.

Πώς, όμως;

Ο σημερινός στόχος του υπουργείου είναι με τις ενισχύσεις του νέου αναπτυξιακού νόμου να δημιουργηθούν έως το τέλος του 2022 περίπου 15.200 νέες θέσεις εργασίας. Είναι εφικτό; Είναι, αναφέρουν τα ίδια στελέχη, σημειώνοντας ότι αυτό προβλέπει η δομή του νέου νόμου.

Μέσα από την ενίσχυση των δυναμικών και εξωστρεφών μικρομεσαίων επιχειρήσεων, μπορούν να δημιουργηθούν χιλιάδες νέες θέσεις εργασίας, όπως επίσης και από την ενίσχυση των σημερινών αυτοαπασχολούμενων στους τομείς των νέων τεχνολογιών. «Τα επενδυτικά τους σχέδια και συνεπώς η ενίσχυσή τους δεν είναι μεγάλα, ωστόσο θα δημιουργήσουν νέες θέσεις απασχόλησης με χαμηλή μέση επενδυτική δαπάνη», αναφέρουν χαρακτηριστικά.

Μεγάλη βαρύτητα ως προς τη δημιουργία νέων θέσεων εργασίας δίνει το υπουργείο και στις πολυαναμενόμενες μεγάλες ξένες επενδύσεις. «Οι θέσεις εργασίας που θα δημιουργηθούν από τις μεγάλες ξένες επενδύσεις θα έχουν ελάχιστο αποτύπωμα στο ταμείο των κρατικών ενισχύσεων, καθώς μια μεγάλη επένδυση απαιτεί και μεγάλο αριθμό εργαζομένων. Με δεδομένο ότι το μεγαλύτερο ποσό ενίσχυσης που μπορεί να δοθεί σε μια επιχείρηση δεν γίνεται να ξεπεράσει τα 10 εκατ. ευρώ ή τα 20 εκατ. ευρώ αν είναι όμιλος, τότε θα μπορούμε να έχουμε πολλές θέσεις εργασίας με πολύ χαμηλή μέση ενίσχυση ανά θέση εργασίας. Είναι προφανές ότι η σημασία των μεγάλων επενδύσεων είναι αναμφισβήτητη. Αποτελούν μεν το 0,1% του συνόλου των επιχειρήσεων, αλλά δημιουργούν 14,2% της απασχόλησης και 28% του ΑΕΠ».

Σε κάθε περίπτωση, αναφέρουν, η μέση επενδυτική δαπάνη ανά θέση εργασίας θα είναι σαφώς χαμηλότερη από την αντίστοιχη δαπάνη του ν. 3299/2004.

Όπως τόνισε στη χθεσινή συνέντευξη Τύπου ο γενικός γραμματέας Ιδιωτικών και Στρατηγικών Επενδύσεων Λόης Λαμπριανίδης, το προηγούμενο των αναπτυξιακών νόμων και ειδικά των 3299/2004 και 3908/2011 δεν πρόκειται να επαναληφθεί καθώς το 95% των επενδυτικών σχεδίων ήταν χαμηλής και σχετικά χαμηλής τεχνολογίας, ενώ δύο κλάδοι της Ενέργειας και των Ξενοδοχείων αφορούσαν το 46,5% των επενδυτικών σχεδίων και το 72,2% του προϋπολογισμού. Το μέσο μέγεθος της επένδυσης στον πρώτο νόμο αγγίζει τα 2.147.886 ευρώ και στον δεύτερο τα 4.719.253 ευρώ.

Επίσης, το 95% των επενδυτικών σχεδίων είναι μικρότερο από 20 εκατομμύρια και επίσης το 92% των επενδυτικών σχεδίων πήραν ενίσχυση λιγότερο από 5 εκατομμύρια.

Παρ' όλα αυτά υπήρξε μια πολύ μεγάλη συγκέντρωση, δηλαδή περίπου 4% των επενδυτικών σχεδίων πήρε το 44% του ύψους των επενδύσεων, ενώ οι πολύ μεγάλες επιχειρήσεις που το ποσοστό των επενδυτικών τους σχεδίων ανέρχεται στο 17% λαμβάνουν το 50% του προϋπολογισμού. Επίσης, 6 μόλις επιχειρήσεις πήραν 1 δισ. ευρώ, που αντιστοιχεί στο 8,1% των συνολικών ενισχύσεων.

Σύμφωνα με την πολιτική ηγεσία του υπουργείου, με νέο νόμο θα υπάρξει σαφής διασπορά των ενισχύσεων στις επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται ή προτίθενται να δραστηριοποιηθούν στους εννέα (9) χαρακτηρισμένους ως στρατηγικούς τομείς της οικονομίας.