Ασφαλιστικό: Νέοι πονοκέφαλοι με τα εφάπαξ

Νέες επί τα χείρω αλλαγές και περαιτέρω περικοπές σε συντάξεις -κυρίως εφάπαξ- επιφέρουν σε χιλιάδες ασφαλισμένους οι διατάξεις που κατατέθηκαν με τροπολογία από το υπουργείο Εργασίας, το βράδυ της Τετάρτης, ως νομοτεχνικές βελτιώσεις στον πρόσφατο ασφαλιστικό νόμο.

Έτσι, προβλέπεται η κατάργηση κοινωνικών πόρων που είχαν απομείνει σε ταμεία όπως το ΤΣΜΕΔΕ, το ΤΣΑΥ και το ταμείο των ενστόλων, με αποτέλεσμα να δημιουργείται έλλειμμα της τάξης των 15 εκατ. ευρώ τον χρόνο στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, ενώ προβλήματα και νέες καθυστερήσεις αναμένονται στη διαδικασία απονομής του εφάπαξ, αφού αλλάζει ο τρόπος υπολογισμού, με αποτέλεσμα να απαιτούνται νέα δικαιολογητικά από τους συνταξιούχους εν αναμονή.

Αναλυτικά, βάσει της τροπολογίας, καταργούνται πόροι που χρηματοδοτούσαν το πρώην ΤΣΜΕΔΕ και είχαν θεσμοθετηθεί το 1940, το 1979 ή το 1993 (κρατήσεις επί παντός λογαριασμού πληρωμής εργολάβου, επί των αμοιβών για την εκπόνηση τεχνικών μελετών, επί αμοιβών για βιομηχανικές, ηλεκτρολογικές και μηχανολογικές μελέτες κ.α.). Καταργούνται επίσης εναπομείναντες πόροι από το Ταμείο Νομικών, το ΤΣΑΥ, Ταμεία των δημοσιογράφων και των εργαζόμενων στον Τύπο αλλά και τα Ταμεία των ενστόλων. Συνολικά, το έλλειμμα που δημιουργείται στον Ενιαίο Φορέα Κοινωνικής Ασφάλισης, στον οποίο συγχωνεύονται όλα τα ταμεία κύριας ασφάλισης, εκτιμάται από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους σε 15 εκατ. ευρώ τον χρόνο.

Με την ίδια τροπολογία, χάνουν και οι δημόσιοι υπάλληλοι που θα συνταξιοδοτηθούν μετά τις 12 Μαΐου 2016 (όπως ισχύει ήδη για τους μισθωτούς του ιδιωτικού τομέα) τις λεγόμενες "οικογενειακές παροχές". Πρόκειται για τα επιδόματα συζύγου ή τέκνων που προβλέπονταν από τις παλιές διατάξεις.

Δυσμενείς αλλαγές επιφέρει και η διάταξη που καταργεί νόμο του 1992, βάσει του οποίου για τους νέους ασφαλισμένους (από 1/1/1993) το 6μηνο λογίζεται ως έτος για την υποβολή αίτησης συνταξιοδότησης. Επί τα χείρω αλλάζει και το όριο περικοπής της σύνταξης για τους συνταξιούχους που εργάζονται. Μετά την συμπλήρωση των 55ου θα χάνουν το 70% από το ποσό της ακαθάριστης κύριας σύνταξης, ή του αθροίσματος συντάξεων που υπερβαίνει τα 780 ευρώ (αντί 970 ευρώ).

Τέλος, για τον υπολογισμό του εφάπαξ αλλάζει η βάση υπολογισμού του βοηθήματος για όσους έχουν συνταξιοδοτηθεί από το 2014 αλλά δεν έχουν λάβει ακόμη την παροχή, δημιουργώντας νέα γραφειοκρατικά προβλήματα. Ειδικοί εκτιμούν ότι η νέα διάταξη μπορεί να προκαλέσει νέα καθυστέρηση, παρότι ο υφυπουργός Εργασίας Τ. Πετρόπουλoς υποστήριξε στη Βουλή ότι 1,063 δισ. ευρώ θα δοθούν εντός των επόμενων 12-18 μηνών, για να "ξεμπλοκάρει" η πληρωμή των εφάπαξ των δημοσίων υπαλλήλων.

Αναλυτικά, οι χιλιάδες δημόσιοι υπάλληλοι που βρίσκονται στην ουρά για να λάβουν το εφάπαξ και έχουν συνταξιοδοτηθεί από την 1η Ιανουαρίου 2014 και μετά, ενδέχεται να βρεθούν αντιμέτωποι με νέα καθυστέρηση, εξαιτίας της νέας αλλαγής στη βάση υπολογισμού του βοηθήματος.

Αναλυτικά, το νέο εφάπαξ είναι άθροισμα δύο τμημάτων:

1. Τα χρόνια μέχρι 31/12/2013 υπολογίζονται με το 60% των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας.

2. Από 1/1/2014 ισχύει νέο σύστημα που οδηγεί σε επιστροφή εισφορών με ή χωρίς προσαύξηση, ανάλογα με τα ετήσια έσοδα του αντίστοιχου Ταμείου Πρόνοιας. Αν τα έσοδα μιας χρονιάς είναι αυξημένα έναντι της αμέσως προηγούμενης, τότε το εφάπαξ δίνεται με προσαύξηση.

Η τροπολογία αλλάζει τη βάση υπολογισμού για το πρώτο τμήμα της παροχής. Προβλέπει ως αποδοχές για τον υπολογισμό «τον μέσο όρο των μηνιαίων αποδοχών που έλαβε ο ασφαλισμένος τα 5 τελευταία έτη ως και την 31/12/2013».

Μεγαλύτερες θα είναι και οι περικοπές στα εφάπαξ των αυτοαπασχολούμενων, καθώς πέφτει ο συντελεστής υπολογισμού τους από το 75% των αποδοχών της τελευταίας 5ετίας (μέχρι 31/1/2/2013) στο 60%, όπως προβλέπεται και για τους μισθωτούς.