ΟΟΣΑ: Μεταρρυθμιστείτε για να ανακάμψετε

Η ανάπτυξη στην Ελλάδα αναμένεται να εμφανίσει θετικό πρόσημο το β’ εξάμηνο του 2016, μετά από μια βαθιά και παρατεταμένη ύφεση εκτιμά ο ΟΟΣΑ στις νέες προβλέψεις του για την παγκόσμια οικονομία. 

Εκτιμά ότι φέτος το ΑΕΠ θα συρρικνωθεί μόλις κατά 0,2% και ότι το 2017 θα υπάρξει ανάπτυξη 1,9% (ποσοστό πολύ χαμηλότερο από το 2,7% του ΑΕΠ που βλέπει η Κομισιόν). Παράλληλα εκτιμά ότι η ανεργία θα πέσει στο 24% φέτος και στο 23,2% το 2017.

Σύμφωνα με τον οργανισμό η ανάκαμψη της εμπιστοσύνης θα δώσει ώθηση στις επενδύσεις και στην κατανάλωση και η βελτιωμένη ανταγωνιστικότητα θα αυξήσει τις εξαγωγές. Ο οργανισμός τονίζει ότι η ανεργία εξακολουθεί να είναι εξαιρετικά υψηλή, κάτι που προκαλεί σοβαρά κοινωνικά προβλήματα, όμως πλέον αρχίζει να υποχωρεί.

Όπως αναφέρει στην έκθεσή του ο ΟΟΣΑ, ο ρυθμός της δημοσιονομικής προσαρμογής έχει επιβραδυνθεί. Αυτό είναι κάτι που αρμόζει δεδομένης της ανάγκης για ανάπτυξη και των αυξημένων δημοσιονομικών πιέσεων, περιλαμβανομένων αυτών που δημιουργεί η προσφυγική κρίση. Η εφαρμογή πολιτικών όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα και τα προγράμματα σχολικών γευμάτων και η «Βοήθεια στο Σπίτι» θα μειώσουν την φτώχεια και την ανισότητα, που αυξήθηκαν έντονα κατά τη διάρκεια της κρίσης.

Η αντιμετώπιση του μεγάλου αποθέματος μη εξυπηρετούμενων δανείων στις τράπεζες αποτελεί προτεραιότητα ώστε να αποκατασταθεί η διαθεσιμότητα πιστώσεων για επενδύσεις, ενώ σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, οι αδύναμες επιδόσεις στην παραγωγικότητα αντιστοιχούν σε σημαντικό μέρος της μείωσης της παραγωγής από τότε που ξεκίνησε η κρίση. Η πλήρης εφαρμογή διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων θα δώσει ώθηση στην παραγωγικότητα και στην ανάπτυξη.

Οι μεταρρυθμίσεις στην αγορά εργασίας έχουν βελτιώσει την ευελιξία και ως εκ τούτου την παραγωγικότητα. Η ανάπτυξη της παραγωγικότητας θα τονωθεί επίσης από την χαλάρωση του ρυθμιστικού «βάρους» και των εμποδίων για τον ανταγωνισμό, ιδιαίτερα στις βιομηχανίες δικτύων και τα «κλειστά» επαγγέλματα, καθώς και από την αύξηση της αποδοτικότητας των πτωχευτικών διαδικασιών.

Το πρόγραμμα που συμφωνήθηκε με την ΕΕ τον περασμένο Αύγουστο μείωσε την αβεβαιότητα, σημειώνει ο ΟΟΣΑ και σε συνδυασμό με το σταδιακό περιορισμό των capital controls τόνωσε την εμπιστοσύνη και την ανάπτυξη. Οι επενδύσεις ανέκαμψαν το τελευταίο τετράμηνο του 2015 και η υψηλή ανεργία μειώθηκε. 

Ωστόσο τονίζει ότι το ανεπαρκές δίχτυ προστασίας δεν κατόρθωσε να ανακόψει την αύξηση της φτώχειας. Ο πληθωρισμός παρέμεινε αρνητικός εξαιτίας της πτώσης της τιμής του πετρελαίου.

Ο ΟΟΣΑ εκτιμά ότι ο αργότερος ρυθμός προσαρμογής που συμφωνήθηκε τον Αύγουστο είναι κατάλληλος για την Ελλάδα. Η εφαρμογή κοινωνικών πολιτικών όπως το Ελάχιστο Εγγυημένο Εισόδημα θα ανακουφίσει τη φτώχεια και θα βοηθήσει να αντιμετωπιστεί το υψηλό κοινωνικό κόστος της κρίσης. Υποστηρίζει ότι ο εκσυγχρονισμός του ΟΑΕΔ και η επέκταση πολιτικών ενεργούς στήριξης της απασχόλησης θα μειώσουν την ανεργία, ενώ η πάταξη της φοροδιαφυγής και ο εξορθολογισμός του ασφαλιστικού θα αυξήσουν τα έσοδα για να χρηματοδοτηθούν αυτές οι δράσεις.

Η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων που συμφωνήθηκαν θα βελτιώσει σημαντικά το ΑΕΠ την επόμενη δεκαετία. Περισσότερες μεταρρυθμίσεις χρειάζονται για τη στροφή της οικονομίας προς τις εξαγωγές και τις νέες επιχειρήσεις. Η «ελάφρυνση» του κανονιστικού πλαισίου στις βιομηχανίες δικτύου θα αυξήσει την ανταγωνιστικότητα και τις εξαγωγές. Περαιτέρω περιορισμός των γραφειοκρατικών διαδικασιών και των σχετικών βαρών για τις επιχειρήσεις θα βελτιώσει την παραγωγικότητα και τις επενδύσεις.

Υψηλές οι αβεβαιότητες

Ο ΟΟΣΑ προβλέπει ανάκαμψη της οικονομίας το δεύτερο εξάμηνο του 2016 και εκτιμά ότι το 2017 θα υπάρξει ανάπτυξη. Υποστηρίζει ότι η αύξηση του ΦΠΑ θα δημιουργήσει προσωρινά θετικό πληθωρισμό αλλά εν συνεχεία θα ξανακινηθεί αρνητικά ή κοντά στο μηδέν, ενώ η ανεργία θα υποχωρήσει.

Οι επιτυχημένες διαπραγματεύσεις για τη μείωση του χρηματοδοτικού κόστους εξυπηρέτησης του χρέους θα βελτιώσουν σημαντικά τη μεσοπρόθεσμη εικόνα για το χρέος. Η πλήρης και γρήγορη εφαρμογή των δομικών μεταρρυθμίσεων θα αυξήσει την εμπιστοσύνη και θα οδηγήσει σε ταχύτερη ανάκαμψη, αναφέρει και προειδοποιεί ότι «παραστρατήματα» σε αυτό το μέτωπο θα είναι επώδυνα για την οικονομία.

Τέλος, ο ΟΟΣΑ σημειώνει τα αυξημένα ρίσκα παγκοσμίως, όπως το αδύναμο εμπόριο ανά την υφήλιο, οι χαμηλές τιμές πετρελαίου και η μικρότερη ανάπτυξη στην Κίνα και την ευρωζώνη. Αυτά μπορεί να μειώσουν τις εξαγωγές.

Από την άλλη πλευρά, σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το προσφυγικό κόστισε στην οικονομία 0,4% του ΑΕΠ και μπορεί ο λογαριασμός να είναι υψηλότερος φέτος.