Με... καπέλο ΦΠΑ η διαχείριση δανείων

Σύγχυση στην αγορά, ως προς το φορολογικό καθεστώς, το οποίο θα ισχύσει για την πώληση ή την ανάθεση σε τρίτους της διαχείρισης χαρτοφυλακίων με δάνεια, προκαλεί το πολυνομοσχέδιο που κατατέθηκε χθες βράδυ στη Βουλή, καθώς κόντρα στις σχετικές προβλέψεις του Μνημονίου, επιβάλλει... καπέλο ΦΠΑ στις προμήθειες διαχείρισης.

Το πολυνομοσχέδιο αναφέρει ότι στις συμβάσεις πώλησης και μεταβίβασης απαιτήσεων από δάνεια και πιστώσεις καθώς και στις συμβάσεις ανάθεσης διαχείρισης «θα εφαρμόζονται οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ». Η εισηγητική που συνοδεύει το νομοσχέδιο δεν δίνει πρόσθετες πληροφορίες, αναφέροντας απλά ότι αποσαφηνίζεται η φορολογική μεταχείριση από πλευράς ΦΠΑ για τις παραπάνω μεταβιβάσεις.

Σύμφωνα με τις πρώτες αντιδράσεις στελεχών τραπεζών που ασχολούνται με φορολογικά θέματα έτσι όπως είναι διατυπωμένη η διάταξη επιβάλλεται σίγουρα ΦΠΑ στις προμήθειες διαχείρισης που θα χρεώνει αδειοδοτημένη εταιρεία στην τράπεζα. Στον αντίποδα οι πωλήσεις δανειακών απαιτήσεων ενδέχεται να εξαιρεθούν από την επιβολή ΦΠΑ, εφόσον ισχύσουν οι παλαιότερες ερμηνευτικές διατάξεις, που απαλλάσσουν τις τράπεζες από την παραπάνω υποχρέωση.

«Είναι ζήτημα ερμηνείας, αλλά η αναφορά του πολυνομοσχεδίου ότι θα εφαρμοστούν οι διατάξεις του Κώδικα ΦΠΑ, παραπέμπει σε πρόθεση εξαίρεσης επιβολής ΦΠΑ στις πωλήσεις δανείων καθώς αυτό προβλέπει και η συμφωνία μεταξύ κυβέρνησης- Θεσμών» αναφέρει στο Euro2day.gr στέλεχος συστημικής τράπεζας.

Την ίδια στιγμή πληροφορίες από την κυβερνητική πλευρά έκαναν λόγο για κοινοτικές οδηγίες που επιβάλλουν τη συγκεκριμένη ρύθμιση.

Όπως αποκάλυψε το Euro2day.gr, το προσχέδιο της συμφωνίας ανέφερε ότι το φορολογικό καθεστώς που θα διέπει τις συναλλαγές πώλησης ή ανάθεσης διαχείρισης δανείων πρέπει να είναι σύμφωνο με τους κανόνες της Ε.Ε. και τις διεθνείς βέλτιστες πρακτικές, αντιγράφοντας όπου είναι δυνατόν τον ισχύοντα νόμο περί τιτλοποιήσεων (3156/2003), ο οποίος δεν προβλέπει την επιβολή φόρων ή τέλους επί της αξίας της μεταβίβασης.

Σημειώνεται ότι το νομοσχέδιο προβλέπει ότι οι μεταβιβάσεις απαλλάσσονται από κάθε άλλο φόρο, τέλος και εισφορά, πέραν της καταβολής μειωμένων αναλογικών δικαιωμάτων για κάθε εγγραφή σε δημόσιο βιβλίο, μητρώο ή κτηματολόγιο. Τα αναλογικά δικαιώματα ορίζονται στο 1 επί τοις χιλίοις για πωλήσεις δανείων. Για τις περιπτώσεις ανάθεσης διαχείρισης, το αναλογικό δικαίωμα παραμένει στο 1 επί τοις χιλίοις επί του ποσού της αντιπαροχής, μπαίνει όμως ως ανώτατο ποσό οι 2.500 ευρώ.

Μάλιστα, το τμήμα των δικαιωμάτων που θα εισπράττεται από τα υποθηκοφυλακεία, προβλέπεται να είναι προσαυξημένο κατά 0,75 επί τοις χιλίοις για τη μεταβατική περίοδο που λειτουργούν ως κτηματολογικά γραφεία. Η παραπάνω προσαύξηση θα επιβάλλεται επί του τιμήματος και θα αποδίδεται στην ΕΚΧΑ Α.Ε. με απόφαση του υπουργείου Περιβάλλοντος.

Το πολυνομοσχέδιο ορίζει ότι φορολογείται με τις γενικές διατάξεις φορολογίας εισοδήματος η τυχόν υπεραξία που θα αποκομίσουν οι τράπεζες ή εν συνεχεία οι αδειοδοτημένες εταιρείες από την πώληση απαιτήσεων. Επιπλέον, οι πληρωμές τόκων που καταβάλλονται σε εταιρείες του άρθρου 1 του ν. 4354/2015 από απαιτήσεις που έχουν αποκτήσει κατ' εφαρμογή των διατάξεων του ίδιου νόμου, καθώς και από δάνεια που χορηγούν οι ίδιες προς τρίτους αντιμετωπίζονται φορολογικά ως πληρωμές τόκων που καταβάλλονται προς πιστωτικά ιδρύματα.

Δεν θεωρείται εισόδημα το όφελος από διαγραφές δανείων

Το πολυνομοσχέδιο προβλέπει επίσης για τους δανειολήπτες ότι δεν θεωρούνται εισόδημα και απαλλάσσονται του φόρου δωρεάς τα οφέλη από διαγραφές χρεών, ως αποτέλεσμα συμφωνιών αναδιάρθρωσης που διενεργούνται στο πλαίσιο εξωδικαστικού συμβιβασμού από τράπεζες, εταιρείες leasing, factoring ή υπό ειδική εκκαθάριση πιστωτικά ιδρύματα.

Η παραπάνω διάταξη εφαρμόζεται αποκλειστικά και μόνο για οφειλές που την 31η Μαρτίου 2016 βρίσκονταν σε καθυστέρηση ή ήταν επίδικες ή ρυθμισμένες και για συμφωνίες εξωδικαστικού συμβιβασμού που συνάπτονται από την 1η Ιανουαρίου 2016 μέχρι και την 31η Δεκεμβρίου 2017.

Προστασία και για τα δάνεια με εγγύηση Δημοσίου

Τέλος, το πολυνομοσχέδιο απελευθερώνει την πώληση ενήμερων δανείων, μαζί με μη εξυπηρετούμενα (σ.σ. χαρτοφυλάκια δανείων με ενήμερα και μη εξυπηρετούμενα δάνεια). Τα μόνα δάνεια που εξαιρούνται προσωρινά (σ.σ. ως το τέλος του 2017) είναι όσα βαρύνονται από υποθήκη σε πρώτη κατοικία, η αντικειμενική αξία της οποίας είναι κάτω από 140 χιλ. ευρώ καθώς και όσα φέρουν εγγύηση Ελληνικού Δημοσίου.

Με το νομοσχέδιο παρέχεται η δυνατότητα να δραστηριοποιούνται στη διαχείριση/αγορά μη εξυπηρετούμενων δανείων εταιρείες που εδρεύουν στην Ελλάδα ή σε χώρα-μέλος του Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου με την προϋπόθεση ότι έχουν εγκατασταθεί νόμιμα στην Ελλάδα μέσω υποκαταστήματος.

Ειδικά για τις εταιρείες που θα αγοράζουν δάνεια δίνεται η δυνατότητα να εδρεύουν και σε χώρα εκτός ΕΟΧ, με την προϋπόθεση ότι η έδρα τους δεν θα βρίσκεται σε κράτος που έχει προνομιακό φορολογικό καθεστώς, ή σε μη συνεργάσιμο κράτος, όπως αυτό προσδιορίζεται στις εκάστοτε κανονιστικές πράξεις που εκδίδονται.

Οι παραπάνω εταιρίες λαμβάνουν ειδική άδεια από την Τράπεζα της Ελλάδος, η οποία δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και εποπτεύονται για τη συμμόρφωση προς τις διατάξεις του παρόντος νόμου από την Τράπεζα της Ελλάδος. Οι μεταβιβάσεις δανείων θα επιτρέπονται μόνο εφόσον έχει υπογραφεί συμφωνία ανάθεσης μεταξύ της αγοράστριας εταιρείας και αδειοδοτημένης εταιρείας διαχείρισης απαιτήσεων.

Η Τράπεζα της Ελλάδος χορηγεί την άδεια μέσα σε αποκλειστική προθεσμία 20 εργάσιμων ημερών από την επομένη της υποβολής της σχετικής αίτησης, ή σε περίπτωση που η αίτηση είναι ελλιπής, μέσα σε 20 ημέρες από την υποβολή των επιπρόσθετων πληροφοριών, στοιχείων ή εγγράφων που απαιτούνται.

Προηγείται απλή γνώμη τριμελούς Επιτροπής, της οποίας η σύνθεση, σύσταση και οι λοιπές λεπτομέρειες για τη λειτουργία της καθορίζονται με κοινή υπουργική απόφαση των υπουργών Οικονομίας, Ανάπτυξης και Τουρισμού, και Οικονομικών.

Για τις εταιρείες που βάσει της αδείας τους θα μπορούν να αναχρηματοδοτούν δάνεια παραμένει ως απαίτηση να διαθέτουν ελάχιστο μετοχικό κεφάλαιο ύψους 4,5 εκατ. ευρώ, παρά το γεγονός ότι το προσχέδιο του Μνημονίου ανέφερε ότι δεν πρέπει να υπάρξουν υπερβολικές κεφαλαιακές απαιτήσεις.