Ποιοι θα χάσουν πόσα από τις επικουρικές συντάξεις

Ανοικτό το ενδεχόμενο "γενναίων" μειώσεων στις επικουρικές συντάξεις αφήνουν πλέον στο υπουργείο Εργασίας, μετά την κόκκινη κάρτα που έβγαλαν οι πιστωτές στην ελληνική πρόταση για αύξηση των εισφορών για επικούρηση, κατά 1,5 μονάδα.

Έτσι εξηγείται άλλωστε το γεγονός ότι ο υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος, χθες, έθεσε στα 1.300 ευρώ άθροισμα κύριας και επικουρικής σύνταξης, τον πήχη προστασίας των συνταξιούχων. Αν και η ελληνική κυβέρνηση και ο ίδιος ο υπουργός Εργασίας επιμένουν πως παραμένει κόκκινη γραμμή η προστασία των κύριων συντάξεων, πλέον συζητούν επίσημα το ενδεχόμενο μεγάλων μειώσεων στις επικουρικές. Και θέτουν ως "δίχτυ ασφαλείας" τα 1.300 ευρώ.

"Αυτό θα το εγγυηθούμε σε κάθε περίπτωση" δήλωσε χθες ο υπουργός, διευκρινίζοντας πως οι περικοπές στις επικουρικές θα γίνουν με βάση τον κανόνα της ανταποδοτικότητας εισφορών - παροχών. "Στις επικουρικές δεν είναι μόνο το ζήτημα του ύψους αλλά και του συντελεστή αναπλήρωσης. Πολύ υψηλές συντάξεις που αντιστοιχούσαν σε πολύ υψηλές εισφορές δεν είναι άδικο να υπάρχουν. Άδικο είναι κάποιος που πλήρωνε λίγες εισφορές να πάρει σύνταξη μεγαλύτερη από κάποιον που πλήρωνε περισσότερες", επεσήμανε.

Σύμφωνα με ειδικούς, μετά την απόρριψη της πρότασης για αύξηση των εισφορών, οι μειώσεις στις επικουρικές, μεσοσταθμικά, μπορεί να προσεγγίζουν και το 20%. Είναι χαρακτηριστικό ότι εκπρόσωπος των δανειστών που γνωρίζει πολύ καλά το ελληνικό συνταξιοδοτικό σύστημα ζήτησε από την ηγεσία του υπουργείου να προχωρήσει σε περικοπές 30-35 ευρώ ανά επικουρική σύνταξη, προκειμένου να καλυφθεί το έλλειμμα του ΕΤΕΑ, που για το τρέχον έτος εκτιμάται στα 600 εκατ. ευρώ.

Εάν αυτό δεν καλυφθεί από την αύξηση των εισφορών, έστω κατά 1 ποσοστιαία μονάδα (η αρχική πρόταση της κυβέρνησης ήταν για 1,5 μονάδα), τότε το "μαχαίρι" στις επικουρικές ενδέχεται να αφορά και συντάξεις κάτω των 170 ευρώ.

Η προϋπόθεση που θέτει πλέον το υπουργείο είναι, μετά τις περικοπές, το συνολικό εισόδημα από συντάξεις να μην είναι κάτω από 1.300 ευρώ. Παράλληλα, οι δανειστές έθεσαν μετ' επιτάσεως το θέμα της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος, ζητώντας να υπάρχει στο υπό κατάρτιση σχέδιο νόμου μόνιμος μηχανισμός περικοπών, στην περίπτωση ελλειμμάτων.

Ειδικοί επισημαίνουν πως μεγαλύτερες μειώσεις αναμένεται να επιβληθούν στους συνταξιούχους τέως ΤΕΑΥΝΤΠ (ναυτικών πρακτόρων), οι οποίοι πλήρωναν εισφορές της τάξης του 8% και έφυγαν σε σύνταξη με αναπλήρωση μισθού της τάξης του 47%. Αντίστοιχες μειώσεις θα υποστούν και οι τραπεζοϋπάλληλοι που πλήρωναν εισφορές μέχρι 9% και έφυγαν με επικουρικές που έχουν ποσοστό αναπλήρωσης 40%-50% στον συντάξιμο μισθό τους.

Μειώσεις θα πρέπει να περιμένουν στις επικουρικές τους συντάξεις και οι υπάλληλοι εμπορικών καταστημάτων (ΤΕΑΥΕΚ) καθώς το ποσοστό αναπλήρωσης ήταν στο 32%, οι ασφαλισμένοι στο ΤΕΑΠΟΚΑ και στις ΔΕΚΟ με ποσοστό έως και 30% και στο ΕΤΕΑΜ με ποσοστό επίσης κοντά στο 30%.

Να σημειωθεί ότι σήμερα, με εισφορά 6%, το ποσοστό αναπλήρωσης του συντάξιμου μισθού κυμαίνεται μεταξύ 20% και 25%. Στο σχέδιο του υπουργείου Εργασίας που έχει κατατεθεί στους θεσμούς, εκτιμάται ότι για 40 έτη ασφάλισης, το ποσοστό αναπλήρωσης κινείται πέριξ του 18%.

Πρόκειται για στρεβλώσεις του συστήματος, αντίστοιχες αυτών που περιγράφει στην έκθεσή του ο ΟΟΣΑ, αναφερόμενος στο ελληνικό ασφαλιστικό σύστημα.

Συγκεκριμένα, ο Οργανισμός διαπιστώνει σημαντικές καθυστερήσεις στην εφαρμογή των συνταξιοδοτικών μεταρρυθμίσεων που ψηφίστηκαν το 2010 και το 2012, όπως, για παράδειγμα, η ενοποίηση όλων των επικουρικών Ταμείων υπό τη στέγη του ΕΤΕΑ, τα πέναλτι στις πρόωρες συντάξεις, το φρένο στην πρόωρη συνταξιοδότηση των δημοσίων υπαλλήλων κ.α. Και εκτιμά πως η πλήρης εφαρμογή των μεταρρυθμίσεων αυτών σε συνδυασμό με τα μέτρα που προβλέπει το μνημόνιο του 2015 θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε αύξηση του ΑΕΠ κατά 2% την επόμενη 10ετία μέσω και της αύξησης της απασχόλησης.

Μάλιστα, η έκθεση στέκεται στην απόφαση του ΣτΕ που έκρινε αντισυνταγματικές τις περικοπές στις συντάξεις του 2012 αλλά και στα «ειδικά καθεστώτα» που συνεχίζουν να ισχύουν για εισφορές και συντάξεις.