Τράπεζες: Κοινή δράση για κόκκινα δάνεια 52 δισ.

Κοινό σχέδιο δράσης απαιτείται να καταστρώσουν οι τράπεζες, προκειμένου να αντιμετωπίσουν τα μισά περίπου από τα προβληματικά, σήμερα, δάνεια, εφόσον υπάρξει ομαλή ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης του ελληνικού προγράμματος.

Όπως είναι γνωστό, μία από τις δεσμεύσεις του τρίτου Μνημονίου είναι να τεθούν συγκεκριμένοι επιχειρησιακοί στόχοι από τις τράπεζες για την εξυγίανση των χαρτοφυλακίων τους μέσω της αντιμετώπισης του «βουνού» των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων (Non Performing Exposures- NPEs). Αφού οριστούν οι στόχοι, οι τράπεζες θα υποβάλουν τριμηνιαίες εκθέσεις (σ.σ. από τον Ιούνιο) στην ΤτΕ για τις επιδόσεις τους σε σχέση με τους δείκτες αναφοράς που έχουν θέσει.

Η διαδικασία της στοχοθέτησης πρέπει να ολοκληρωθεί, βάσει του Μνημονίου, έως το τέλος του τρέχοντος μήνα, θεωρείται βέβαιο, όμως, ότι θα απαιτηθεί επιπλέον χρόνος καθώς εκκρεμούν ζητήματα, όπως για παράδειγμα το αν θα επιτρέπεται ή όχι η πώληση δανείων με υποθήκη την πρώτη κατοικία, ή το αν θα υπάρξουν τροποποιήσεις στο νόμο για τις εταιρείες διαχείρισης απαιτήσεων.

Ανεξαρτήτως των δυσκολιών που δημιουργεί η καθυστέρηση στην αξιολόγηση και η προώθηση των αναγκαίων νομοθετικών τροποποιήσεων, η διαδικασία υποβολής επιχειρησιακών στόχων έχει ξεκινήσει.

Σε συνάντηση που υπήρξε την προηγούμενη εβδομάδα, η ΤτE έδωσε στις τράπεζες ένα διευρυμένο ερωτηματολόγιο, που αποτελεί «μπούσουλα» για το πώς θα δηλωθούν λεπτομερειακά οι επιμέρους επιχειρησιακοί στόχοι μείωσης των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, που θα αποτελούν και τους δείκτες αναφοράς.

Για να τεθούν φιλόδοξοι και ρεαλιστικοί στόχοι ανάταξης δανείων θα πρέπει, σύμφωνα με τραπεζικά στελέχη, πέραν της βελτίωσης του πολιτικού και μακροοικονομικού κλίματος να υπάρξει ένα κοινό σχέδιο δράσης των τραπεζών.

Άλλωστε από τα 108 δισ. ευρώ των μη εξυπηρετούμενων ανοιγμάτων, τα 60 δισ. αφορούν σε επιχειρηματικά δάνεια, τα οποία ως επί το πλείστον βαραίνουν περισσότερες από μία τράπεζες.

Συγκεκριμένα, από τα 60 δισ. ευρώ των προβληματικών επιχειρηματικών δανείων, τα 52 δισ. ευρώ είναι χορηγήσεις άνω του 1 εκατ. ευρώ και εμπίπτουν, όπως αποκάλυψε το Euro2day.gr, στο πεδίο της μελέτης που θα ανατεθεί σε εξειδικευμένο οίκο (σ.σ. φαβορί είναι η McKinsey) για καλύτερο συντονισμό δράσης μεταξύ των τραπεζών.

Το ΤΧΣ υποχρεούται να υποβάλει και να εφαρμόσει σχέδιο δράσης για τη βελτίωση του συντονισμού μεταξύ τραπεζών και την επιτάχυνση των αναδιαρθρώσεων για μεγάλα προβληματικά εταιρικά δάνεια. Αν, μάλιστα, απαιτηθεί, το σχέδιο δράσης θα προβλέπει και την από κοινού παρακολούθηση ολόκληρων κλάδων της οικονομίας.

Η διάθεση να μπουν φιλόδοξοι στόχοι για τη μείωση των NPEs

Τόσο οι διοικήσεις των τραπεζών, όσο και οι εποπτικές αρχές συμφωνούν ότι πρέπει να τεθούν φιλόδοξοι στόχοι σε βάθος τριετίας για τη μείωση των μη εξυπηρετούμενων δανείων, εφόσον το επιτρέψει το πολιτικό και μακροοικονομικό περιβάλλον.

Η Τράπεζα της Ελλάδος ήδη από τα τέλη του περασμένου έτους έθεσε ως γενικό στόχο τη μείωση των NPEs στα επίπεδα των υπόλοιπων χωρών-μελών της Ευρωζώνης. Αντίστοιχου επιπέδου φιλοδοξία είναι και οι στόχοι που έχουν θέσει στα αναθεωρημένα πλάνα αναδιάρθρωσης οι τράπεζες.

Για παράδειγμα, η στρατηγική διαχείρισης μη εξυπηρετούμενων δανείων (NPL management) της Eurobank έχει ως στόχο να μειωθεί ο δείκτης μη εξυπηρετούμενων δανείων μεσοπρόθεσμα στο 15% από 37% και το ποσοστό αθέτησης δανείων που έχουν ρυθμιστεί κατά 50%.

Η Πειραιώς στοχεύει στη μείωση του ποσοστού μη εξυπηρετούμενων δανείων από 40% σε λιγότερο από 17% στο τέλος του 2018, προβλέποντας ότι το κόστος πιστωτικού κινδύνου (μετρούμενο ως έξοδο προβλέψεων επί τον μέσο όρο των δανείων προ προβλέψεων και προσαρμογών) θα μειωθεί κατακόρυφα από τις 397 μ.β. (σ.σ. την 30.09.2015) σε περίπου 50 μ.β.

...και τα προβλήματα

Για να τεθούν, όμως, φιλόδοξοι στόχοι θα πρέπει να υπάρξουν τροποποιήσεις στους νόμους Κατσέλη και Δένδια προκειμένου να καταστούν λειτουργικότεροι, εστιάζοντας την προστασία σε αυτούς που έχουν ανάγκη και διευκολύνοντας την άσκηση πίεσης των τραπεζών σε αυτούς που έχουν αλλά δεν πληρώνουν.

Οι τράπεζες εκτιμούν ότι σημαντικό μέρος των δανείων σε καθυστέρηση (σ.σ. δάνεια ονομαστικής αξίας άνω των 25 δισ. ευρώ) εμπίπτει στη δικαιοδοσία των δύο παραπάνω νόμων. Ένα μέρος αυτών είναι μη ανακτήσιμα και πρέπει οι τράπεζες να πάρουν πρόσθετες διαγραφές.

Για τα υπόλοιπα, όμως, που θεωρούνται ανακτήσιμα, θα πρέπει αφού μπει ο πήχης της κοινωνικής προστασίας να υπάρξει αποδέσμευση ενεργειών, ώστε είτε να ρευστοποιηθούν οι εξασφαλίσεις, είτε υπό την πίεση των νομικών μέτρων οι δανειολήπτες να αναγκαστούν να προχωρήσουν σε βιώσιμες ρυθμίσεις.