Τράπεζες: Για πόσο αντέχει το... καλό σενάριο!

Την επανάληψη του 2015 σε πολιτικό και μακροοικονομικό επίπεδο φοβούνται οι τράπεζες, καθώς σε αυτή την περίπτωση θα τεθεί σε σοβαρό κίνδυνο ο στόχος επανόδου σε κερδοφορία και θα κλονισθεί καίρια η εμπιστοσύνη των μετόχων προς τις διοικήσεις.

Βασικός πυλώνας του story των εγχώριων τραπεζών, κατά την πρόσφατη ανακεφαλαιοποίηση, ήταν η επάνοδος σε επαναλαμβανόμενα κέρδη κατά την τρέχουσα χρήση, για πρώτη φορά μετά το ξέσπασμα της κρίσης.

Έχοντας πάρει σημαντικές νέες προβλέψεις κατά την περσινή χρονιά, λόγω της αξιολόγησης ποιότητας στοιχείων ενεργητικού (Asset Quality Review - AQR) και των νέων επισφαλειών, οι τράπεζες έκτισαν τα φετινά budgets με την προϋπόθεση ότι οι νέες επισφάλειες και οι προβλέψεις θα είναι ως και σημαντικά χαμηλότερες του 2015.

Η παραπάνω εκτίμηση τίθεται εν αμφιβόλω όσο καθυστερεί η ολοκλήρωση της διαπραγμάτευσης για την πρώτη αξιολόγηση (σ.σ. το πρόγραμμα προέβλεπε ολοκλήρωσή της τον περασμένο Νοέμβριο) και ενισχύονται οι ενδείξεις ότι η ύφεση βαθαίνει.

Σύμφωνα με τις εκτιμήσεις των τμημάτων ανάλυσης ξένων και εγχώριων χρηματιστηριακών, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες θα εμφανίσουν φέτος προ προβλέψεων κέρδη αθροιστικού ύψους 4 με 4,5 δισ. ευρώ. Πρόκειται για κέρδη που αντιστοιχούν μεταξύ 1,5% με 1,7% του χαρτοφυλακίου δανείων τους (σ.σ. περί τα 265 δισ. σε επίπεδο ομίλων).

Για να επιτευχθεί ο στόχος επανόδου σε επαναλαμβανόμενη κερδοφορία, θα πρέπει οι προβλέψεις να διαμορφωθούν σε χαμηλότερα επίπεδα.

Με την προϋπόθεση ότι ο συντελεστής κάλυψης μη εξυπηρετούμενων δανείων (Non Performing Loans - NPLs) θα παραμείνει στο 60%, η μόνη περίπτωση να τεθεί σε κίνδυνο ο στόχος κερδοφορίας είναι ο ρυθμός δημιουργίας νέων δανείων σε καθυστέρηση (NPL formation) να ανέλθει στα επίπεδα του 2,6% με 2,9% φέτος.

Πέρυσι οι νέες καθυστερήσεις έτρεξαν με ρυθμό αύξησης 2,7%, κυρίως λόγω της εκτίναξης της αβεβαιότητας και των capital controls καθώς το ΑΕΠ μειώθηκε μόλις κατά 0,7%.

Υπό τα παραπάνω δεδομένα, οι τράπεζες αντέχουν μια περαιτέρω καθυστέρηση της διαπραγμάτευσης, αρκεί να κλείσει, όπως τονίζει οικονομικός διευθυντής ομίλου, ως τον Ιούνιο. «Ακόμη και αν η ύφεση στο α' εξάμηνο ανέλθει ως το 2%, η ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης θα οδηγήσει σε ένα αισθητά καλύτερο β' εξάμηνο και η χρονιά θα κλείσει με οριακή ύφεση», αναφέρει χαρακτηριστικά.

Κομβική, σύμφωνα με τον ίδιο, είναι η ένταση της διαπραγμάτευσης. Αν δεν οξυνθεί η αβεβαιότητα και δεν ζήσουμε ένα νέο θρίλερ ως προς την παραμονή ή όχι της χώρας στη ζώνη του ευρώ, ο ρυθμός δημιουργίας νέων επισφαλειών θα είναι χαμηλότερος της περσινής χρονιάς, διευκολύνοντας τον στόχο επανόδου σε κερδοφορία. Υπενθυμίζει δε ότι το 2010, με ύφεση 5%, το NPL formation διαμορφώθηκε στο 2,9%.

Να μην υπάρξει déjà vu του Grexit

Στην περίπτωση που η χώρα ζήσει ένα déjà vu του 2015 και τεθεί εκ νέου θέμα Grexit, οι τραπεζίτες ανησυχούν ότι μεγάλο μέρος των ενήμερων ρυθμισμένων δανείων θα σταματήσει να εξυπηρετείται, εκτινάσσοντας τις νέες επισφάλειες και ακυρώνοντας τον στόχο επανόδου σε κερδοφορία.

Κάτι που θα πλήξει καίρια την εμπιστοσύνη των επενδυτών όσον αφορά στις δυνατότητες της ελληνικής οικονομίας. Ιδιαίτερα, δε, του σκληρού πυρήνα των μεγαλομετόχων που εγγράφουν ήδη ζημίες από τις μετοχές που αγόρασαν το 2014 και σημαντικές υποαξίες από την ανακεφαλαιοποίηση του 2015.

«Μαξιλάρι» από τις περικοπές δαπανών

Από το β' εξάμηνο του 2015, οι τράπεζες έδωσαν μεγαλύτερη βαρύτητα στην περαιτέρω μείωση στα κόστη λειτουργίας σε Βαλκάνια, ενώ υλοποιούν ταχύτερα τη δέσμευση μείωσης του δικτύου τους στην Ελλάδα.

Ήδη από τον περασμένο Σεπτέμβριο η Eurobank μείωσε τον αριθμό καταστημάτων της στα 491, κάτω από το όριο (510 καταστήματα) που θέτει το πλάνο αναδιάρθρωσης για το 2017, ενώ η Πειραιώς στο τέλος της περσινής χρονιάς είχε 700 καταστήματα και το business plan προβλέπει ότι θα μειωθούν στα 550 ως το τέλος του 2017.

Η Alpha υλοποιεί, σταδιακά, τη δέσμευση για μείωση του δικτύου της κατά 64 καταστήματα στην Ελλάδα, ενώ προχώρησε σε εξορθολογισμό αριθμού καταστημάτων και προσωπικού στα Βαλκάνια, εξέλιξη που σε συνδυασμό με το όφελος από την εθελουσία του 2014 προβλέπεται ότι θα αποτυπωθεί στα αποτελέσματα του δ' τριμήνου.
Η εμπροσθοβαρής συρρίκνωση του εν Ελλάδι δικτύου θα συνοδευτεί από μείωση προσωπικού, όπως έγραψε το Euro2day.gr, είτε μέσω στοχευμένων κινήσεων (Eurobank, Alpha), είτε μέσω παροχής κινήτρων αποχώρησης σε όλο το προσωπικό (Πειραιώς).

Σύμφωνα με πληροφορίες, η προεργασία για την εκδήλωση των παραπάνω κινήσεων έχει ολοκληρωθεί και σύντομα αναμένεται να τεθούν σε εφαρμογή.

Υποβοηθητικά, λειτουργεί και η μείωση του ELA κατά περίπου 19 δισ. ευρώ από τα υψηλά της περσινής χρονιάς, όπως και η συνεχιζόμενη αποκλιμάκωση των επιτοκίων για νέες προθεσμιακές καταθέσεις. Οι περικοπές στα κόστη επιδιώκουν να αντισταθμίσουν τις απώλειες σε επίπεδο καθαρών εσόδων από τόκους λόγω της βαθύτερης ύφεσης από την αρχικώς εκτιμώμενη.