Δυσκολεύουν μέρα με τη μέρα τα πράγματα για όσες χώρες παραγωγής πετρελαίου, δεν είχαν φροντίσει το διάστημα των υψηλών τιμών, να δημιουργήσουν αποθεματικά ή να επενδύσουν τα υπερκέρδη σε άλλους παραγωγικούς ή προσοδοφόρους τομείς.
Χαρακτηριστική περίπτωση το πλούσιο σε υδρογονάνθρακες Αζερμπαϊτζάν, η κυβέρνηση του οποίου τα υπέρ-έσοδα από το πετρέλαιο και το φυσικό αέριο επένδυσε κυρίως σε έργα βιτρίνας πρωτίστως στο Μπακού, στη διοργάνωση πανάκριβων καλλιτεχνικών και αθλητικών εκδηλώσεων και σε υπερπολυτελή κτίρια.
Έτσι σήμερα με τη δραματική μείωση των εσόδων, υποχρεώνεται σε περικοπές δαπανών, έπαψε να στηρίζει το εθνικό νόμισμα manat το οποίο υποτιμάται συνεχώς έναντι των ισχυρών νομισμάτων, ενώ έθεσε περιορισμούς και στην εξαγωγή συναλλάγματος.
Ήδη η Moody΄s υποβάθμισε την πιστοληπτική ικανότητα του Αζερμπαϊτζάν από σε Βa1 από Baa3, ενώ σε σχολιασμό της επισημαίνει ότι η υποβάθμιση αυτή διαμορφώνει αρνητικές προοπτικές για την κρατική εταιρεία πετρελαίου Socar. Τις αρνητικές προοπτικές για την κρατική εταιρεία, η Moody's, αιτιολογεί λόγω των ισχυρών δεσμών που έχει η εταιρεία με το Δημόσιο, καθώς αποτελεί 100% κρατική εταιρεία, αν και παρατηρεί ότι η σχέση αυτή δεν έχει άμεσες επιπτώσεις στην αξιολόγηση της Socar.
Αγωνία για αύξηση της παραγωγής
Ωστόσο η άσχημη κατάσταση την οποία διανύει η χώρα, αλλά και η αζέρικη κρατική εταιρεία, προκύπτει από χθεσινές δηλώσεις του προέδρου της Rovnag Abdullayev.
Ο επικεφαλής της εταιρείας, έκανε σαφές ότι ο μόνος τρόπος αύξησης των εσόδων της και άρα και των εσόδων του Δημοσίου, είναι η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου. Ό,τι κάνουν δηλαδή οι περισσότερες πετρελαιοπαραγωγές χώρες προκειμένου να διατηρήσουν τα έσοδά τους και να αυξήσουν τα μερίδιά τους στη διεθνή αγορά, με αποτέλεσμα η τιμή του αργού να πηγαίνει από χαμηλό σε χαμηλό.
Μόνο που η αύξηση της παραγωγής πετρελαίου, είναι συνδεμένη με τη διαθεσιμότητα ποσοτήτων φυσικού αερίου, το οποίο εισπιέζεται στις γεωτρήσεις για να εξαχθεί το πετρέλαιο. Στην περίπτωση του Αζερμπαϊτζάν ωστόσο η διαθεσιμότητα φυσικού αερίου δεν επαρκεί και σύμφωνα με τον κ. Abdullayev απαιτούνταιο επιπλέον ποσότητες 3-4 δισ. κυβικών μέτρων.
Έτσι σύμφωνα με το πρακτορείο Interfax, έστειλε ήδη προτάσεις στη ρωσική Gazprom για την αγορά φυσικού αερίου, αναμένοντας την απάντηση της ρωσικής εταιρείας. Το πρωτοφανές πάντως είναι ότι ο επικεφαλής της Socar δήλωσε στο ρώσικο πρακτορείο ότι «η τιμή του αερίου δεν θα είναι το πρόβλημα» για την επίτευξη συμφωνίας.
Δηλαδή πληρώνει όσο – όσο στη μοναδική εταιρεία που μπορεί να της προμηθεύσει αέριο, στην οποία ας σημειωθεί μέχρι πέρυσι η Socar πουλούσε αέριο.
Να σημειωθεί ότι η Socar έχει εμπλακεί σε τεράστια επενδυτικά σχέδια, όπως η ανάπτυξη της παραγωγής στο κοίτασμα Sah Deniz II στην Κασπία, στην κατασκευή των αγωγών ΤΑΝΑΡ σε τουρκικό έδαφος και ΤΑΡ (Ελλάδα, Αλβανία, Αδριατική, Ιταλία) για τη μεταφορά του αερίου στην Ιταλία, σε μεγάλο διυλιστήριο και συγκρότημα πετροχημικών στην Τουρκία, ενώ θεωρητικά παραμένει ενεργή στην εξαγορά του ελληνικού ΔΕΣΦΑ, αν και το τελευταίο σχέδιο όλο και ξεθωριάζει.