Νέα πτώση του πραγματικού εισοδήματος βλέπει η Eurobank

Το διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών και των μη κερδοσκοπικών ιδρυμάτων εξυπηρέτησης των νοικοκυριών (ΜΚΙΕΝ) σημείωσε ονομαστική ετήσια μεταβολή -3,27% το 3ο τρίμηνο 2015, υπογραμμίζει η Eurobank στο εβδομαδιαίο της δελτίο για την οικονομία. Σε πραγματικούς όρους (με βάση τον εθνικό ΔΤΚ) το αντίστοιχο μέγεθος ήταν -1,47% (από -2,38% το 3ο τρίμηνο 2015).

Για το 4ο τρίμηνο 2015 η τράπεζα αναμένει περαιτέρω πτώση του πραγματικού διαθεσίμου εισοδήματος των νοικοκυριών. Η εν λόγω πρόβλεψη εδράζεται σε δύο στοιχεία: 1ον στις επιπτώσεις των δημοσιονομικών μέτρων, 2ον στην αποκλιμάκωση του αποπληθωρισμού (-0,61% το 4ο τρίμηνο 2015 από -1,80% το 3ο τρίμηνο 2015). Αυτή η μεταβολή αναμένεται να έχει αρνητικές επιδράσεις στην ιδιωτική κατανάλωση και ως εκ τούτου και στο ΑΕΠ της ελληνικής οικονομίας, σημειώνει η τράπεζα. 

Επιπρόσθετα, τα τελευταία 8 χρόνια (2007-2015) ο λόγος του εισοδήματος - πόρων των νοικοκυριών από κοινωνικές παροχές ως προς το αντίστοιχο εισόδημα εξαρτημένης εργασίας έχει αυξηθεί κατά περίπου 20 ποσοστιαίες μονάδες, ήτοι από το 78% στο 98%. Αυτή η μεταβολή αποκωδικοποιείται ως εξής: η σχετική βαρύτητα των κοινωνικών παροχών ως πηγή εισοδήματος των ελληνικών νοικοκυριών αυξήθηκε σημαντικά κατά τη διάρκεια της ελληνικής μεγάλης οικονομικής ύφεσης. Η εκρηκτική αύξηση της ανεργίας (+20 ποσοστιαίες μονάδες) αποτελεί τον κυρίαρχο ερμηνευτικό παράγοντα αυτού του φαινομένου. Ακολουθούν – με μικρότερη βαρύτητα - οι δημογραφικές εξελίξεις.

Η κατάρρευση της αποταμίευσης και οι επενδύσεις

Το 3ο τρίμηνο 2015 ο ρυθμός αποταμίευσης των νοικοκυριών διαμορφώθηκε στο -6,49% (κινητός μέσος 4 τριμήνων). Σε σύγκριση με το υψηλό (2006-2015) του 2ου τριμήνου 2007, ήτοι 8,84%, η πτώση προσεγγίζει τις -15,33 ποσοστιαίες μονάδες. Η αύξηση του ποσοστού του πληθυσμού σε κίνδυνο φτώχειας (από το 28,3% το 2007 στο 36,0% το 2014), δημογραφικές εξελίξεις όπως η γήρανση του πληθυσμού, η πτώση των επιτοκίων των αποταμιευτικών λογαριασμών, οι ισχυρές καταναλωτικές συνήθειες και οι διαταραχές στην αποτελεσματικότητα του εγχώριου θεσμού της χρηματοπιστωτικής διαμεσολάβησης, αποτελούν πιθανούς ερμηνευτικούς παράγοντες της πτώσης του ρυθμού αποταμίευσης των ελληνικών νοικοκυριών. Ωστόσο η τράπεζα επισημαίνει ότι το συγκεκριμένο θέμα χρήζει περαιτέρω διερεύνησης.

Με βάση τα παραπάνω στοιχεία, η Eurobank καταλήγει στο συμπέρασμα ότι μέσα στα επόμενα χρόνια η ανάκαμψη των επενδύσεων – η οποία είναι αναγκαία για να εξέλθει η ελληνική οικονομία από τη μακροχρόνια υφεσιακή παγίδα – απαιτεί ισχυρή χρηματοδότηση με κεφάλαια από την αλλοδαπή. Η βελτίωση του οικονομικού κλίματος και η μείωση του δείκτη αντίληψης της διαφθοράς (Corruption Perception Index, Transparency International) αποτελούν παράγοντες που ενισχύουν την προσέλκυση ξένων επενδύσεων. Επιπλέον, η επιτυχής ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης – σε σύντομο χρονικό διάστημα – θα δώσει περισσότερη ώθηση στην προαναφερθείσα διαδικασία.