Η γραμμή 4 του μετρό, τα ΣΔΙΤ και τα... απρόβλεπτα

Με ιδιωτική χρηματοδότηση θέλει να κατασκευάσει τη νέα γραμμή 4 του μετρό της Αθήνας (το πρώτο τμήμα, Αλσος Βεΐκου - Ευαγγελισμός - Γουδί) το υπουργείο Υποδομών, παρά τις επισημάνσεις πως υπάρχει ο κίνδυνος δημιουργίας νέας «μηχανής αποζημιώσεων» για τους εργολάβους.

Την άποψη αυτή εκφράζουν ακόμα και στελέχη που είναι υπέρ των συνεργασιών ιδιωτικού και δημοσίου τομέα στα έργα, με το επιχείρημα πως τα έργα μετρό δεν είναι ιδανικά για Συμπράξεις Δημοσίου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ).

Όπως εξηγούν, «έχουν πολλά απρόβλεπτα, τα οποία στην περίπτωση της Αθήνας (αρχαία κ.λπ.) αυξάνουν τον κίνδυνο εκτροχιασμού του κόστους». Οι ίδιοι προσθέτουν πως το παράδειγμα του μετρό Θεσσαλονίκης, που εκτελείται ως δημόσιο έργο, είναι ενδεικτικό:

Εν μέσω κυβερνητικών πανηγυρισμών για την επανεκκίνηση του έργου έχουν ήδη κατοχυρωθεί αποζημιώσεις περί τα 100.000.000 ευρώ στην κοινοπραξία υπό την ΑΕΓΕΚ. Η τελευταία όχι μόνο άφησε στη μέση το έργο (και διεκδικεί άλλα 500.000.000 ευρώ μέσω διαιτησίας), αλλά αδυνατεί να το ολοκληρώσει, με αποτέλεσμα να το αναλάβει ως υπεργολάβος (στα έργα πολιτικού μηχανικού) η ΑΚΤΩΡ. Σημειώστε πως το μετρό Θεσσαλονίκης έπρεπε να λειτουργεί από τα τέλη του 2012 και τώρα προβλέπεται πως τα έργα θα ολοκληρωθούν στις αρχές του 2020!

Στο υπουργείο Υποδομών υποστηρίζουν, πάντως, πως μέσα στον Φεβρουάριο θα «οριστικοποιήσουν» το μοντέλο χρηματοδότησης του πρώτου τμήματος της γραμμής 4 του μετρό Αθηνών, συνολικού ύψους περί το 1,4 δισ. ευρώ.

Ως επικρατέστερο σενάριο θεωρείται ένα μοντέλο ΣΔΙΤ που εφαρμόζεται για πρώτη φορά στην Ελλάδα (ούτως ή άλλως είναι ελάχιστα τα έργα μετρό με ΣΔΙΤ στην Ευρώπη). Η κοινοπραξία που θα αναλάβει τη χρηματοδότηση και κατασκευή δεν θα εισπράττει διόδια, επισημαίνουν. Θα αποπληρώσει τα δάνεια μέσω των «πληρωμών διαθεσιμότητας», δηλαδή ενός ενοικίου που θα καταβάλλει το δημόσιο ανάλογα με το επίπεδο υπηρεσιών που θα παρέχει ο ιδιώτης στη γραμμή 4 του μετρό.

Κατά σύμπτωση, πάντως, το ίδιο μοντέλο εφαρμόστηκε σε τμήμα της γραμμής 9 του μετρό της Βαρκελώνης στο οποίο συμμετέχει και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ). Η τελευταία είχε χρηματοδοτήσει το έργο με 400.000.000 ευρώ, το 2010.

Προ τριμήνου είχαν κυκλοφορήσει πληροφορίες σύμφωνα με τις οποίες η ΕΤΕπ, που έχει ανακοινώσει πως μπορεί να συμμετάσχει στη χρηματοδότηση έργων στην Ελλάδα με ποσοστό μέχρι και 75% (ενώ μέχρι σήμερα κάλυπτε το 50%), εκφράζει αντιρρήσεις για το μοντέλο ΣΔΙΤ.

Οσοι είναι υπέρ του συγκεκριμένου μοντέλου θεωρούν, όμως, πως η αυξημένη συμμετοχή της ΕΤΕπ περιορίζει το ρίσκο για τους ιδιώτες. Από την άλλη πλευρά, όμως, η ΕΤΕπ δεν φαίνεται διατεθειμένη να φορτωθεί το ρίσκο!