Τον ασκό του Αιόλου (και) στο εσωτερικό της κυβέρνησης ανοίγει η -κατ' ουσίαν- απόσυρση του πολυνομοσχεδίου, που προωθήθηκε ως «ανθρωπιστική πρωτοβουλία» και εξελίχθηκε σε αλαλούμ, την ώρα που ο Αλέξης Τσίπρας έδινε... την άλλη μάχη, για το προσφυγικό, στη Σύνοδο Κορυφής.
Τα ζητήματα που αναδεικνύουν κυβερνητικά στελέχη και βουλευτές αφορούν στο πώς λαμβάνονται οι νομοθετικές (εν προκειμένω) αποφάσεις, ποιος παρακολουθεί την υλοποίησή τους και ποιος έχει τον τελευταίο λόγο για την προώθηση ή την ακύρωσή τους.
Ολοι παραδέχονται ότι το πολυνομοσχέδιο με σημεία του «παράλληλου προγράμματος» του ΣΥΡΙΖΑ προωθήθηκε άρον άρον για δύο λόγους, τους οποίους είχε καταγράψει το Euro2day.gr την Τρίτη: πρώτον, για να υπάρξει εξισορρόπηση μετά τη δίμηνη καταιγίδα των δεκάδων μνημονιακών προαπαιτούμενων μέτρων που ψηφίσθηκαν από τη Βουλή "κατεπειγόντως" και, δεύτερον, για να έχουν "καλό υλικό" οι βουλευτές της πλειοψηφίας στο διάστημα των εορτών να απευθυνθούν στην κοινωνία.
Οργισμένοι οι βουλευτές
Οπως αποδείχθηκε, το κυβερνητικό επιτελείο βιάστηκε... και σκόνταψε: παρά τις διαβεβαιώσεις στελεχών ότι το δημοσιονομικό μέρος του πολυνομοσχεδίου έχει συζητηθεί με τους εταίρους, χθες αποδείχθηκε ότι δεν είχε εξασφαλιστεί και το "ok" τους.
Οχι τόσο λόγω του κόστους (σ.σ. χαμηλού έτσι κι αλλιώς αφού στα βασικά "ανθρωπιστικά" δεν ξεπερνούσε τα 100 εκατ. ευρώ), όσο των δεκάδων "άσχετων" διατάξεων που στριμώχθηκαν στο νομοσχέδιο -από σύνδεση ληξιαρχείων μέχρι οικονομικές ευθύνες συγκεκριμένων δήμων για δαπάνες του παρελθόντος.
Με τη διαρροή της πληροφορίας ότι το νομοσχέδιο αποσύρεται χθες το απόγευμα, βουλευτές του ΣΥΡΙΖΑ που βρίσκονταν στη Βουλή ζήτησαν οργισμένοι εξηγήσεις, ενώ την ίδια ώρα στο Μαξίμου τα τηλέφωνα πήραν φωτιά. Ενδεικτικό του κλίματος είναι ότι λίγη ώρα αργότερα κλήθηκε να τους κατευνάσει η κυβερνητική εκπρόσωπος Ολγα Γεροβασίλη.
Οι βασικές κατηγορίες από πλευράς των βουλευτών;
Πρώτον, ότι "έγινε προχειροδουλειά".
Δεύτερον, ότι η κυβέρνηση όφειλε να καταθέσει το πλαίσιο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης και να αφήσει εκτός τις λοιπές άσχετες διατάξεις που προκάλεσαν αντιδράσεις και στη συμπολίτευση και στην αντιπολίτευση.
Τρίτον, ότι για αρκετές ώρες κανείς δεν είχε υπεύθυνη ενημέρωση για το τι πρόκειται να γίνει: άλλοι μιλούσαν γα απόσυρση του νομοσχεδίου λόγω αντίδρασης των εταίρων, άλλοι για μετάθεσή του ως έχει μετά τις γιορτές επειδή η αντιπολίτευση αντέδρασε στην επείγουσα συζήτηση-ψήφιση και όλοι μαζί περίμεναν να μάθουν τι θα αποφάσιζε... η Διάσκεψη των Προέδρων στη Βουλή -η οποία, τελικά, αποφάσισε τη μετάθεσή του μετά τις γιορτές, χωρίς, βεβαίως, να προσδιορίσει ποιο θα είναι το νέο περιεχόμενο του νομοσχεδίου.
Σε αναζήτηση υπαιτίων
Την ίδια στιγμή, πηγές του υπουργείου Οικονομικών έλεγαν ότι την απόσυρση του πονήματος την αποφάσισε ο υπουργός Υγείας Ανδρέας Ξανθός (σ.σ. επειδή πολλές διατάξεις αφορούσαν το αντικείμενό του) ενώ κύκλοι του Υγείας παρέπεμπαν στο Οικονομικών.
Υπήρξαν πάντως και αρκετές διαρροές που "έδειχναν" ως "πηγή του προβλήματος" το ΓΛΚ, του οποίου ο πολιτικός προϊστάμενος, αναπληρωτής υπουργός Οικονομικών, Γώργος Χουλιαράκης, έδινε την ίδια ώρα "εξηγήσεις" στο EuroWorking Group για το νομοσχέδιο.
Κατά τις πληροφορίες, το δίλημμα που του τέθηκε ήταν σαφές: ή το αποσύρετε για να δούμε τι περιέχει και γιατί, ή δεν προχωράμε στην εκταμίευση του ενός δισ. ευρώ.
Ως εκ τούτου, η απόφαση για «μετάθεσή του μετά τις γιορτές» ήταν μονόδρομος...
«Κατηγορώ» σε ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι
Ανεπισήμως, πάντως, η κυβέρνηση δίνει την ακόλουθη εξήγηση για την άδοξη τύχη (προς το παρόν...) του νομοσχεδίου:
- Το ν/σ κατατέθηκε πριν από την αξιολόγηση, προκειμένου να μην υπάρξει οποιοδήποτε πρόβλημα στη διαπραγμάτευση και προωθήθηκε με τη διαδικασία του επείγοντος επειδή αντιμετωπίζει ανθρωπιστικά θέματα.
- Τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) ισχυρίστηκαν ότι δεν υπάρχει κοστολόγηση από το Γενικό Λογιστήριο του Κράτους. Αυτό δεν είναι αλήθεια. Τo ΓΛΚ χωρίζει τις διατάξεις σε αυτές που είναι κοστολογημένες, σε αυτές που δεν έχουν δημοσιονομικό κόστος και σε εκείνες που δεν μπορούν να κοστολογηθούν πριν την εφαρμογή τους (π.χ. η διασύνδεση των ληξιαρχείων της χώρας μεταξύ τους).
- Σε κάθε περίπτωση, το κόστος του νομοσχεδίου είναι εξαιρετικά χαμηλό. Περίπου 100 εκατ. με κονδύλια που έχουν διατεθεί ήδη για τον σκοπό αυτό και μεταφέρονται στο επόμενο έτος. Σε καμία περίπτωση δεν παραβιάζονται οι προϋπολογισμοί των εμπλεκόμενων υπουργείων. Η αντίδραση των τριών κομμάτων της Αντιπολίτευσης ήταν προσχηματική, προκειμένου να αποφύγουν να ψηφίσουν τις σχετικές διατάξεις.
- Οι θεσμοί το μόνο που ζήτησαν είναι περισσότερο χρόνο, προκειμένου να ενημερωθούν πάνω στο νομοσχέδιο. Το εύλογο ερώτημα είναι αν θα είχε προκύψει αυτό το ζήτημα, αν τα τρία κόμματα της αντιπολίτευσης δεν είχαν δημιουργήσει όλο αυτό τον θόρυβο γύρω από το θέμα.
- Το νομοσχέδιο δεν αποσύρεται. Αποφασίστηκε απλώς να μην προωθηθεί ως επείγον αλλά με την κανονική διαδικασία, ώστε να μην υπάρξει έδαφος για αμφισβητήσεις. Έτσι η συζήτησή του θα συνεχιστεί κανονικά στις αρχές του επόμενου έτους.
Τόνωση ηθικού...
Τι θα γίνει τώρα; Κυβερνητικές πηγές επιμένουν ότι το νομοσχέδιο «θα επιστρέψει στη Βουλή» αμέσως μετά τις γιορτές (στις 7 Ιανουαρίου) αλλά κανείς δεν είναι σε θέση να διευκρινίσει ποιο θα είναι το περιεχόμενό του.
Από τις πρώτες ενδοκυβερνητικές αντιδράσεις προκύπτει ότι «θα καταβληθεί κάθε προσπάθεια» να παραμείνουν όλες οι διατάξεις για την ανθρωπιστική κρίση και να αφαιρεθούν «οι άσχετες».
Σε μία προσπάθεια μάλιστα τόνωσης του ηθικού, ο αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Γιάννης Δραγασάκης διαβεβαίωνε χθες (μέσω συνέντευξής του «Στο Κόκκινο») ότι η αναλογία της κυβερνητικής πολιτικής για το 2016 θα είναι «80% το παράλληλο πρόγραμμα και 20% οι υποχρεώσεις του μνημονίου».
«Ανυπόστατη καταγγελία»
Σχετική ανακοίνωση εξέδωσε και το Γραφείο Τύπου του πρωθυπουργού, με την επισήμανση ότι «το νομοσχέδιο δεν αποσύρθηκε» αλλά θα συζητηθεί μετά τις γιορτές, με την κανονική και όχι την επείγουσα διαδικασία, ενώ κατήγγειλε τα τρία κόμματα (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, Ποτάμι) που είχαν αποχωρήσει από προχθές από την επιτροπή της Βουλής που συζητούσε το νομοσχέδιο.
Σύμφωνα με την ανακοίνωση του πρωθυπουργικού γραφείου:
"Μετά τη χθεσινή ανεύθυνη στάση και την αποχώρηση τριών κομμάτων από την κοινοβουλευτική διαδικασία, με την ανυπόστατη καταγγελία ότι δήθεν το νομοσχέδιο που κατατίθεται με επείγουσα διαδικασία επιβαρύνει δημοσιονομικά και εκτροχιάζει τον προϋπολογισμό, δημιουργήθηκαν εξίσου ανυπόστατες εντυπώσεις, με κίνδυνο να προκληθούν εμπόδια στη διαπραγμάτευση αλλά και στο κυβερνητικό έργο για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής κρίσης.
Κατόπιν αυτού, ο Πρόεδρος της Βουλής εισηγήθηκε στη Σύνοδο των Προέδρων τη συνέχιση της συζήτησης του ν/σ με την κανονική διαδικασία που προβλέπεται από τον κανονισμό της Βουλής, στην αρχή του χρόνου. Το νομοσχέδιο ποτέ δεν αποσύρθηκε".