Η νέα πρόταση Κατρούγκαλου για το ασφαλιστικό

Σε «μητέρα των μαχών» έχει αναγάγει το ασφαλιστικό η κυβέρνηση, με την πρώτη κρίσιμη μάχη να δίνεται σήμερα, κατά τη συνάντηση του Γιώργου Κατρούγκαλου με τους επικεφαλής του κουαρτέτου των δανειστών. Οπως είπε ο υπουργός Εργασίας σε αυτή θα συζητηθούν τα πάντα εκτός από τα ποσοστά αναπλήρωσης.

Με δεδομένη την απόφαση να μην υπάρξουν μειώσεις στις κύριες συντάξεις, η κυβέρνηση στήνει όλη την επιχειρηματολογία της στην αναμόρφωση του ασφαλιστικού και την προώθηση ενός νέου, δικαιότερου συστήματος, με επιμερισμό του κόστους μεταξύ συνταξιούχων, ασφαλισμένων και εργοδοτών.

Αναλυτικά, οι συνταξιούχοι ενδέχεται να γλιτώσουν τις μειώσεις στις κύριες συντάξεις τους, θα δουν όμως εκ νέου να κόβονται οι επικουρικές, με την αρχή να γίνεται στις υψηλές παροχές. Η κυβέρνηση επιδιώκει την αντικατάσταση της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος με έναν κανόνα βιωσιμότητας, βάσει του οποίου θα εκτιμάται η βιωσιμότητα του ΕΤΕΑ, συνυπολογίζοντας εκτός από τις εισφορές και παροχές και τα πάσης φύσεως έσοδά του από τόκους αποθεματικών, ομολόγων και μετοχών, έσοδα από ενοίκια ακινήτων και από επιστροφές συντάξεων.

Η κλιμακωτή μείωση των επικουρικών με βάση τα πολλαπλά σενάρια που έχει εκπονήσει το υπουργείο Εργασίας θα ξεκινά από 126, ή 150, ή 168 ευρώ και άνω (θα εξαρτηθεί και από την αύξηση των εισφορών κατά 1%) και ενδέχεται να φθάνει και το 30% για ποσά άνω των 300 ή 400 ευρώ.

Παράλληλα σχεδιάζονται μειώσεις στο εφάπαξ βοήθημα, που μεσοσταθμικά εκτιμάται πως θα φτάνουν στο 10% καθώς θα καταργηθεί ο παλαιός μαθηματικός τύπος που δεν εφαρμόζεται και θα υπάρξει νέος τρόπος υπολογισμού. Ήδη, ο προϋπολογισμός για το 2016 αναφέρεται σε νέο συντελεστή προσαρμογής στα εφάπαξ, ώστε να εξοικονομηθούν 47,4 εκατομμύρια φέτος και 86,9 εκατομμύρια του χρόνου.

Ακόμη και κατά 30% αναμένεται να κοπεί το μέρισμα που εισπράττουν 280.000 δημόσιοι υπάλληλοι από το Μετοχικό Ταμείο Πολιτικών Υπαλλήλων.

Τέλος, μειωμένοι θα είναι και οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ τον επόμενο χρόνο, καθώς στο πλαίσιο της σταδιακής κατάργησής του, σχεδιάζεται η εφαρμογή νέων εισοδηματικών κριτηρίων, με στόχο τη μείωση της σχετικής δαπάνης κατά 223 εκατ. ευρώ.

Εθνική κόκκινη γραμμή παραμένει για την ελληνική κυβέρνηση η διάσωση των κύριων συντάξεων. Αν τελικά, βέβαια, δεν καταστεί εφικτό να αποφευχθούν, τα σενάρια που ήδη έχουν επεξεργαστεί στο υπουργείο Εργασίας αφορούν σε μειώσεις που θα είναι στοχευμένες και περιορισμένες. Στο κακό αυτό σενάριο, σε ζώνη υψηλού κινδύνου θα βρεθούν οι συνταξιούχοι του πρώην ΤΕΒΕ που εισπράττουν 220 ευρώ ως έξτρα κρατική παροχή, οι συνταξιούχοι του Δημοσίου αλλά και όσοι καλύπτονται από τα λεγόμενα ειδικά ταμεία (ΔΕΚΟ - Τραπεζών).

Βάσει του κυβερνητικού σχεδίου, μέρος του κόστους της δημοσιονομικής προσαρμογής πρέπει να αναλάβουν και οι εργοδότες, μέσω της αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1,5 μονάδα, ενώ κατά μισή μονάδα ενδέχεται να επιβαρυνθούν και οι εργαζόμενοι.

Οι δανειστές έχουν εκφράσει ενστάσεις για το σχέδιο αυτό και προκρίνουν τη μείωση των δαπανών μέσω της μείωσης των συντάξεων. Εσχάτως, εμφανίζονται διατεθειμένοι να συζητήσουν ακόμη και μέτρα που μέχρι πρότινος απέρριπταν, όπως για παράδειγμα την αύξηση της εισπραξιμότητας των ταμείων και κυρίως, την αύξηση των εσόδων από τον δραστικό περιορισμό της ανασφάλιστης ή και αδήλωτης εργασίας.

Μεγάλοι άτυχοι της μεταρρύθμισης, για μία ακόμη φορά, θεωρούνται οι νεότεροι ασφαλισμένοι, καθώς βάσει του σχεδιασμού για τη νέα αρχιτεκτονική του συστήματος, προωθείται η μείωση της μελλοντικής συνταξιοδοτικής δαπάνης.

Η μάχη αναμένεται να δοθεί στο νέο τρόπο υπολογισμού. Βάση για την νέα παροχή θα είναι η εθνική σύνταξη (στο 60% του ενδιάμεσου εισοδήματος) και πάνω σε αυτή θα χτίζεται η αναλογική - ανταποδοτική σύνταξη. «Κλειδί» θα είναι το ποσοστό αναπλήρωσης, με τους δανειστές να ζητούν μείωση στο 48%-55% και την ελληνική πλευρά να διαπραγματεύεται μεταξύ 58% και 65%, αντιστρόφως ανάλογα με το εισόδημα. Στο πλαίσιο της επιδίωξης για μεγαλύτερη ανταποδοτικότητα μεταξύ εισφορών και παροχών, οι δανειστές επιμένουν η εφαρμογή της Εθνικής Σύνταξης να συνδεθεί με εισοδηματικά κριτήρια, κάτι που απορρίπτει η κυβέρνηση.

Σημαντικό μέρος της σημερινής συνάντησης αναμένεται να αναλωθεί στον σχεδιασμό για ενοποίηση όλων των Ταμείων Κύριας Ασφάλισης, καθώς οι εκπρόσωποι των δανειστών ρίχνουν μεγάλο βάρος στο θέμα, εκτιμώντας ότι θα οδηγήσει στην πραγματική ενιαιοποίηση των όρων και προϋποθέσεων συνταξιοδότησης, χωρίς εξαιρέσεις.