Την επιπλέον χρηματοδότηση του ΟΑΕΕ με το ποσό που αντιστοιχεί στο τέλος επιτηδεύματος διεκδικεί για το 2016 η διοίκηση του Ταμείου, που χαρακτηρίζει μη διαχειρίσιμο το έλλειμμα όπως αυτό διευρύνεται επικίνδυνα κάθε χρόνο. Ο προϋπολογισμός του ταμείου, που εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο την περασμένη εβδομάδα, δεν αφήνει πολλά περιθώρια εφησυχασμού, ενώ δυσκολεύει και την ηγεσία του υπουργείου Εργασίας που πήρε χθες το πράσινο φως να ξεκινήσει την καταγραφή σχεδίου νόμου, προκειμένου αφού περάσει και από το υπουργικό συμβούλιο, και κυρίως εγκριθεί από τους πιστωτές, να κατατεθεί στη Βουλή πριν από τα Χριστούγεννα.
Το έλλειμμα του ΟΑΕΕ, σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2016 που εγκρίθηκε από το Διοικητικό Συμβούλιο του ταμείου, αναμένεται να εκτοξευθεί στα 807 εκατ. ευρώ. Η διοίκηση του Ταμείου το χαρακτηρίζει μη διαχειρίσιμο και ζητεί την επιπλέον χρηματοδότηση του ΟΑΕΕ με το ποσό που αντιστοιχεί στο τέλος επιτηδεύματος και εισπράττεται μέσω TAXIS.
Οπως καταγράφεται στον προϋπολογισμό του ΟΑΕΕ, και κατά το τρέχον έτος, το ισοζύγιο εσόδων - εξόδων ήταν αρνητικό κατά 419 εκατ. ευρώ και μόνο εξαιτίας της μη απόδοσης των κεφαλαίων που εισπράττει για λογαριασμό τρίτων, κυρίως του ΕΟΠΥΥ, πληρώνονται κανονικά οι συντάξεις.
Είναι χαρακτηριστικό ότι από εισπράξεις για λογαριασμό τρίτων της τάξης των 884 εκατ. ευρώ, αποδόθηκαν εντός του 2015 μόλις τα 334 εκατ. ευρώ. Συνολικά, στο τέλος του τρέχοντος έτους, εκτιμάται ότι οι οφειλές του ΟΑΕΕ προς τον ΕΟΠΥΥ θα υπερβαίνουν τα 700 εκατ. ευρώ, με άμεση συνέπεια στη λειτουργία του δεύτερου.
Σύμφωνα με τα προβλεπόμενα στον προϋπολογισμό του ταμείου, η κρατική χρηματοδότηση για συντάξεις και ΕΚΑΣ θα ανέλθει στο 1,441 δισ. ευρώ από 1,668 δισ. ευρώ φέτος (προσωρινός απολογισμός) και 1,781 δισ. ευρώ το 2014. Δηλαδή, η κρατική χρηματοδότηση του ταμείου το 2016 θα είναι μειωμένη κατά 227 εκατ. ευρώ σε σχέση με το 2015 (ποσοστό 13,60%) και κατά 340 εκατ. ευρώ σε σχέση με τον προηγούμενο χρόνο (μείωση της τάξης του 19%).
Οπως προκύπτει από τα στοιχεία που εγκρίθηκαν την περασμένη εβδομάδα και το 2016 θα είναι ένα δύσκολο έτος για το ταμείο των εμπόρων - βιοτεχνών και αυτοκινητιστών, καθώς τα συνολικά έσοδα του ΟΑΕΕ θα ανέλθουν στα 4,018 δισ. ευρώ ενώ οι δαπάνες θα εκτιναχθούν στα 4,825 δισ. ευρώ.
Μάλιστα, ο Οργανισμός προεξοφλεί αύξηση των εισφορών των ασφαλισμένων για κύρια ασφάλιση κατά 101 εκατ. ευρώ, το 2016, καθώς υπολογίζεται ότι θα ανέλθουν στο 1,597 δισ. ευρώ από 1,496 δισ. ευρώ το τρέχον έτος. Οι εισφορές (παλαιές και νέες) για τον κλάδο υγείας υπολογίζονται στα 428 εκατ. ευρώ, ενώ στα 218 εκατ. ευρώ εκτιμάται η εισφορά των συνταξιούχων για τον ΕΟΠΥΥ.
Αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού κατά το 10μηνο Ιανουαρίου - Οκτωβρίου, που δείχνουν ότι ο ΟΑΕΕ κάλυψε την ετήσια κρατική χρηματοδότηση και ήδη έλαβε επιπλέον 66 εκατ. ευρώ για την πληρωμή των συντάξεων. Αναλυτικά, το ταμείο των ελεύθερων επαγγελματιών κάλυψε σε ποσοστό 107,9% τη συνολική ετήσια κρατική χρηματοδότηση που δικαιούται. Αυτό σημαίνει ότι όχι μόνο έλαβε το σύνολο από τα 834 εκατ. ευρώ που ήταν η αρχική πρόβλεψη, αλλά τελικά έφτασε η χρηματοδότηση στα 900 εκατ. ευρώ.
Ανάλογο πρόβλημα αντιμετωπίζει και το ΙΚΑ, αφού στο δεκάμηνο έχει καλύψει το 92,3% της ετήσιας χρηματοδότησης, δηλαδή έχουν εισπραχθεί 2,313 δισ. ευρώ, από τα 2,505 δισ. ευρώ που έχουν προβλεφθεί. Ο ΟΓΑ έχει αξιοποιήσει το 84,8% της ετήσιας κρατικής στήριξης, που αντιστοιχεί σε 2,78 δισ. ευρώ, από τα 3,277 δισ. ευρώ που ήταν η αρχική πρόβλεψη.
Στρώνεται το χαλί για περικοπές
Σε αυτό το πλαίσιο, η επιδίωξη της κυβέρνησης για διατήρηση των ήδη καταβαλλόμενων συντάξεων στο σημερινό ύψος δεν φαντάζει και ιδιαίτερα εύκολη. Όπως διαπιστώθηκε και κατά τη χθεσινή συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικής (ΚΥΣΚΟΙΠ), το σχέδιο του υπουργού Εργασίας Γιώργου Κατρούγκαλου, που περιλαμβάνει περικοπές συντάξεων -κυρίως επικουρικών-, αύξηση εισφορών αλλά και ανατροπές στην ασφάλιση εκατομμυρίων ασφαλισμένων και συνταξιούχων, τελεί υπό την έγκριση του υπουργικού συμβουλίου και στη συνέχεια υπό την έγκριση του κουαρτέτου των δανειστών. Και όσο κι αν στο εσωτερικό της κυβέρνησης επιδιώκεται να κρατηθούν χαμηλοί τόνοι, σε επίπεδο δανειστών, έχουν ήδη εκφραστεί ενστάσεις τόσο για την αύξηση των εισφορών, όσο και για τη μη εφαρμογή εισοδηματικών κριτηρίων στην καταβολή της Εθνικής Σύνταξης.
Πρόκειται για δύο κρίσιμες, βασικές επιλογές της ελληνικής κυβέρνησης, οι οποίες και θα κρίνουν το τελικό σχέδιο, καθώς από αυτές εξαρτώνται τα δύο «κλειδιά» του νέου ασφαλιστικού: το ύψος των περικοπών στις ήδη καταβαλλόμενες συντάξεις και το ποσοστό αναπλήρωσης που θα καθορίσει το ύψος των μελλοντικών συντάξεων. Η δημοσιοποίηση των βασικών αρχών της προωθούμενης μεταρρύθμισης προκάλεσε όμως τις πρώτες αντιδράσεις των συνδικάτων, καθώς ήδη η ΓΣΕΕ προκήρυξε 24ωρη απεργία για τις 3 Δεκεμβρίου, αντιδρώντας στις επερχόμενες περικοπές.
Πηγές προερχόμενες από το υπουργείο Εργασίας επισήμαιναν χθες ότι ακόμη κι αν απορριφθεί η πρόταση για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών κατά τουλάχιστον 1 μονάδα για τις κύριες συντάξεις, το βάρος των περικοπών μπορεί να επιμεριστεί μόνο στους υψηλοσυνταξιούχους, κυρίως των πρώην "ευγενών ταμείων" (δικηγόρων, γιατρών, μηχανικών και δημοσιογράφων) και στους περίπου 180.000 συνταξιούχους του πρώην ΤΕΒΕ, που λαμβάνουν πρόσθετη κρατική χρηματοδότηση της τάξης των 220 ευρώ τον μήνα. Σημαντικές μειώσεις αναμένονται και στους πρώην δημοσίους υπαλλήλους, ενώ πολύ μικρότερες εκτιμάται ότι θα είναι οι περικοπές στους συνταξιούχους του ΙΚΑ.
"Κλειδωμένες" θεωρούνται οι περικοπές στις επικουρικές συντάξεις, που θα αφορούν σχεδόν τα δύο τρίτα από τους συνολικούς συνταξιούχους που λαμβάνουν τη συγκεκριμένη παροχή. Σύμφωνα με πληροφορίες, οι περικοπές θα είναι κλιμακωτές και θα φθάνουν μεσοσταθμικά το 7%-8%, για συντάξεις άνω των 175 ευρώ.