Στο 2016 προτίθεται η ηγεσία του υπουργείου Εργασίας να μεταθέσει τον επανυπολογισμό των κύριων συντάξεων, εάν το κουαρτέτο των δανειστών αποδεχθεί το σχέδιο Κατρούγκαλου για αύξηση ασφαλιστικών εισφορών κατά 1+1 μονάδες, με παράλληλη γενναία μείωση των υψηλών επικουρικών συντάξεων.
Το σχέδιο του υπουργείου Εργασίας, όπως πέρασε χθες από την κρίσιμη συνεδρίαση της πολιτικής γραμματείας του ΣΥΡΙΖΑ, αναμένεται να παρουσιαστεί στις 10:00 το πρωί στις ηγεσίες των λεγόμενων «κοινωνικών» υπουργείων, που συμμετέχουν στη συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Κοινωνικής Πολιτικής, υπό την προεδρία του αντιπροέδρου της κυβέρνησης Γιάννη Δραγασάκη.
Ο πρωθυπουργός Αλέξης Τσίπρας δεν θα παραβρεθεί, εξαιτίας του ταξιδιού του σε Ισραήλ και Παλαιστίνη.
Κεντρικός άξονας του σχεδίου είναι ο περιορισμός ή ακόμη και η αποφυγή των μειώσεων στις κύριες συντάξεις, καθώς και η μερική διάσωση των χαμηλών επικουρικών, μέσω ενός μείγματος αύξησης των ασφαλιστικών εισφορών κατά 1+1 ποσοστιαίες μονάδες (εργοδότες-εργαζόμενοι).
Οι υπόλοιπες «περικοπές» έχουν φωτογραφηθεί στον προϋπολογισμό του 2016, με το υπουργείο Εργασίας να ελπίζει ότι με τις μειώσεις στις επικουρικές (400 εκατ. ευρώ), την εξοικονόμηση από τα εφάπαξ (165 εκατ. ευρώ από τον νέο τρόπο υπολογισμού καθώς και από τη μείωση των συνταξιοδοτήσεων), τις μειώσεις στο ΕΚΑΣ (223 εκατ. ευρώ), την αύξηση των εισφορών στον ΟΓΑ (102 εκατ. ευρώ) και τη διατήρηση της εισφοράς 6% υπέρ ΕΟΠΥΥ στους συνταξιούχους (περίπου 450 εκατ. ευρώ), επιτυγχάνεται ο στόχος του μνημονίου για δημοσιονομική προσαρμογή 1% του ΑΕΠ.
Σύμφωνα με πληροφορίες, από το μέτρο της αύξησης των εργοδοτικών εισφορών για τις κύριες συντάξεις, εφόσον εγκριθεί από τους θεσμούς που εμφανίζονται διχασμένοι, θα εξοικονομηθούν τα 400 από τα 700 εκατ. ευρώ που προβλέπονται στον προϋπολογισμό και αφορούν στην εξοικονόμηση δαπανών μέσω της ασφαλιστικής μεταρρύθμισης.
Στην κυβέρνηση δηλώνουν αποφασισμένοι να το παλέψουν σε όλα τα επίπεδα, καθώς η αύξηση των εισφορών θεωρείται το «κλειδί» της μεταρρύθμισης. Εκτός βέβαια από τη μάχη που αναμένεται να δώσουν με τους θεσμούς, έντονες αντιδράσεις εκτιμάται πως θα υπάρξουν και σε επίπεδο εργοδοτικών φορέων, οι οποίοι υποστηρίζουν ότι δεν υπάρχει περιθώριο για αύξηση των εισφορών, οι οποίες είναι ήδη πολύ υψηλές.
Στο κυβερνητικό επιτελείο πάντως, εκτιμούν ότι με την αύξηση των εισφορών μπορεί ακόμη και να αποφευχθούν οι περικοπές στις κύριες συντάξεις. Έτσι, θα μπορέσει να μετατεθεί για αργότερα και ο επανυπολογισμός των κύριων συντάξεων, που μόνο λόγο θα έχει πλέον να δικαιολογήσει τις παλαιές περικοπές και να ξεπεραστεί ο σκόπελος της απόφασης του ΣτΕ.
Αν βέβαια η πρόταση για αύξηση των εργοδοτικών εισφορών (που εγκρίθηκε από την πολιτική γραμματεία και πιθανότατα θα περάσει και από το ΚΥΣΚΟΙΠ) δεν «περάσει» από τους δανειστές, που έχουν και τον τελευταίο λόγο, τότε ξεκινά το κακό σενάριο, καθώς θα πρέπει να επισπευσθεί η μείωση των συντάξεων. Σε αυτή την περίπτωση, οι περικοπές θα ακουμπήσουν τους πρόωρα συνταξιοδοτούμενους, ενώ σημαντικές απώλειες θα έχουν οι συνταξιούχοι του Δημοσίου, των ΔΕΚΟ - Τραπεζών και του πρώην ΤΕΒΕ, οι οποίοι εισπράττουν 220 ευρώ έξτρα παροχή πάνω στην ανταποδοτική τους σύνταξη.
«Άγνωστος Χ» παραμένει ο νέος συντελεστής αναπλήρωσης, βάσει του οποίου θα καθοριστεί το ύψος των νέων συντάξεων, που σύμφωνα με την πρόταση του υπουργού Εργασίας Γ. Κατρούγκαλου, θα αποτελεί άθροισμα της εθνικής σύνταξης (που θα συνδέεται με ρήτρα ανάπτυξης και θα χορηγείται σε όλους όσοι έχουν τουλάχιστον 15 έτη ασφάλισης) και της αναλογικής σύνταξης, η οποία θα υπολογίζεται με ενιαίο συντελεστή αναπλήρωσης επί του μισθού (σε περίπτωση μισθωτών), ή επί του εισοδήματος (στην περίπτωση των ελεύθερων επαγγελματιών).
Κατά τη σημερινή συνεδρίαση αναμένεται επίσης να «κλειδώσει» ότι θα οδηγηθούμε, έστω σταδιακά, σε ενιαίες εισφορές, οι οποίες επίσης θα υπολογίζονται με βάση τον μισθό ή το εισόδημα, με στόχο το ασφαλιστικό σύστημα να γίνει πιο ορθολογικό και δίκαιο, παράλληλα με την αποκατάσταση της βιωσιμότητάς του.
Στο σχέδιο που αναμένεται να παρουσιαστεί σήμερα, το μεγαλύτερο «θύμα» είναι οι επικουρικές συντάξεις, καθώς προβλέπεται η διατήρηση της αυτονομίας του πυλώνα με ένταξη στο ΕΤΕΑ όλων των επικουρικών και Επαγγελματικών Ταμείων Ιδιωτικού Δικαίου, κλιμακωτές μειώσεις στις συντάξεις και αύξηση εισφορών κατά μία μονάδα (0,5 για τους εργοδότες και 0,5 για τους εργαζόμενους). Παράλληλα, προβλέπεται η μετατροπή του ΕΚΑΣ σε «Επίδομα Αλλληλλεγύης Υπερηλίκων» (καλύπτονται και οι ανασφάλιστοι). Υπενθυμίζεται πως το μνημόνιο προβλέπει φέτος «ψαλίδι» 20% στη δαπάνη για το επίδομα και ήδη στον προϋπολογισμό έχει προβλεφθεί «εξοικονόμηση» της τάξης των 230 εκατ. ευρώ.
Παρά τις εξελίξεις στη ΝΔ, που μπλόκαραν τα σχέδια του Μαξίμου για διενέργεια συνεδρίασης των πολιτικών αρχηγών με θέμα την προωθούμενη ασφαλιστική μεταρρύθμιση, κυβερνητικός στόχος παραμένει η έγκριση του οριστικού κυβερνητικού σχεδίου εντός των προσεχών ημερών από το Υπουργικό Συμβούλιο, προκειμένου στη συνέχεια να διεξαχθεί διάλογος με τα κόμματα.
Μέσα στον ΣΥΡΙΖΑ βέβαια υπάρχουν φωνές που αντιδρούν με την πρόθεση διεξαγωγής διαλόγου με την αντιπολίτευση, όμως ο ίδιος ο πρωθυπουργός έχει ξεκαθαρίσει ότι για τα μείζονα θέματα απαιτείται εθνικός διάλογος.
Πηγές από το Μαξίμου πάντως άφηναν να εννοηθεί χθες, μετά και τις δηλώσεις Ντάισελμπλουμ, ότι οι δανειστές δίνουν σιωπηρή παράταση στην κυβέρνηση μέχρι τις αρχές του Γενάρη για ασφαλιστικό και αλλαγές στο φορολογικό των αγροτών. Συμπληρώνουν βέβαια ότι καθώς το ασφαλιστικό συνδέεται και με την έναρξη της συζήτησης για την απομείωση του χρέους, ο χρόνος είναι πολύτιμος και δεν υπάρχει περιθώριο για καθυστερήσεις.