Το αδιέξοδο του ασφαλιστικού «φωτογραφίζουν» τα στοιχεία του υπουργείου Οικονομικών για την εκτέλεση του προϋπολογισμού, καθώς παρά τις συνεχείς περικοπές των συντάξεων, το μεγαλύτερο πρόβλημα παραμένει η δραματική μείωση των εσόδων των ασφαλιστικών ταμείων.
Στο 9μηνο Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου κατεγράφη κατάρρευση των εσόδων, προκαλώντας έναν ακόμη πονοκέφαλο στην ηγεσία του υπουργείου Εργασίας που αναζητεί τρόπους περιορισμού των επερχόμενων περικοπών.
Αν και το έλλειμμα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης στο 9μηνο περιορίστηκε στα 206 εκατ. ευρώ, έναντι προϋπολογισθέντος ελλείμματος για το έτος της τάξης των 898 εκατ. ευρώ, η αιμορραγία των ταμείων στον τομέα των εσόδων είναι μεγάλη.
Πέρυσι, τα ταμεία παρουσίαζαν το ίδιο διάστημα πλεόνασμα 107 εκατ. ευρώ. Βέβαια, στο προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού για το 2016 οι εκτιμήσεις της κυβέρνησης δεν αφήνουν περιθώριο εφησυχασμού. Το έλλειμμα για το 2015 θα "κλείσει" διπλάσιο, στο 1,672 δισ. ευρώ. Οι λόγοι του αυξημένου ελλείμματος, όπως αναφέρεται στο προσχέδιο, είναι οι μειωμένες έναντι των προβλέψεων ασφαλιστικές εισφορές και η αύξηση της συνταξιοδοτικής δαπάνης για κύριες συντάξεις κατά 167 εκατ. ευρώ. Επίσης, οφείλεται στην αύξηση της δαπάνης κατά 326 εκατ. ευρώ των επικουρικών συντάξεων, λόγω μη εφαρμογής της ρήτρας μηδενικού ελλείμματος.
Έσοδα σε ελεύθερη πτώση
Ο περιορισμός της κρατικής χρηματοδότησης, η σημαντική μείωση των εργοδοτικών εισφορών καθώς και η περικοπή των φόρων υπέρ τρίτων οδήγησαν στο τέλος Σεπτεμβρίου τα έσοδα των ταμείων και των νοσοκομείων σε μείωση κατά 2,054 δισ. ευρώ, ήτοι -7,6%, σε σχέση με το αντίστοιχο διάστημα του 2014.
Αναλυτικά, τα έσοδα των οργανισμών κοινωνικής ασφάλισης (ταμεία - νοσοκομεία) ανήλθαν το 9μηνο στα 25,033 δισ. ευρώ, όταν το αντίστοιχο περσινό διάστημα ήταν 27,087 δισ. ευρώ. Η μεγαλύτερη απώλεια καταγράφεται από τη "δεξαμενή" του προϋπολογισμού, καθώς η κρατική χρηματοδότηση μειώθηκε κατά το εξεταζόμενο διάστημα κατά 11,3%, πέφτοντας το διάστημα Ιανουαρίου-Σεπτεμβρίου 2015 σε 10,450 δισ. ευρώ, από 11,782 δισ. ευρώ το αντίστοιχο 9μηνο του 2014. Μείωση κατά 2,6% παρουσιάζουν το ίδιο διάστημα οι ασφαλιστικές εισφορές.
Συγκεκριμένα, ενώ οι εισφορές εργαζομένων κυμαίνονται στα ίδια επίπεδα, ήτοι 5,230 δισ. ευρώ φέτος, έναντι 5,242 δισ. ευρώ πέρυσι, οι εργοδοτικές εισφορές ανήλθαν το 9μηνο του 2015 στα 7,133 δισ. ευρώ, μειωμένα σε σχέση με τα 7,819 δισ. ευρώ του 2014. Βασική αιτία θεωρείται η μείωση των ασφαλιστικών εισφορών κατά 2,9 ποσοστιαίες μονάδες, που σε συνδυασμό με τη διατήρηση της ανεργίας σε υψηλά επίπεδα και τους χαμηλούς μισθούς οδήγησαν στον περιορισμό των εισροών προς τα ταμεία.
Μάλιστα, και ενώ στο υπουργείο Εργασίας αναζητούν τρόπους ώστε να περιοριστεί η μείωση των συντάξεων, βάσει των δεσμεύσεων για περιορισμό της συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,8 δισ. ευρώ, εντός του 2016, τα στοιχεία του προϋπολογισμού δείχνουν ότι η λύση του περιορισμού των παροχών - συντάξεων δεν είναι από μόνη της αποτελεσματική, αν δεν περιοριστεί η αιμορραγία των ταμείων από τη μείωση των εσόδων. Είναι χαρακτηριστικό ότι σύμφωνα με την εκτέλεση του προϋπολογισμού, η μείωση των δαπανών άγγιξε το 1,741 δισ. ευρώ, ήτοι -6,5%.
Ειδικότερα, από τα 26,980 δισ. ευρώ που ανέρχονταν οι δαπάνες στο εννεάμηνο του 2014, υποχώρησαν στα 25,239 δισ. ευρώ ένα χρόνο αργότερα. Ξεχωρίζει η μείωση κατά 47,6% ή 715 εκατ. ευρώ στις αγορές αγαθών και υπηρεσιών, καθώς φέτος υποχώρησαν στα 788 εκατ. ευρώ, από 1,503 δισ. ευρώ που είχαν ανέλθει πέρυσι. Βάσει των στοιχείων, τη μεγαλύτερη μείωση υπέστησαν οι δαπάνες για αγορά αγαθών - υπηρεσιών στα νοσοκομεία, με αποτέλεσμα σημαντικές ελλείψεις σε βασικά για την καθημερινή λειτουργία τους είδη.
Αλλά και όσον αφορά στις κοινωνικές παροχές διαπιστώνεται μείωση της τάξης του 3,3% ή 756 εκατ. ευρώ, μέσα σε ένα έτος. Συγκεκριμένα, στο φετινό 9μηνο οι κοινωνικές παροχές ανήλθαν στα 22,163 δισ. ευρώ, όταν πέρυσι την ίδια περίοδο έφταναν τα 22,919 δισ. ευρώ. Κατά 14,6% ή 452 εκατ. ευρώ περιορίστηκαν οι δαπάνες για παροχές ασθενείας, καθώς από 3,090 δισ. ευρώ πέρυσι έφτασαν στα 2,638 δισ. ευρώ φέτος. Και οι δαπάνες για συντάξεις κατέγραψαν μείωση κατά 0,7% ή 129 εκατ. ευρώ, καθώς έφτασαν φέτος τα 18,798 δισ. ευρώ, από 18,927 δισ. ευρώ που ήταν πέρυσι.