Ασφαλιστικό: Ποιους «καίνε» οι προτάσεις των Σοφών

Ανατροπές στο σύνολο των ασφαλισμένων και συνταξιούχων αναμένεται να φέρουν οι αλλαγές που προωθεί η κυβέρνηση, βάσει και του πορίσματος της επιτροπής Εμπειρογνωμόνων που παραδόθηκε χθες στον υπουργό Εργασίας Γιώργο Κατρούγκαλο και αναμένεται να τεθεί σε διαβούλευση με φορείς και κόμματα.

Το τελικό κείμενο που θα παρουσιαστεί σήμερα, στις 13:00, περιλαμβάνει ένα κεντρικό σενάριο αλλά και τις αποκλίνουσες απόψεις-παραλλαγές που έχουν καταγραφεί και αναμένεται να φέρουν τα πάνω-κάτω στην κοινωνική ασφάλιση καθώς προτείνεται η εφαρμογή περιουσιακών κριτηρίων στην ελάχιστη εγγυημένη σύνταξη, κάτι που σημαίνει ότι αν κάποιος έχει εισοδήματα από ενοίκια, μερίσματα, επενδύσεις και καταθέσεις, θα λαμβάνει μικρότερο ποσό εγγυημένης σύνταξης.

Η 12μελής Επιτροπή Σοφών (δείτε τη σύνθεσή της στη δεξιά στήλη "Διαβάστε ακόμη") κατέληξε τελικά σε μία πρόταση, καταγράφοντας παράλληλα και τις διαφωνίες των μελών της, στην οποία προβλέπεται η καταβολή Εθνικής Σύνταξης καλυπτόμενης από τη γενική φορολογία και αναλογικής με βάση ατομικούς λογαριασμούς για κάθε ασφαλισμένο και νοητή κεφαλαιοποίηση (NBG).

Παράλληλα, προβλέπεται η εφαρμογή ενιαίων κανόνων και ποσοστών αναπλήρωσης για παλαιούς και νέους ασφαλισμένους, με μεγάλους χαμένους τους ασφαλισμένους για πρώτη φορά, πριν από το 1993, που θα υποστούν σημαντικές μειώσεις συντάξεων. Όσο για τους ήδη συνταξιούχους, σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Επιτροπή τάσσεται κατά της επιβολής οριζόντων μειώσεων στις συντάξεις, αναφέρεται στη δυνατότητα επανυπολογισμού των παροχών, με βάση τους ενιαίους κανόνες εισφορών και παροχών που θα ισχύσουν για τους ασφαλισμένους, χωρίς ωστόσο να είναι ξεκάθαρο πώς θα μπορούσε να ολοκληρωθεί κάτι τέτοιο.

Άλλωστε, το επικρατέστερο σενάριο δεν έχει ποσοτικοποιηθεί και δεν περιλαμβάνει καμία πρόβλεψη ούτε για το ύψος των εισφορών που θα καταβάλλουν οι ασφαλισμένοι, ούτε για το ποσοστό αναπλήρωσης και κατά συνέπεια για το τελικό ύψος των συντάξεων που θα λαμβάνουν.

Ειδικά για την Εθνική Σύνταξη, αυτή θα μπορεί, σύμφωνα με την Επιτροπή, να συνδεθεί είτε με το όριο της φτώχιας και να είναι ενιαία για όλους τους ασφαλισμένος, είτε με εισοδηματικά κριτήρια και να κυμαίνεται αναλόγως, είτε με το ύψος της αναλογικής σύνταξης του κάθε ασφαλισμένου.

Η αναλογική σύνταξη θα δίνεται με βάση το ύψος των εισφορών κατά το σύνολο του εργασιακού βίου, οι οποίες θα καταγράφονται σε ατομικές μερίδες και θα τοκίζονται με επιτόκιο που θα καθορίζεται από το κράτος. Δεν αποκλείεται μάλιστα η διασύνδεση της τελικής παροχής με το προσδόκιμο ζωής, παράλληλα με τη χρήση ειδικών σταθεροποιητών. Οι αναπηρικές συντάξεις και οι συντάξεις χηρείας όπως και τα βαρέα και ανθυγιεινά, σύμφωνα με την επιτροπή, θα πρέπει να αντιμετωπιστούν ειδικά.

Στο τελικό πόρισμα, δεν υπάρχει συμφωνία για το έτος κατά το οποίο θα υλοποιηθεί η μετάβαση από το ισχύον σύστημα στο νέο.

Όσο για τη δομή του συστήματος, προτείνεται να δημιουργηθεί ένα Ταμείο-μαμούθ, που θα λειτουργεί ως Εθνικός Φορέας Απονομής Συντάξεων. Κάτι τέτοιο θα γίνει είτε με τη δημιουργία ενός Ταμείου με επίκεντρο το ΙΚΑ, είτε με τη δημιουργία τριών Ταμείων (ΙΚΑ για μισθωτούς, ΟΓΑ για αγρότες, ΟΑΕΕ για ελεύθερους επαγγελματίες). Ουσιαστικά, με τον τρόπο αυτό ενσωματώνεται το ΕΤΑΑ (γιατροί, δικηγόροι, μηχανικοί, συμβολαιογράφοι) στον ΟΑΕΕ.