Μετά τα «σχέδια έκτακτης ανάγκης» που είχαν εκπονήσει μέσα στο πρώτο φετινό εξάμηνο για την αντιμετώπιση πιθανών κεφαλαιακών ελέγχων και ενδεχόμενων ακραίων καταστάσεων στην οικονομία, οι ελληνικές επιχειρήσεις καλούνται τώρα να καταστρώσουν «σχέδια σωτηρίας», προκειμένου να αντέξουν κατά τους -τουλάχιστον- εννέα δύσκολους μήνες που θα ακολουθήσουν.
Όπως το Euro2day.gr ανέφερε σε δημοσίευμα της 6ης Οκτωβρίου με τίτλο «Οι επτά λόγοι που καθυστερούν την ανάκαμψη», όλα δείχνουν πως η οικονομία θα υποχρεωθεί σε σημαντική ύφεση τουλάχιστον μέχρι και κατά τον προσεχή Ιούνιο.
Στη συνέχεια μάλιστα του δημοσιεύματος, ακολούθησε ομοβροντία προβλέψεων και εκτιμήσεων που κινούνταν προς την ίδια -αν όχι και προς χειρότερη- κατεύθυνση. Έτσι, μεταξύ άλλων είχαμε:
• Το ΔΝΤ να προβλέπει ύφεση 5,4% για το τελευταίο τρίμηνο της φετινής χρονιάς, με εκτίναξη της ανεργίας στο 27,1% και αρνητικό ΑΕΠ -1,3% για το επόμενο έτος.
• Το ίδιο το οικονομικό επιτελείο της ελληνικής κυβέρνησης, στο προσχέδιο του Προϋπολογισμού για το 2016, να μιλά για αρνητικό ΑΕΠ (-1,3%), για νέα υποχώρηση της ιδιωτικής κατανάλωσης (-1,6%) και για αύξηση της μέσης ανεργίας.
• Την εκτίμηση του ΣΕΒ πως κάτω από προϋποθέσεις, η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας θα μπορούσε ενδεχομένως να ξεκινήσει από το δεύτερο εξάμηνο του επόμενου έτους.
Κάτω από αυτές τις συνθήκες, τα επιτελεία πολλών ελληνικών επιχειρήσεων εκπονούν νέα «σχέδια εκτάκτου ανάγκης», αυτή τη φορά προκειμένου να καταφέρουν να αντέξουν κατά τους τουλάχιστον εννέα πτωτικούς μήνες που θα ακολουθήσουν.
«Οι αυξημένοι φόροι και οι μειώσεις αποδοχών θα πλήξουν το διαθέσιμο εισόδημα των πολιτών και αυτό θα έχει αντίκτυπο στις επιχειρήσεις, οι οποίες θα δυσκολευτούν ακόμη περισσότερο», σημείωσε υψηλόβαθμο στέλεχος εισηγμένης εταιρείας, συμπληρώνοντας: «Θα είμαστε τυχεροί αν οι τιμές του πετρελαίου, των εμπορευμάτων και των διεθνών ναύλων παραμείνουν στα τρέχοντα επίπεδα, ή μειωθούν κι άλλο, καθώς μια τέτοια εξέλιξη θα δώσει κάποιες ανάσες στην οικονομία.
Θέλω να πιστεύω επίσης ότι μετά την εκταμίευση της επόμενης δανειακής δόσεις από την Ευρώπη, η κυβέρνηση θα αρχίσει να αποπληρώνει σε σημαντικό βαθμό τους προμηθευτές του δημοσίου. Αυτό είναι πολύ σημαντικό στοιχείο, καθώς δεν θα ωφεληθούν μόνον οι συγκεκριμένες εταιρείες, αλλά επίσης οι τράπεζες που θα εισπράξουν την επόμενη κιόλας μέρα αυτά τα ποσά και τέλος, οι εταιρείες άλλων κλάδων στις οποίες οι τράπεζες θα τα διαθέσουν αργότερα. Καταλαβαίνω ότι πολλές επιχειρήσεις καταγράφουν ζημίες, όμως τα λουκέτα δεν προέρχονται από τα αρνητικά αποτελέσματα αλλά από την ελλιπή ρευστότητα. Αν το δημόσιο ρίξει με αυτό τον τρόπο 3-4 δισ. ευρώ στην αγορά κάπου στο τέλος του έτους, τότε τα πράγματα θα μπορούσαν να... μπαλωθούν για κάποιους ακόμη μήνες».
Χαρακτηριστική επίσης είναι η άποψη του προέδρου και διευθύνοντος συμβούλου της Jumbo κ. Απόστολου Βακάκη, στο πλαίσιο της χθεσινής παρουσίασης της -υγιούς και κερδοφόρας- εταιρείας του στην Ένωση Θεσμικών Επενδυτών, με τον «ισχυρό άνδρα» της εισηγμένης εταιρείας να αναφέρεται και στις υποχρεώσεις που έχουν οι επιχειρήσεις και τα υψηλόβαθμα στελέχη τους απέναντι στη χώρα:
«Για εμάς τα μόνα ισοδύναμα που ψάχνουμε είναι η αύξηση της παραγωγικότητάς μας. Στην Ελλάδα θα πρέπει να γίνουμε καλύτεροι επαγγελματίες και όχι διαμαρτυρόμενοι πολίτες. Πρέπει να εκμεταλλευθούμε τα θετικά στοιχεία που μας προσφέρει το περιβάλλον, προκειμένου να περιορίσουμε τις επιπτώσεις των αρνητικών, που έτσι κι αλλιώς υπάρχουν. Θα πρέπει επίσης να βάλουμε τη χώρα μας πάνω από τις εταιρείες και τα συμφέροντά μας, γιατί αν δεν υπάρχει χώρα, τότε δεν θα υπάρχουν και επιχειρήσεις. Είναι λάθος η άποψη ορισμένων πως πρέπει πάντα να πληρώνουν κάποιοι άλλοι. Θα πρέπει να πληρώσουμε όλοι μας».
Σε κάθε περίπτωση πάντως, τα επιτελεία των επιχειρήσεων έχουν πιάσει φωτιά και σχεδιάζονται νέα προγράμματα περιορισμού δαπανών, αναδιαρθρώσεις και περιορισμοί δραστηριοτήτων που οδηγούν σε «κάψιμο ρευστότητας».
Οι εργαζόμενοι θα είναι οι πρώτοι που θα πληρώσουν τον λογαριασμό μέσα από την αύξηση της ανεργίας, αλλά και τις μειώσεις αποδοχών (μέσο ποσοστό ανεργίας από 24,6% το 2014, 25,4% φέτος και με πρόβλεψη για 25,8% το 2016), ενώ δεν αναμένεται να μείνει αλώβητη και η αγορά ακινήτων μέσα από τις πιέσεις που θα ασκηθούν στα ήδη χαμηλά ενοίκια.
Πολλά πράγματα επίσης για τις αντοχές εταιρειών σχετίζονται με τη στάση που θα κρατήσουν οι πιστώτριες τράπεζες.
«Το θετικότερο σενάριο θα είναι να ολοκληρωθεί μέσα στο 2015 η ανακεφαλαιοποίησή τους και στους αμέσως επόμενους μήνες να ολοκληρωθεί το πλήθος των συζητήσεων-διαπραγματεύσεων που λαμβάνει χώρα κατά την τελευταία διετία σχετικά με τα ζητήματα αναχρηματοδότησης των εταιρειών. Πολλές από αυτές τις συζητήσεις έχουν ξεκινήσει από το 2014 και έχουν κολλήσει, άλλοτε εξαιτίας του αβέβαιου πολιτικού περιβάλλοντος και άλλοτε λόγω της κατάστασης που ακολούθησε μετά τα capital controls.
Είναι βέβαιο πως πολύ μεγάλος αριθμός επιχειρήσεων θα σπεύσει να ζητήσει τη χρηματοδοτική στήριξη των τραπεζών, οι οποίες αν καταφέρουν να αντιδράσουν άμεσα, τότε οι εταιρείες αυτές θα... περάσουν τον κάβο.
Σημαντικό βέβαια ρόλο θα παίξει και η στάση που είναι διατεθειμένοι να κρατήσουν οι βασικοί μέτοχοι των εταιρειών, δηλαδή το αν προτίθενται και αυτοί να βάλουν το χέρι στην τσέπη, χρηματοδοτώντας παράλληλα τις εταιρείες τους», αναφέρθηκε χαρακτηριστικά από οικονομικό διευθυντή εισηγμένης εταιρείας.