Tα 3+1 σενάρια για τις ελληνικές εκλογές

Απίθανο χαρακτηρίζει το Reuters το ενδεχόμενο αυτοδυναμίας στις ελληνικές εκλογές, καθώς ΝΔ και ΣΥΡΙΖΑ εμφανίζονται να έχουν οριακές αποκλίσεις δυο μέρες πριν τις κάλπες. 

Η Ελλάδα χρειάζεται πολιτική σταθερότητα για να υλοποιήσει τους όρους του τρίτου προγράμματος και να αποφύγει ενδεχόμενη επιστροφή σε σενάρια χρεοκοπίας και εξόδου από το ευρώ.

Το πρακτορείο παρουσιάζει τα τέσσερα επικρατέστερα σενάρια για το πολιτικό τοπίο στη χώρα μετά το αποτέλεσμα των εκλογών.   

Συμμαχία ΣΥΡΙΖΑ με Νέα Δημοκρατία

Μια τέτοια συμμαχία θα διασφάλιζε μια ισχυρή κοινοβουλευτική πλειοψηφία, με τη βοήθεια και του εκλογικού συστήματος και του μπόνους των 50 εδρών. Κάτι τέτοιο θα ικανοποιούσε τους πιστωτές της Ελλάδας, που έχουν αναζητήσει κατά καιρούς αποδείξεις δέσμευσης στο πρόγραμμα από τους πολιτικούς αρχηγούς.

Ωστόσο, κάτι τέτοιο θα ήταν πολύ δύσκολο.

Ο επικεφαλής της ΝΔ Βαγγέλης Μεϊμαράκης λέει ότι είναι ανοιχτός σε μια τέτοια συνεργασία στο πλαίσιο της προσπάθειας να σωθεί η χώρα. Τονίζει ότι απαιτείται συνεργασία για να συγκροτηθεί ένα πλάνο διακυβέρνησης και έχει ζητήσει επίσης εθνική ομάδα διαπραγμάτευσης. Ομως έχει κατηγορήσει το ΣΥΡΙΖΑ για "ανικανότητα" στην αντιμετώπιση της κρίσης.   

Από την άλλη, ο Αλέξης Τσίπρας, στην προσπάθειά του να συσπειρώσει τους απογοητευμένος ψηφοφόρους της αριστεράς και της κεντροαριστεράς, έχει αποκαλέσει μια τέτοια συμμαχία "παρά φύση". Εχει κατηγορήσει τη ΝΔ ότι είναι μέρος του διεφθαρμένου πολιτικού συστήματος που οδήγησε τη χώρα στην κρίση χρέους. 

Τα δυο κομματα αναμένεται να συγκρουστούν σε θέματα όπως η εξειδίκευση των μεταρρυθμίσεων, οδηγώντας σε καθυστερήσεις στην εφαρμογή τους, αλλά και στο μεταναστευτικό.

Η Νέα Δημοκρατία τάσσεται υπέρ της απελευθέρωσης της αγοράς εργασίας, θέλει μικρότερο κράτος και μεγαλύτερους ελέγχους στα σύνορα για την καταπολέμηση της λαθρομετανάστευσης. Ο ΣΥΡΙΖΑ θέλει επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων, περισσότερα ευρωπαϊκά κονδύλια, και, εάν είναι δυνατόν, εθελοντική μετακίνηση των μεταναστών χωρίς επίσημα έγγραφα.

Ενα ακόμη ρίσκο είναι ότι μια τέτοια συμμαχία είναι πολύ πιθανόν να καταστήσει το ακροδεξιό κόμμα της Χρυσής Αυγής αξιωματική αντιπολίτευση.

Συνεργασία ΝΔ ή ΣΥΡΙΖΑ με Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ

Αν και μια συμμαχία με μόνο ένα από τα μικρότερα κόμματα, το Ποτάμι ή το ΠΑΣΟΚ, ενδέχεται να είναι επαρκής, αναλόγως και των τελικών αποτελεσμάτων, ΣΥΡΙΖΑ και ΝΔ έχουν υποδηλώσει ότι θα αναζητήσουν ευρύτερες συνεργασίες λόγω της ανάγκης πολιτικής σταθερότητας, κάτι που καθιστά πιο πιθανούς τους εν λόγω συνασπισμούς.

Εκτιμάται ότι ένα κόμμα θα χρειαστεί περίπου το 38% των ψήφων για να πετύχει αυτοδυναμία στη Βουλή.

Ο Μεϊμαράκης έχει πει ότι η Νέα Δημοκρατία θα συνεργαστεί με φιλοευρωπαϊκά κόμματα εάν ο ΣΥΡΙΖΑ απορρίψει την πρόταση συνεργασίας - δείχνοντας το ΠΑΣΟΚ και το Ποτάμι. Ο Τσίπρας έχει αφήσει επίσης ανοιχτό το ενδεχόμενο ενός τέτοιου συνασπισμού, παρά το ότι έχει κατηγορήσει και τα δυο κόμματα για σχέσεις με τα οργανωμένα συμφέροντα.

Το Ποτάμι, που ιδρύθηκε πέρυσι από έναν πρώην δημοσιογράφο και τάσσεται υπέρ της παραμονής της χώρας στο ευρώ, έχει πει ότι είναι διατεθειμένος να συμφωνήσει μια συνεργασία είτε με τους αριστερούς είτε με τους προοδευτικούς. Το ποσοστό του εκτιμάται μεταξύ του 4 και του 7% σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.  

Τα ποσοστά του πάλαι ποτέ πανίσχυρου ΠΑΣΟΚ, που είχε ανέβει στην εξουσία κερδίζοντας τις εκλογές με 44% όταν ξέσπασε η κρίση το 2009, έχουν υποχωρήσει μεταξύ του 4-6% σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις.

Το ΠΑΣΟΚ συμμετείχε σε κυβερνήσεις με τη Νέα Δημοκρατία και μικρότερα κόμματα κατά τη διάρκεια της κρίσης. Η νέα του ηγέτης, Φώφη Γεννηματά , έχει πει ότι μόνο μέσω συνεργασιών μπορούν οι πολιτικοί να βγάλουν την Ελλάδα από την κρίση.

Ομως έχοντας πικρή εμπειρία από εύθραυστους κυβερνητικούς συνασπισμούς, το ΠΑΣΟΚ ενδέχεται να μην ρισκάρει εύκολα τα ήδη χαμηλά του ποσοστά.

Επανάληψη της συνεργασίας ΣΥΡΙΖΑ-ΑΝΕΛ 

Ο ΣΥΡΙΖΑ έχει πει ότι θα ήθελε να συνεργαστεί με τον πρώην κυβερνητικό του εταίρο, τους Ανεξάρτητους Έλληνες - που αποκλείουν επίσης συνεργασία με τη Νέα Δημοκρατία. Ομως σύμφωνα με τις δημοσκοπήσεις, το κόμμα ενδέχεται να μην υπερβεί το όριο του 3% που απαιτείται για την είσοδο στη Βουλή.

Ούτε το Ποτάμι ούτε το ΠΑΣΟΚ θα ήθελαν να συνεργαστούν με τους ΑΝΕΛ.

Νέες εκλογές

Κανείς δεν τις θέλει. Κατ' αρχάς, οι ψηφοφόροι έχουν αρχίσει να κουράζονται. Οι κάλπες της Κυριακής είναι οι τρίτες εφέτος, μετά τις εκλογές του Ιανουαρίου και το δημοψήφισμα του Ιουλίου.

Ο Τσίπρας έχει ήδη ξεκινήσει ένα blame game αναφορικά με το ενδεχόμενο νέας προσφυγής στις κάλπες.  

Οπως είπε αυτή την εβδομάδα, Ποτάμι και ΠΑΣΟΚ θα πρέπει να αναλογιστούν εάν θέλουν να πάρουν την ευθύνη μιας ακόμη εκλογικής αναμέτρησης εάν απαιτήσουν συμμετοχή της Νέας Δημοκρατίας, σε έναν συνασπισμό με τον ΣΥΡΙΖΑ.  

Πώς βλέπουν οι αναλυτές τις ελληνικές κάλπες

Σίγουρες πως η διάσωση της Ελλάδας δε θα επηρεαστεί από την έκβαση των εκλογών παρουσιάζονται οι αγορές, σύμφωνα με το Reuters που ζήτησε τις εκτιμήσεις αναλυτών.

«Ανεξάρτητα από το ποια κόμματα θα καταλήξουν στο σχηματισμό συνασπισμού, η Ελλάδα πιθανότατα προχωρά προς μια περίοδο σχετικής πολιτικής σταθερότητας», τόνισε σε έκθεσή της η Tullia Bucco, αναλύτρια της Unicredit. «Η νέα κυβέρνηση θα εκπληρώσει τις υποχρεώσεις που έχει αναλάβει έναντι των δανειστών, έχοντας κατανοήσει πως η χώρα ''δε θα σωθεί με κάθε κόστος'' όπως δήλωσε πρόσφατα ο πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ζαν Κλωντ Γιουνκέρ».

Όπως αναφέρει το Reuters, οι πρόσφατες τάσεις στις ελληνικές αγορές υπονοούν πως αυτή είναι δημοφιλής άποψη.

«Οι κίνδυνοι είναι πολύ μικρότεροι συγκριτικά με τις εκλογές του Ιανουαρίου, με δεδομένο πως και τα δύο κόμματα έχουν δεσμευθεί να εφαρμόσουν όλες τις πολιτικές που συμφωνήθηκαν πρόσφατα με τους επίσημους πιστωτές της Ελλάδας», ανέφερε σε δική του έκθεση ο οικονομολόγος της HSBC, Fabio Balboni.

Όμως, ο κατακερματισμός του κοινοβουλίου –έξι κόμματα στηρίζουν τη διάσωση και την παραμονή στο ευρώ, ενώ αντιστοιχούν περίπου στο 80% του εκλογικού σώματος- δημιουργεί προβλήματα από μόνος του. «Οι αποστασίες από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ είναι πιθανές, καθώς η κυβέρνηση κινείται προς την ολοκλήρωση της πρώτης αξιολόγησης της διάσωσης, μέχρι το τέλος του χρόνου», τόνισε ο Mujtaba Rahman του Eurasia Group, προσθέτοντας όπως πως «τελικά, ωστόσο, πιστεύουμε πως μία επιτυχημένη αξιολόγηση είναι πιθανή».

Από την άλλη, ο αναλυτής Wolfango Piccoli της Teneo Intelligence, θεωρεί πως οι οιωνοί από την πρόσφατη ελληνική πολιτική ιστορία δεν είναι υποσχόμενοι. «Καμία από τις τρεις προηγούμενες εκλογικές αναμετρήσεις από την πρώτη διάσωση και μετά δεν έχει δώσει λύση στη βαθιά πολιτική κρίση της Ελλάδας και οι εκλογές της Κυριακής δε θα είναι διαφορετικές», υποστήριξε, προσθέτοντας πως «οι κάλπες δε θα δώσουν τη διακυβέρνηση που απαιτείται για να εφαρμοστεί επιτυχώς η διάσωση και να γίνει επανεκκίνηση της οικονομίας».

Κατέληξε πως, στην καλύτερη περίπτωση, έπειτα από μία αρχική περίοδο ηρεμίας, η Ελλάδα πιθανώς θα είναι πιο διστακτική, θα χάνει προθεσμίες και θα αντιμετωπίζει πολιτικούς καυγάδες. Στη χειρότερη περίπτωση, οι Έλληνες θα επιστρέψουν στις κάλπες για τρίτη φορά φέτος – κάτι το οποίο και ο Αλέξης Τσίπρας και ο Βαγγέλης Μεϊμαράκης έχουν, τουλάχιστον θεωρητικά, αποκλείσει.

Ένα τέτοιο σενάριο, στη χειρότερη περίπτωση θα μπορούσε να δημιουργήσει κάποιες καθυστερήσεις στην εφαρμογή του προγράμματος (...) Ωστόσο, μάλλον δε θα απειλήσει το μέλλον του πακέτου διάσωσης συνολικά», σχολίασε επ' αυτού ο Fabio Balboni της HSBC.