Το «νέο μοντέλο ανάπτυξης» καταθέτει ο ΣΥΡΙΖΑ

Το κυβερνητικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ, υπό τον τίτλο «Το νέο μοντέλο ανάπτυξης», παρουσιάζει απόψε από το βήμα της ΔΕΘ ο Αλέξης Τσίπρας.

Πρόκειται για ένα πλαίσιο που αφορά το τρίπτυχο «οικονομία – κοινωνία – πολιτεία», τμήμα του οποίου αφορά το λεγόμενο «παράλληλο πρόγραμμα», δηλαδή αυτό που δεν άπτεται των μνημονιακών υποχρεώσεων.

Κι αυτό διότι όλες οι παρεμβάσεις του πρώην πρωθυπουργού διαπνέονται από τη δέσμευση πως η συμφωνία με τους δανειστές θα υλοποιηθεί «με διαρκή διαπραγμάτευση για βελτιώσεις και διορθώσεις» σημείων που θεωρεί άδικες και αντιαναπτυξιακές – από τον ΦΠΑ μέχρι τα εργασιακά θέματα.

«Αν επρόκειτο να εφαρμόσουμε απλώς και κατά λέξη τη συμφωνία δεν θα χρειαζόμασταν εκλογές, θα πηγαίναμε σε συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ-ΝΔ-Ποτάμι-ΠΑΣΟΚ από την προηγούμενη Βουλή» τόνισε χαρακτηριστικά την Παρασκευή ο Γιάννης Δραγασάκης, ο οποίος μαζί με τον Ευκλείδη Τσακαλώτο και τον Αριστείδη Μπαλτά συνέταξαν το πρόγραμμα.

Θα πρόκειται πάντως για ένα «εφαρμόσιμο πρόγραμμα» και όχι «υπερφίαλο» όπως το περσινό «πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης», το οποίο χαρακτηρίσθηκε προσφάτως (και) από τον κ. Τσακαλώτο ως άθροισμα δεσμεύσεων χωρίς προτεραιότητες.

Κεντρικό σημείο, όπως ορίζει και... ο τίτλος, είναι η Ανάπτυξη με εστίαση στις μικρομεσαίες, στις νεοφυείς και καινοτόμες επιχειρήσεις, στον αγροτικό χώρο, στις επενδύσεις και, φυσικά, στον τουρισμό.

Ως πηγές χρηματοδότησης: οι ανακεφαλαιοποιημένες τράπεζες, το πακέτο Γιούνκερ, το νέο ΕΣΠΑ, η νέα αναπτυξιακή τράπεζα, οι συνεργασίες με την Παγκόσμια Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Η τελευταία πινελιά θα μπει σήμερα, καθώς το κείμενο συζητήθηκε εκτενώς χθες στην Κεντρική Επιτροπή όπου υπήρξαν παρατηρήσεις και παρεμβάσεις

Ο βασικός οικονομικο-κοινωνικος άξονας πάντως δεν αναμένεται να αλλάξει – τουλάχιστον στους εξής τομείς:

Φορολογικό

Στήριξη επιχειρήσεων

Μεσοπρόθεσμη μείωση των συντελεστών φορολόγησης και η σταδιακή κατάργηση ειδικών εισφορών για επιχειρήσεις που εντατικοποιούν τις ηλεκτρονικές συναλλαγές και ακολουθούν πρότυπα φορολογικής συμμόρφωσης.

Σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Στο μεσοδιάστημα, θα απαλλάσσονται οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις για τα πρώτα πέντε χρόνια λειτουργίας τους.

Κίνητρα για ίδρυση νέων μικρομεσαίων επιχειρήσεων. Μείωση του φορολογικού συντελεστή κατά 50% (ενδεικτικά 13% από 26%) για τα πρώτα 5 χρόνια και για εισόδημα μέχρι 25.000 ευρώ. Θέσπιση φορολογικών κινήτρων για επιχειρήσεις κοινωνικής οικονομίας.

Επιτάχυνση επιστροφής φόρου εισοδήματος και ΦΠΑ – συμψηφισμού οφειλών μεταξύ Δημοσίου και φορολογούμενου.

Φορολόγηση αγροτών

Αφορολόγητο 12.000 ευρώ στις αγροτικές επιδοτήσεις

Διαχωρισμός του αγροτικού εισοδήματος (κύριο, συμπληρωματικό, ατομικό, επιχειρηματικό) με φορολογικές κλίμακες.

Καθιέρωση τεκμαρτού ποσού εξόδων (σ.σ. όπως έχει ήδη προαναγγείλει ο κ. Τσίπρας) ώστε η φορολόγηση να μη γίνεται επί του συνολικού τζίρου.

Αυτόματη διαδικασία επιστροφής ΦΠΑ και ειδικοί συντελεστές στις δυσπρόσιτες περιοχές.

Αξιοποίηση των βελτιώσεων που προβλέπει η συμφωνία για την απορρόφηση των κονδυλίων της Ε.Ε μέχρι το τέλος του 2015.

Φοροδιαφυγή

Αυστηροποίηση των ποινών και απλοποίηση των διαδικασιών επιβολής τους. Θα παρατίθενται τα μέτρα που έχουν ήδη ληφθεί από την κυβέρνηση όπως η διασταύρωση στοιχείων τραπεζικών λογαριασμών και δηλώσεων εισοδήματος, η απόκτηση λογισμικού ώστε να εντοπίζονται οι απάτες ΦΠΑ, η εκπόνηση σχεδίου νόμου και επιχειρησιακής στρατηγικής για το λαθρεμπόριο καυσίμων, καπνικών προϊόντων και οινοπνευματωδών.

Ειδικά για τον ΦΠΑ στον χώρο της ιδιωτικής εκπαίδευσης θα ορίζεται η οριστική, και όχι προεκλογική, «επιστροφή» του στον μεσαίο συντελεστή 13% με επίκληση της επίσημης τοποθέτησης της Κομισιόν ότι δεν ζήτησε τον υψηλό συντελεστή 23% - που προκάλεσε θύελλα.

Τράπεζες

Στα top του προγράμματος βρίσκεται η ενίσχυση του τραπεζικού τομέα, με ειδική αναφορά στην κεφαλαιακή ενίσχυση του τραπεζικού συστήματος για την χρηματοπιστωτική σταθερότητα, την άρση των capital controls» (σ.σ. μέχρι το τέλος του έτους), το τέλος στις ανησυχίες των καταθετών για bail in, την επαναφορά της παροχής ρευστότητας μέσω της ΕΚΤ και την αύξηση της αξίας των επιλέξιμων ενεχύρων.

Επισημαίνεται ότι η συμφωνία δίνει τη δυνατότητα για συμμετοχή στο πρόγραμμα ανακεφαλαιοποίησης (εντός του 2015) εκτός των τεσσάρων συστημικών τραπεζών και των υπολοίπων τραπεζικών ιδρυμάτων (Τράπεζα Αττικής και συνεταιριστικές τράπεζες), αποφεύγοντας με αυτόν τον τρόπο περαιτέρω συγκέντρωση του κλάδου.

Κόκκινα δάνεια

Ειδικά γι΄ αυτό το «καυτό» ζήτημα, αναγνωρίζεται ότι ως κύριος λόγος αδυναμίας παροχής ρευστότητας και αποτυχίας των προηγούμενων διαδικασιών ανακεφαλαιοποίησης, ωστόσο επανατίθεται η δέσμευση για «προστασία των αδυνάμων».

Στις υπό συζήτηση προτάσεις είναι η δημιουργία διαμεσολαβητικού φορέα μεταξύ τραπεζών-δανειοληπτών, η επιτάχυνση των διαδικασιών του νόμου Κατσέλη και η υλοποίηση ειδικού νόμου για τα δάνεια στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

Ασφαλιστικό

Νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο πριν το τέλος του έτους. Στόχος, «η καθιέρωση νέου, κοινωνικά δίκαιου, ασφαλιστικού συστήματος, με καλύτερη ισορροπία μεταξύ των γενεών και εξασφάλιση όλων των συνταξιούχων από τον κίνδυνο της φτώχειας και του κοινωνικού αποκλεισμού».

Βασική προϋπόθεση, η καταπολέμηση της μαύρης και ανασφάλιστης εργασίας (υπολογίζεται στο 25%) με στήριξη, στελέχωση και ενίσχυση των δημοσίων ελεγκτικών μηχανισμών (Σώμα Επιθεώρησης Εργασίας, ΕΥΠΕΑ του ΙΚΑ και ελεγκτικά κέντρα των ασφαλιστικών ταμείων).

Δέσμευση για πλήρη διασφάλιση ευαίσθητων κοινωνικών ομάδων όπως τα ΑμεΑ και των εργαζομένων σε Βαρέα και Ανθυγιεινά Επαγγέλματα. Επίσης, διεύρυνση των κοινωνικών παροχών προς τους συνταξιούχους (δωρεάν διανομή ετήσιων καρτών μετακίνησης στα ΜΜΜ με εισοδηματικά κριτήρια, διεύρυνση των κοινωνικών τιμολογίων της ΔΕΗ κλπ.

Εργασιακά δικαιώματα

Επαναφορά των συλλογικών διαπραγματεύσεων βάσει των «βέλτιστων ευρωπαϊκών πρακτικών». Καθορισμός των μισθών μέσα από κλαδικές συλλογικές συμβάσεις εργασίας. Προστασία από τις ομαδικές απολύσεις και ψήφιση από τη Βουλή του αναθεωρημένου Ευρωπαϊκού Κοινωνικού Χάρτη του Συμβουλίου της Ευρώπης.

Ταμείο αξιοποίησης της περιουσίας του Δημοσίου

Εξηγείται ότι η διαφορά του με το ΤΑΙΠΕΔ είναι ότι το νέο Ταμείο σχετίζεται με την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του κράτους και όχι η ιδιωτικοποίησή τους – και βεβαίως τονίζεται ότι θα έχει έδρα την Αθήνα αντί το Λουξεμβούργο που ήθελαν κύκλοι των δανειστών.

Τα έσοδα από την αξιοποίηση (σ.σ. η συμφωνία κάνει λόγο για 50 δισ) θα κατευθυνθούν για την αποπληρωμή των δανείων, την απομείωση του χρέους και για επενδύσεις.

Διαφθορά

Αναβάθμιση των ελεγκτικών μηχανισμών, υιοθέτηση διεθνών ελεγκτικών προτύπων και εισαγωγή πληροφοριακών συστημάτων, με στόχο ταχύτερα αποτελέσματα.

Τομεακή στρατηγική κατά της διαφθοράς στο σύνολο της δημόσιας διοίκησης και ιδίως στους τομείς υψηλού κινδύνου (Υγεία, Αμυνα, δημόσιες συμβάσεις, προμήθειες, Τοπική Αυτοδιοίκηση, δημόσια έργα).

Νέο νομικό πλαίσιο για την πάταξη της λαθρεμπορίας (καύσιμα, καπνικά, αλκοόλ) με ταυτόχρονη δημιουργία ενιαίου επιχειρησιακού κέντρου δίωξης του λαθρεμπορίου. (σ.σ. Σχετικό νομοσχέδιο ολοκληρώθηκε αλλά δεν πρόλαβε να κατατεθεί στη Βουλή).

ΕΣΠΑ

Βραχυπρόθεσμα, στόχος είναι να αποκατασταθεί πλήρως η ροή πληρωμών και υλοποίησης των έργων έτσι ώστε το ΕΣΠΑ 2007–2013 να ολοκληρωθεί χωρίς να επιβαρύνει υπέρμετρα τη δημοσιονομική βάση των επόμενων χρόνων. Ο στόχος είναι διπλός: η ομαλή ολοκλήρωση των προγραμμάτων με την ελάχιστη δυνατή επιβάρυνση τόσο της νέας περιόδου όσο και του κρατικού προϋπολογισμού.

Μεσοπρόθεσμα, θα εξασφαλιστεί η συνέχεια υλοποίησης κρίσιμων έργων της προηγούμενης περιόδου χωρίς όμως να θίγουν τα κριτήρια επιλεξιμότητας της νέας περιόδου και χωρίς να καταργούν ολοκληρωτικά την προγραμματική αυτοτέλεια του ΕΣΠΑ 2014 – 2020.

Χρέος

Η αναδιάρθρωσή του αναφέρεται ως η top προτεραιότητα, με την επισήμανση ότι είναι το αποτέλεσμα της εξαντλητικής εξάμηνης διαπραγμάτευσης που διεθνοποίησε το θέμα.

Η ολοκληρωμένη πρόταση θα τεθεί αμέσως μετά την πρώτη αξιολόγηση, και θα είναι το αποτέλεσμα της τεχνικής επεξεργασίας που γίνεται από ομάδες εργασίας διεθνούς κύρους επιμέρους προτάσεων, όπως επιμήκυνση ή μειώσεις επιτοκίων.

Ο ΣΥΡΙΖΑ και ο κ.Τσίπρας θα αναδείξουν ιδιαίτερα αυτό το (μείζον, έτσι κι αλλιώς) θέμα, καθώς πρόκειται για ένα από τα ισχυρά εκλογικά διλήμματα: «ποιους θα εμπιστευθεί ο ελληνικός λαός; Αυτούς που λέγανε ότι το χρέος είναι ήδη βιώσιμο ή εμάς που θέσαμε το ζήτημα στο επίκεντρο της διεθνούς συζήτησης;»...

Πολιτικό σύστημα

Στις προτάσεις του ΣΥΡΙΖΑ ανήκει η καθιέρωση της απλής αναλογικής (σ.σ. «από την αρχή της κυβερνητικής θητείας και όχι στο τέλος της» όπως δήλωσε ο κ. Δραγασάκης). Επίσης, συνταγματικές αλλαγές, όπως η μείωση του αριθμού των βουλευτών και η δημιουργία νέου νομικού πλαισίου για πολιτικό χρήμα - πόθεν έσχες των κρατικών λειτουργών.