Oλα τα σενάρια για συντάξεις και εισφορές

Τις προτάσεις τους για ένα νέο ασφαλιστικό σύστημα που θα ισχύσει από την 1η Ιανουαρίου 2016 και θα αφορά στο σύνολο των ασφαλισμένων και συνταξιούχων αναμένεται να καταθέσουν σήμερα τα μέλη της επιτροπής σοφών που συνεδριάζουν, παρά τις πολιτικές εξελίξεις.

Ο χρόνος πιέζει. Τα 12 μέλη της επιτροπής έχουν δεσμευθεί να καταθέσουν στην όποια κυβέρνηση προκύψει από τις εκλογές της 20ής Σεπτεμβρίου ολοκληρωμένη πρόταση για ένα νέο, δημοσιονομικά βιώσιμο και κοινωνικά δίκαιο ασφαλιστικό σύστημα, την αναλογιστική προβολή που θα αποδεικνύει τη βιωσιμότητα αυτή, αλλά και το προτεινόμενο σχέδιο νόμου.

Μεταξύ άλλων περιλαμβάνονται προτάσεις που οδηγούν στη μείωση των συντάξεων και θα ισχύσουν για τους ήδη συνταξιούχους, καθώς βασική μνημονιακή δέσμευση που δεν επιδέχεται ισοδύναμα είναι η μείωση της κρατικής συνταξιοδοτικής δαπάνης κατά 1,9% του ΑΕΠ, έως το 2018, ήτοι κατά περίπου 3,5 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με πληροφορίες, σήμερα αναμένεται να κατατεθούν θέσεις που κατά καιρούς έχουν δημοσιοποιηθεί από τα μέλη της επιτροπής και αφορούν για παράδειγμα την επί τω χείρω τροποποίηση του νόμου 3863 του 2010, ώστε οι συντάξεις για όλους όσοι συνταξιοδοτηθούν από το 2015 και μετά να χορηγούνται με βάση τις εισφορές ολόκληρου του εργασιακού βίου και χαμηλότερα ποσοστά αναπλήρωσης.

Να σημειωθεί ότι ο γνωστός νόμος Λοβέρδου - Κουτρουμάνη προβλέπει ευνοϊκότερο, διπλό τρόπο υπολογισμού των συντάξεων για τους παλαιούς ασφαλισμένους.

Η πρόταση αυτή έρχεται να συνδεθεί με την πρόβλεψη που υπάρχει στο 3ο Μνημόνιο και αποτελεί πάγια θέση των πιστωτών για ενίσχυση της ανταποδοτικότητας των παροχών με τις εισφορές και στόχο να εξαλειφθούν τα αντικίνητρα στην ασφάλιση.

Μεταξύ των προτάσεων, δεν αποκλείεται να περιληφθεί και αυτή για εισαγωγή μιας «παραφορολογικής επιβάρυνσης υπέρ της Κοινωνικής Ασφάλισης», είτε στην κατανάλωση (για παράδειγμα στη βενζίνη, στο αλκοόλ, στα τσιγάρα ή σε άλλα προϊόντα), είτε στο εισόδημα.

Πρόκειται για έναν τρόπο εξεύρεσης νέων πηγών χρηματοδότησης του συστήματος, κυρίως σε περιόδους υψηλής ανεργίας και χαμηλών εισοδημάτων, και συνδέεται με το σχέδιο που είχε στο συρτάρι της η απελθούσα κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ.

Μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει την επιβολή εισφοράς μέσω της φορολόγησης για να αυξηθούν τα έσοδα προς τα ασφαλιστικά ταμεία. Παράλληλα, αναζητούνται και νέοι πόροι από τα τυχερά παιχνίδια αλλά και τα μελλοντικά έσοδα από την αξιοποίηση φυσικού πλούτου της χώρας, όπως οι υδρογονάνθρακες.

Αναφορικά με το σκέλος της εισφοράς μέσω της φορολογίας, η πρόταση εστιάζει στο να επιβληθεί μόνο σε όσους έχουν υψηλά εισοδήματα.

Σημαντικό ρόλο στο νέο σύστημα εκτιμάται ότι θα διαδραματίσει η συμπληρωματική ασφάλιση. Για τον λόγο αυτό, μεταξύ των προτάσεων αναμένονται και αυτές που θα προβλέπουν κίνητρα για την επαγγελματική ασφάλιση, ιδιαίτερα εάν προκριθεί η πρόταση που έχει ήδη περιγράψει στους ειδικούς ο απελθών υπουργός Εργασίας Γιώργος Κατρούγκαλος και αφορά στη συγχώνευση της κύριας ασφάλισης με την επικουρική.

Παράλληλα, κατά τη σημερινή, πρώτη ουσιαστική συνάντηση της 12μελούς επιτροπής, αναμένονται εισηγήσεις για τον απόλυτο διαχωρισμό της ιατροφαρμακευτικής κάλυψης από το συνταξιοδοτικό σύστημα και την κάλυψη του συνόλου των πολιτών από το σύστημα υγείας, το οποίο θα χρηματοδοτείται από τη γενική φορολογία.

Στο θέμα των εισφορών, ειδικά των αυτοαπασχολούμενων, η διασύνδεση των εισφορών με τον τζίρο των επιχειρήσεων ή το πραγματικό εισόδημα των ασφαλισμένων διεκδικεί πρωταγωνιστικό ρόλο.

Αντίστοιχη πρόβλεψη υπάρχει στο 3ο Μνημόνιο, ενώ και στο παράλληλο πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ περιλαμβάνεται ως πρόταση, προκειμένου να υπάρξουν εισοδηματικά κριτήρια στο ύψος των εισφορών (αύξηση για τα υψηλά εισοδήματα - μείωση για τα χαμηλά).