Δικαστική νίκη της Eldorando Gold στο ΣτΕ

Στον αέρα βρίσκεται η απόφαση του υπουργού Παραγωγικής Ανασυγκρότησης Πάνου Σκουρλέτη να αναστείλει προσωρινά τη λειτουργία της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός με το επιχείρημα ότι παραβιάστηκαν οι όροι των τεχνικών μελετών. Αιτία απόφαση του ΣτΕ που αφορά με προηγούμενη απόφαση του Παναγιώτη Λαφαζάνη ακουμπά ωστόσο το βασικό επιχείρημα που έθεσε ο Πάνος Σκουρλέτη για να αναστείλει τις άδειες.

Σύμφωνα με την απόφαση του κ. Σκουρλέτη, η αναστολή λειτουργίας εκδόθηκε καθώς παραβιάστηκε ο όρος που ανέφερε ότι οι προβλεπόμενες δοκιμές των κοιτασμάτων της Ολυμπιάδας και Σκουριών έπρεπε να γίνουν επιτόπου, εντός των εγκαταστάσεων των μεταλλείων.

Oι σχετικές προβλεπόμενες δοκιμές έγιναν στις εγκαταστάσεις της εταιρείας Outotec στην Φινλανδία που κατέχει τη σχετική τεχνογνωσία και αφού προηγουμένως της απεστάλησαν 20 τόνοι κοιτασμάτων.

Το Ε' Τμήμα του ΣτΕ με την υπ' αριθμ. 3191/2015 απόφαση του έκρινε ωστόσο ότι το γεγονός ότι οι εργαστηριακές δοκιμές δεν έγιναν επιτόπου δεν αποτελεί λόγο ανάκλησης της άδειας. Οι σύμβουλοι της Επικρατείας στην υπ΄ αριθμ. 3191/2015 απόφασή τους με την οποία έκαναν δεκτή την αίτηση της εταιρείας Ελληνικός Χρυσός, μεταξύ των άλλων, αναφέρουν ότι: Η αιτιολογία του ότι δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα επί τόπου του έργου είναι αφ' ενός μεν αόριστη, καθ' όσον δεν εξειδικεύει ποια συγκεκριμένη πλημμέλεια αποδίδει στο πρόγραμμα δοκιμών που έχει εκτελέσει η αιτούσα (κλίμακα δοκιμών, τόπος, χρησιμοποιηθέντα πετρώματα), αφ' ετέρου δε και πλημμελής διότι δεν αιτιολογεί τον λόγο για τον οποίο απορρίπτει ως μη αξιόπιστα τα παραχθέντα πορίσματα των δοκιμών, από τα οποία προκύπτει η εφαρμοσιμότητα της μεταλλουργικής μεθόδου και στο συγκεκριμένο μίγμα τροφοδοσίας (χαλκοπυρίτη-αρσενοπυρίτη-σιδηροπυρίτη) και η καλή προσαρμογή του σε βιομηχανικό επίπεδο, προς διακρίβωση των οποίων είχε εξ άλλου τεθεί ο όρος από την διοίκηση.

Εξ άλλου, προσθέτει το ΣτΕ, απαραδέκτως επιχειρείται η συμπλήρωση της μη νόμιμης αυτής αιτιολογίας με το μετά τη συζήτηση κατατεθέν υπόμνημα του Δημοσίου, στο οποίο αναφέρεται ότι ούτε επιτόπου δοκιμές έγιναν ούτε επιτόπου δείγματα παρήχθησαν, καθ' όσον το εργοστάσιο εμπλουτισμού Ολυμπιάδας μέχρι σήμερα παράγει συμπυκνώματα από παλιά τέλματα αφού δεν έχει αρχίσει η εξόρυξη του μεταλλείου, το δε εργοστάσιο εμπλουτισμού Σκουριών δεν έχει καν λειτουργήσει.

Χαρακτηριστικά αναφέρεται στην απόφαση οτι "οι ισχυρισμοί αυτοί είναι απορριπτέοι και ως αβάσιμοι, γιατί μόνο το γεγονός ότι οι δοκιμές δεν διενεργήθηκαν επιτόπου, ανεξαρτήτως του εάν αυτό ήταν εφικτό, δεν αρκεί για να στηρίξει την απόρριψη των διενεργηθεισών σε εξειδικευμένο εργαστήριο δοκιμών σε ημιβιομηχανική κλίμακα με μεταλλεύματα που είτε έχουν παραχθεί επιτόπου (αρσενοπυρίτες Ολυμπιάδας) είτε έχουν αποδεδειγμένως παρόμοια ορυκτολογική και χημική σύσταση με τα τοπικά (χαλκούχο μετάλλευμα του κοιτάσματος Bajo de Alumbrera Αργεντινής, σύμφωνα με την προσκομισθείσα από 18.1.2012 γνωμάτευση του καθηγητή του τομέα Ορυκτολογίας και Πετρολογίας του Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστημίου Αθηνών).

Δεδομένου δε ότι, ως προκύπτει από το περιεχόμενο της προσβαλλόμενης πράξης, η μη έγκριση του προσαρτήματος στηρίχθηκε κυρίως στην κατά τα ανωτέρω μη επαρκή αιτιολογία περί μη πληρώσεως του όρου περί διενέργειας επιτόπιων ημιβιομηχανικών δοκιμών, η δε επεξεργασία των λοιπών υποβληθέντων στοιχείων και η διατύπωση των παρατηρήσεων που ενσωματώθηκε στο έγγραφο έγινε κατά τρόπο ενδεικτικό, η προσβαλλόμενη πράξη θα πρέπει να ακυρωθεί στο σύνολό της, να αναπεμφθεί δε η υπόθεση στη διοίκηση προς νέα νόμιμη κρίση, κατά την εκφορά της οποίας θα πρέπει, μεταξύ άλλων, να ληφθούν υπ' όψιν αφ' ενός οι απαντήσεις της αιτούσας επί των επικουρικών παρατηρήσεων - όπου αναφέρονται οι λόγοι για τους οποίους δεν είναι δυνατή, κατά την άποψή της, η αλλαγή των μεγεθών τροφοδοσίας της μεταλλουργικής μονάδας και αξιοποίησης του δυναμικού των Σκουριών και επισημαίνεται η συμμόρφωσή της προς τις λοιπές υποδείξεις της υπηρεσίας - και αφ' ετέρου ότι επιστροφή φακέλου τεχνικής μελέτης προβλέπεται κατά το άρθρο 102 ΚΜΛΕ μόνο για λόγους ανεπάρκειας ή ανακρίβειας των υποβληθέντων στοιχείων".

Ο διαχειριστής της Eldorado στην Ελλάδα, Eduardo Moura, δήλωσε στο Reuters ότι το δικαστήριο απεφάνθη υπέρ της εταιρίας μετά την προσφυγή τον Απρίλιο κατά της ελληνικής κυβέρνησης, σε θέματα αναφορικά με την περιβόητη τεχνική μελέτη. "Η απόφαση υπέρ της Ελληνικός Χρυσός, θυγατρικής της Eldorado, είναι αποτέλεσμα της προσφυγής μας πριν από μήνες", τόνισε ο Moura. "Δεν μας επιτρέπει να ξεκινήσουμε ξανά τα έργα στη Χαλκιδική, αλλά υπονομεύει το επιχείρημα που χρησιμοποίησε το υπουργείο για να άρει τις άδειές μας", τόνισε.

«Να ευθυγραμμιστεί με την απόφαση»

Η σημερινή υπ’ αριθμ. 3191/2015 απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας (που αφορά στη μεταλλουργική μονάδα χαλκού, χρυσού και θειικού οξέος Μαντέμ Λάκκου), συνιστά δικαίωση της Ελληνικός Χρυσός και αποδεικνύει πέραν πάσης αμφιβολίας τη λειτουργία της με βάση τη νομιμότητα και την εκπλήρωση στο ακέραιο όλων των συμβατικών της υποχρεώσεων, αναφέρει η ανακοίνωση της εταιρείας.

Είναι πλέον σαφές πως αν υπάρχουν ευθύνες για παραλείψεις, θα πρέπει να αναζητηθούν αλλού…

Απομένει πλέον στο ΥΠΑΠΕΝ και στον αρμόδιο Υπουργό να ευθυγραμμιστεί με την απόφαση της δικαιοσύνης. Κατά τα λοιπά ισχύει πλήρως η χθεσινή επιστολή του διευθύνοντος συμβούλου της Ελληνικός Χρυσός, Μιχάλη Θεοδωρακόπουλου, προς τον Υπουργό ΠΑΠΕΝ.

Δεν ακυρώνεται η απόφαση

Η υπ' αριθ. 3191/15 απόφαση του ΣτΕ δεν αφορά, ούτε ακυρώνει την απόφαση του Υ.Π.Α.Π.Ε.Ν. περί ανάκλησης των αποφάσεων έγκρισης των τεχνικών μελετών των υποέργων Σκουριών και (εν μέρει) Ολυμπιάδας, αναφέρει σε απάντησή του το υπουργείο Παραγωγικής Ανασυγκρότησης.

Οπως σημειώνεται, «με την εν λόγω απόφαση του ΣτΕ ακυρώνεται, λόγω ανεπαρκούς αιτιολογίας, η από 28.4.2015 πράξη του τότε Υπουργού, δια της οποίας επεστράφη ως ελλιπές το προσάρτημα της υποβληθείσας από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός τεχνικής μελέτης, που αφορούσε τις μεταλλευτικές εγκαταστάσεις Ολυμπιάδας.

Το Υ.Π.Α.Π.ΕΝ. δεν επιθυμεί και δεν δύναται να προβεί σε σχόλια ή κρίσεις επί του περιεχομένου δικαστικών αποφάσεων. Διαβεβαιώνει, ωστόσο, προς κάθε κατεύθυνση ότι θα εξαντλήσει τα όρια των θεσμικών του αρμοδιοτήτων και κάθε μέσο που του παρέχει ο νόμος, για την απόλυτη και χωρίς συμβιβασμούς προστασία του περιβάλλοντος και για την πλήρη διασφάλιση του δημόσιου συμφέροντος».

Το ιστορικό της απόφασης

Η εταιρεία Ελληνικός Χρυσός τον περασμένο Δεκέμβριο κατέθεσε στο υπουργείο ΠΑΠΕΝ για έγκριση τις σχετικές μελέτες.

Όμως, οι μελέτες δεν εγκρίθηκαν μέσα στους τρεις μήνες που προβλέπει η μεταλλευτική νομοθεσία. Έτσι, η εταιρεία στις 20.4.2015 προσέφυγε στο ΣτΕ και ζήτησε να ακυρωθεί η άρνηση του υπουργού ΠΑΠΕΝ να εγκρίνει τις σχετικές μελέτες. 

Δύο μέρες αργότερα η υπόθεση προσδιορίζεται να εκδικαστεί με διαδικασίες εξπρές στις 6 Μαίου 2015. Αμέσως μετά το υπουργείο ΠΑΠΕΝ επέστρεψε (28.4.2015) για συμπλήρωση στην εταιρεία Ελληνικός Χρυσός την τεχνική μελέτη του υποέργου Ολυμπιάδας που αφορά «στη μεταλλουργική μονάδα χαλκού, χρυσού και θειικού οξέος Μαντέμ Λάκκου». Το υπουργείο ΠΑΠΕΝ επικαλέστηκε ότι «δεν έχει εκτελεστεί πρόγραμμα δοκιμών σε κατάλληλη ημιβιομηχανική κλίμακα, επί τόπου του έργου».

Η εν λόγω εταιρεία με επιστολή της (26.5.2015) αμφισβήτησε την δυνατότητα της άρνησης του υπουργείου ΠΑΠΕΝ να εγκρίνει την τεχνική μελέτη, υποστηρίζοντας ότι η μελέτη που υπέβαλε είναι «πλήρης και περιείχε όλα τα κατά νόμο προβλεπόμενα στοιχεία προς έγκριση, μεταξύ των οποίων και τα πορίσματα των ημιβιομηχανικών δοκιμών που διενεργήθηκαν, με επιτόπου παραγόμενα συμπυκνώματα μεταλλεύματος, από την εταιρεία πάροχο της τεχνογνωσίας Outotec στις εγκαταστάσεις της, σε πλήρη συμφωνία με τα προβλεπόμενα στην τεχνική μελέτη του υποέργου Ολυμπιάδας».

Η σημερινή απόφαση του ΣτΕ εκδόθηκε επί της προσφυγής της εταιρείας που κατατέθηκε στις 20.4.2015 και ζητούσε από τους δικαστές να ακυρώσούν την άρνηση του υπουργείου ΠΑΠΕΝ να εγκρίνει τις μελέτες.

Μάλιστα οι δικαστές θεώρησαν συμπροσβαλλόμενη απόφαση και την απάντηση του υπουργείου ΠΑΠΕΝ (28.4.2015) με την οποία ζητούσε από την εταιρεία Ελληνικός Χρυσός την συμπλήρωση της τεχνικής μελέτης.