Επιχειρήσεις: Το Μνημόνιο φέρνει... ξεσκαρτάρισμα

Τις προϋποθέσεις για να υπάρξει, την επόμενη διετία, μετά την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών, γενναίο... ξεσκαρτάρισμα των προβληματικών επιχειρήσεων, με ρυθμίσεις δανείων για όσες κριθούν βιώσιμες και ταχεία εκποίηση για τις υπόλοιπες, δημιουργεί το προς υπογραφή τρίτο Μνημόνιο.

Παρότι η κυβέρνηση επιμένει στην πρότασή της για δημιουργία εταιρείας διαχείρισης προβληματικών assets, φέρεται πρόθυμη, σύμφωνα με πληροφορίες, να περιορίσει την εμβέλειά της μόνο για τα κόκκινα στεγαστικά και καταναλωτικά δάνεια ευπαθών κοινωνικά ομάδων. Από την πλευρά τους, οι θεσμοί συναινούν για ένα μόνιμο δίχτυ προστασίας για τις ευπαθείς ομάδες δανειοληπτών, μια και αυτό που τους ενδιαφέρει είναι η αποκάλυψη των στρατηγικά κακοπληρωτών.

Για τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια επιχειρήσεων η κυβέρνηση αποδέχεται την πρόταση των θεσμών να παραμείνουν στη διαχείριση των τραπεζών, ενώ συζητά και τις αναγκαίες τροποποιήσεις στον νόμο Δένδια, ώστε να επικαιροποιηθούν κάποιες διατάξεις με βάση τον προσφάτως ψηφισθέντα από τη Βουλή Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας.

Μέχρι τον Δεκέμβριο του 2015 θα πρέπει να έχουν εντοπισθεί οι μη βιώσιμες επιχειρήσεις και μέχρι τον Μάρτιο του 2016 να έχουν διενεργηθεί οι αλλαγές στο πτωχευτικό δίκαιο, ώστε να υλοποιηθεί το ξεκαθάρισμα έως το τέλος της επόμενης χρονιάς.

Ο συνδυασμός της... απόψυξης και επικαιροποίησης του νόμου Δένδια με τον νέο Κώδικα Πολιτικής Δικονομίας διαμορφώνει ένα νέο σκηνικό για την ενεργή διαχείριση μη εξυπηρετούμενων επιχειρηματικών δανείων.

Με τον νόμο Δένδια εισήχθη για πρώτη φορά στην Ελλάδα διαδικασία ταχείας εκποίησης περιουσιακών στοιχείων επιχειρήσεων. Ειδικότερα, οι τράπεζες και οι υπόλοιποι πιστωτές μιας επιχείρησης, εφόσον κατέχουν το 40% των υποχρεώσεών της, αποκτούν τη δυνατότητα κατάθεσης αίτησης στο Μονομελές Πρωτοδικείο της περιοχής που εδρεύει η εταιρεία, με την οποία να ζητούν τον διορισμό ειδικού διαχειριστή.

Ο τελευταίος προτείνεται από τους πιστωτές που υποβάλουν την αίτηση, πληρώνεται από τους ίδιους και αναλαμβάνει την υποχρέωση, αφού διενεργήσει απογραφή του ενεργητικού της επιχείρησης, να προκηρύξει δημόσιο πλειοδοτικό διαγωνισμό για την εκποίηση του ενεργητικού, είτε συνολικά, είτε κατά τμήματα.

Αν από το προϊόν της εκποίησης εξοφλούνται οι πιστωτές, ο έλεγχος της εταιρείας με το εναπομείναν ενεργητικό επιστρέφει στους μετόχους της, διαφορετικά με την ολοκλήρωση της ειδικής διαχείρισης υποβάλλεται αίτηση πτώχευσης. Όλα αυτά θα τρέξουν με διαδικασίες-εξπρές καθώς η ειδική διαχείριση πρέπει να ολοκληρώνεται, εκτός εξαιρέσεων, το αργότερο σε 12 μήνες.

Οι προϋποθέσεις για να κινηθεί η έκτακτη διαδικασία ειδικής διαχείρισης για μια επιχείρηση που εδρεύει στην Ελλάδα, από πιστωτές που κατέχουν τουλάχιστον το 40% των συνολικών της υποχρεώσεων, είναι οι εξής δύο:

- Να βρίσκεται σε γενική και μόνιμη αδυναμία εκπλήρωσης ληξιπρόθεσμων χρηματικών υποχρεώσεων.
- Προκειμένου για ανώνυμες εταιρείες ή εταιρείες περιορισμένης ευθύνης (σ.σ. κεφαλαιουχικές εταιρείες), η προϋπόθεση είναι να εμφανίζουν για δύο συνεχόμενες χρήσεις αρνητικά ίδια κεφάλαια ή ίδια κεφάλαια χαμηλότερα του 1/10 του καταβεβλημένου μετοχικού κεφαλαίου (σ.σ. λόγος λύσης της εταιρείας βάσει του άρθρου 48 του 2190).

Την ίδια στιγμή, ο νέος Κώδικας Πολιτικής Δικονομίας παρέχει στις τράπεζες προτεραιότητα ικανοποίησης από τα έσοδα πλειστηριασμών έναντι του Δημοσίου και των εργαζομένων.

Πρόκειται για δραστική αλλαγή καθώς από τη μία οι τράπεζες αποκτούν κίνητρο για την εκποίηση περιουσιακών στοιχείων, από την άλλη, οι επιχειρηματίες κινδυνεύουν να χάσουν τις εταιρείες τους ή assets των εταιρειών, χωρίς να διευθετηθούν ληξιπρόσθεσμες υποχρεώσεις προς εργαζόμενους και Δημόσιο, οι οποίες έχουν και ποινική διάσταση.

Αλλαγές επήλθαν και στη διαδικασία των πλειστηριασμών. Ως τιμή εκκίνησης θα λαμβάνεται πλέον η αξία του ακινήτου κατά τη στιγμή της κατάσχεσής του. Επιπρόσθετα, όλες οι αιτιάσεις κατά των πλημμελειών της διαδικασίας αναγκαστικής εκτέλεσης θα προβάλλονται πλέον σε δύο μόνο στάδια.

Το πρώτο στάδιο λαμβάνει χώρα πριν από τον πλειστηριασμό και περιλαμβάνει όλους τους λόγους ακυρότητας της διαδικασίας. Κατά της απόφασης που θα εκδίδεται επιτρέπεται η άσκηση μόνο έφεσης, χωρίς να αναστέλλεται η περαιτέρω διαδικασία της αναγκαστικής εκτέλεσης (δυνατότητα άσκησης αίτησης αναστολής υπό προϋποθέσεις).

Το δεύτερο στάδιο τοποθετείται μετά τη διενέργεια του πλειστηριασμού και περιλαμβάνει τη δυνατότητα άσκησης ανακοπής για ενδεχόμενες πλημμέλειες, οι οποίες εμφιλοχώρησαν από την πράξη του πλειστηριασμού μέχρι τη σύναξη έκθεσης πλειστηριασμού και κατακύρωσης.

Ημέρα του πλειστηριασμού ορίζεται υποχρεωτικά (7) μήνες από την ημέρα περάτωσης της κατάσχεσης και όχι πάντως μετά την παρέλευση (8) μηνών από την ημέρα αυτή.