Βαρύς λογαριασμός από τα capital controls

Επιπτώσεις που θα κοστίσουν ακριβά στον ρυθμό εξέλιξης του ΑΕΠ όχι μόνον βραχυπρόθεσμα αλλά και μακροπρόθεσμα επιφέρει η επιβολή capital controls σύμφωνα με τις επιχειρηματικές δυνάμεις της χώρας που αρχίζουν να ποσοτικοποιούν τις απώλειες και ζητούν άμεσες κινήσεις για την επαναλειτουργία του τραπεζικού συστήματος, τουλάχιστον σε ό,τι αφορά τις επιχειρηματικές συναλλαγές.

Αν και η εκτίμηση πως η χώρα έχει χάσει το 4% του ήδη αποδυναμωμένου ΑΕΠ της δεν μπορεί να πιστοποιηθεί, οι επιχειρηματικοί φορείς κάνουν μια πρώτη αποτίμηση, περιγράφοντας ταυτόχρονα το επείγον της κατάστασης.

Ο πρόεδρος της ΚΕΕ και του ΕΒΕΑ Κωνσταντίνος Μίχαλος, σε επιστολή του προς τον υπ.Οικονομικών αναφέρει ότι η τραπεζική αργία έχει οξύνει επικίνδυνα τα προβλήματα στη λειτουργία των ελληνικών επιχειρήσεων.

Υποστηρίζει πως σύμφωνα με τις εκτιμήσεις της αγοράς, περισσότερα από 4.500 containers με πρώτες ύλες και έτοιμα προϊόντα βρίσκονται μπλοκαρισμένα στα τελωνεία, καθώς οι ελληνικές εισαγωγικές επιχειρήσεις αδυνατούν να προβούν σε οποιαδήποτε συναλλαγή μέσω του ελληνικού τραπεζικού συστήματος.

Επίσης, αναφέρει ότι κατά τη διάρκεια της τραπεζικής αργίας έχουν παγώσει επιχειρηματικές συναλλαγές που αγγίζουν τα 6 δισ. ευρώ και αφορούν κυρίως διακίνηση επιταγών και συναλλαγματικών από πληρωμή δανείων κλπ.

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Εξαγωγών (ΠΣΕ) με τη σειρά του επικαλείται την Παγκόσμια Τράπεζα σύμφωνα με την οποία κάθε μέρα καθυστέρησης στο εμπόριο (π.χ. για εξαγωγικές διαδικασίες) προκαλεί μείωση της τάξης του 1% του συνόλου της εμπορικής κίνησης μίας χώρας.

Αναφέρουν δε το παράδειγμα της Κύπρου, η οποία βίωσε μείωση εξαγωγών κατά 7% και εισαγωγών κατά 28% στις δύο πρώτες εβδομάδες κεφαλαιακών ελέγχων, πριν προχωρήσει στη χαλάρωση συγκεκριμένων διαδικασιών.

Σημειώνουν δε ότι την περασμένη διετία στο δίμηνο Ιουλίου-Αυγούστου, οι ελληνικές εξαγωγές διαμορφώθηκαν σωρευτικά στα 4,5 δισ. ευρώ περίπου.

Φορείς και επιχειρηματίες υπογραμμίζουν ότι η επιβολή κεφαλαιακών ελέγχων –πέραν των παραπάνω υπολογισμών- έχει θέσει ολόκληρη την αγορά στην «εντατική». Η δραστηριότητα στην εσωτερική αγορά έχει υποχωρήσει στον ναδίρ με τη ζήτηση να κινείται χαμηλότερα κατά 50% από τα ήδη χαμηλά επίπεδα όπου είχε διαμορφωθεί. Πέραν των αγαθών, η μείωση είναι έκδηλη και στον τομέα των υπηρεσιών με την πτώση να εμφανίζεται ακόμη και σε τομείς όπως οι τηλεπικοινωνίες.

Η επίπτωση δε εκτιμούν ότι δεν θα είναι πρόσκαιρη αφενός γιατί η ομαλοποίηση της αγοράς δεν θα επέλθει σε μια νύχτα και αφετέρου γιατί στο μεταξύ διάστημα χάθηκε η εμπιστοσύνη, ακολούθως μερίδια και τέλος ολόκληρες αγορές ιδίως στο εξωτερικό όπου τα ελληνικά προϊόντα μάχονται να διατηρήσουν θέσεις.

Βιομήχανος από τον χώρο των τροφίμων αναφέρει στο Euro2day.gr ότι το πρόβλημα δεν είναι αν δεν θα μπορέσει να δουλέψει το εργοστάσιο λόγω έλλειψης πρώτων υλών, μία μέρα ή μία εβδομάδα.

Το πρόβλημα είναι σύμφωνα ότι εξαιτίας αυτής της κατάστασης οι ελληνικές επιχειρήσεις θα χάσουν βασικούς τους πελάτες, όπως είναι π.χ. τα σούπερ μάρκετ, τα οποία θα καλύψουν την αδυναμία των Ελλήνων προμηθευτών είτε με απευθείας εισαγωγές από ξένους προμηθευτές είτε από τις θυγατρικές πολυεθνικών που δραστηριοποιούνται στη χώρα.

«Είτε το θέλουμε, είτε όχι η τραπεζική αργία σε συνδυασμό με την αστάθεια που υπάρχει στη χώρα πριμοδοτεί τους πολυεθνικούς ομίλους, οι οποίοι έχοντας τις πλάτες των μητρικών τους θα εξαφανίσουν από τον χάρτη τη ραχοκοκαλιά της ελληνικής επιχειρηματικής κοινότητας, είτε αυτή ανήκει στον πρωτογενή τομέα, είτε στο κομμάτι της παραγωγής, είτε σε αυτό της κατανάλωσης (εμπόριο) που είναι μικρομεσαίες κυρίως επιχειρήσεις οι οποίες αδυνατούν να διαχειριστούν την κατάσταση όντας εγκλωβισμένες στην τραπεζική αργία».

Η εξέλιξη αυτή έρχεται να επιτείνει το άλλο μεγάλο πρόβλημα της χώρας, εκείνο της απασχόλησης.

Ήδη αρκετές επιχειρήσεις έχουν δώσει αναγκαστικές άδειες στο προσωπικό τους, κυρίως στα τμήματα πωλήσεων και στις οικονομικές υπηρεσίες (π.χ. τμήματα credit control). Oρισμένες έχουν δώσει άδειες άνευ αποδοχών σε εργαζομένους, κάποιες έχουν προβεί σε μειώσεις μισθών ενώ αυξάνει μέρα με την ημέρα, σύμφωνα με παράγοντα της αγοράς, η λίστα των βιομηχανιών οι οποίες μειώνουν τις βάρδιες στις γραμμές παραγωγής τους λόγω περιορισμού των αποθεμάτων τους.

Πέρα από την επίπτωση των capital controls, παράγοντες της αγοράς σημειώνουν ότι στον ήδη φουσκωμένο λογαριασμό έρχεται να προστεθεί και η φοροκαταιγίδα που προδιαγράφηκε από τα προαπαιτούμενα που υπέγραψε η ελληνική κυβέρνηση με τους πιστωτές.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις της ΕΣΕΕ, οι επιπλέον άμεσοι και έμμεσοι φόροι θα ανέρχονται από το 2016 στα περίπου 4 δισ. ευρώ ετησίως, ή 375 εκατ. ευρώ μηνιαίως και 12,5 εκατ. ευρώ ημερησίως. Τα εν λόγω ποσά θα λείψουν αφενός από την αγορά και αφετέρου είναι αμφίβολο αν θα μπορέσουν να απορροφηθούν από τις επιχειρήσεις, διατηρώντας αλώβητο το κόστος λειτουργίας και κατά συνέπεια το ανθρώπινο δυναμικό που απασχολούν.

Ως κατακλείδα έρχεται η πρόβλεψη κορυφαίου στελέχους ελληνικού πολυεθνικού ομίλου, που αναφέρει πως «όταν ο τζίρος υποχωρεί στο μισό και οι φορολογικές υποχρεώσεις αυξάνονται, μοιραία και η δομή σου θα πρέπει να συρρικνωθεί. Αυτό συνεπάγεται απολύσεις».