Ο έλεγχος στην κίνηση κεφαλαίων μετέτρεψε μέσα σε μια νύχτα το λιανεμπόριο σε «ταμιευτήριο», καθώς οι εκπρόσωποι των μεγάλων λιανικών αλυσίδων δεν έχουν διέξοδο για τη διοχέτευση των μετρητών που εισπράττουν.
Από τα τέλη Ιουνίου οπότε επιβλήθηκαν capital controls η αγορά παίζει «κρυφτούλι» ή πιο σωστά φροντίζει να αποφύγει να μείνει με τον «μουντζούρη». Αν έως πρότινος το άγχος των εμπορικών συναλλαγών ήταν οι πιθανές επισφάλειες, στις μέρες που διανύουμε προστέθηκε και το άγχος των «καλοπληρωτών».
Ο φόβος για την επιβολή «κουρέματος» καταθέσεων έχει οδηγήσει τις διοικήσεις μεγάλων λιανεμπορικών εταιριών στην απόφαση να διακρατήσουν μετρητά και να αποφύγουν να καταθέσουν εισπράξεις στο τραπεζικό σύστημα.
Η δεύτερη επιλογή να αποπληρώσουν τοις μετρητοίς υποχρεώσεις τους προς προμηθευτές εξαντλείται ακριβώς για τον ίδιο λόγο, καθώς από την πλευρά τους κάποιοι προμηθευτές «αρνούνταν» να εισπράξουν προκειμένου με τη σειρά τους να αποφύγουν την πιθανότητα τα ποσά αυτά να καταλήξουν σε εγχώριους λογαριασμούς που μπορεί να απομειωθούν είτε από αιφνίδια χρεοκοπία είτε από ένα συντεταγμένο bail in.
«Είναι σχιζοφρένεια, αλλά αποφεύγουμε να εισπράξουμε μετρητά. Αναρωτιόμαστε πού τοποθετεί τις καθημερινές εισπράξεις του το λιανεμπόριο», αναφέρει κορυφαίο στέλεχος ελληνικού ομίλου με εκτεταμένο δίκτυο πωλήσεων σε σούπερ μάρκετ και άλλες λιανεμπορικές αλυσίδες.
Από την άλλη πλευρά λιανεμπορικές επιχειρήσεις που προμηθεύονται από το εξωτερικό (π.χ. αντιπρόσωποι μεγάλων εμπορικών σημάτων στην ένδυση και τον οικιακό εξοπλισμό) δεν μπορούν να μεταφέρουν κεφάλαια στο εξωτερικό και άρα να εκτελέσουν πληρωμές και να διασφαλίσουν έστω ότι οι εισπράξεις τους έπιασαν τόπο.
Μια διέξοδος είναι η πληρωμή άμεσων υποχρεώσεων τοις μετρητοίς σε μη επιχειρηματικούς φορείς. Αρκετές επιχειρήσεις προχώρησαν στην καταβολή με μετρητά των μισθών και των επιδομάτων αδείας στο προσωπικό τους κάτι που σκοπεύουν να κάνουν και σε λίγες ημέρες για τον επόμενο μήνα.
Οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις με καθημερινές έστω μικρές εισπράξεις διακρατούν επίσης μετρητά ανήμπορες να αποφασίσουν πού θα τα τοποθετήσουν. Είναι χαρακτηριστικό πως δεδομένης της αδυναμίας εκκαθάρισης των επιταγών, αρκετοί μικροί έμποροι γεμίζουν τον «κουμπαρά» τους έως ότου το ποσό αγγίξει το ύψος της ανεξόφλητης επιταγής και δεν καταθέτουν τα ποσά στην τράπεζα. Προσπάθειες να σπάσουν τις επιταγές τους εξοφλώντας μέρος αυτών με μετρητά συναντούν σε κάποιες περιπτώσεις την απροθυμία των προμηθευτών, καθώς μια τέτοια κίνηση δεν μπορεί να γίνει με νόμιμη διασφάλιση αφού οι τράπεζες είναι κλειστές.
Κάποιοι λοιπόν διαλέγουν τη μέση οδό καταθέτοντας μέρος των εισπράξεων στην τράπεζα και διατηρώντας ένα μέρος σε μετρητά, ενώ άλλοι κατευθύνουν τη ρευστότητα σε εταιρίες χρηματαποστολών με τις οποίες ούτως ή άλλως συνεργάζονται, ζητώντας την παρακράτησή τους σε ασφαλείς συνθήκες.
Άλλοι γεμίζουν χρηματοκιβώτια και ζουν με το άγχος της ληστείας, όπως χιλιάδες αποταμιευτές που έσπευσαν να κρατήσουν στα «στρώματα» τις οικονομίες τους. Θυμίζουμε ότι προ ημερών σημειώθηκε ληστεία με λεία 1,5 εκατ. ευρώ σε εταιρία εισαγωγής κρέατος, γεγονός που υπογραμμίζει την κατάσταση στην οποία έχουν περιέλθει όσοι διαχειρίζονται μετρητά...