Τράπεζες: Μειώσεις προσωπικού, αλλά στα Βαλκάνια

Μειώσεις προσωπικού, που εστιάζουν αυτήν τη φορά στις θυγατρικές των Βαλκανίων, ξεκινούν οι τράπεζες, επιδιώκοντας να περιορίσουν τα κόστη, αντισταθμίζοντας, εν μέρει, τις ανισορροπίες που δημιουργεί η παρατεταμένη αβεβαιότητα.

Η εκροή καταθέσεων, η εκτόξευση του ρυθμού δημιουργίας νέων μη εξυπηρετούμενων δανείων και η αδυναμία χορήγησης νέων δανείων επιβάλλουν την επιτάχυνση διορθωτικών κινήσεων στην πλευρά του κόστους.

Άλλωστε παρά τη σημαντική μείωση που επήλθε την τετραετία 2011-14 με την αποχώρηση περίπου 13.000 τραπεζοϋπαλλήλων, ο δείκτης κόστους προς έσοδα διαμορφώνεται στην περιοχή του 56% (στοιχεία 31.12.2014) για τις τέσσερις συστημικές τράπεζες και αναμένεται να επιδεινωθεί φέτος, τουλάχιστον στο πρώτο εξάμηνο.

Η πρόθεση της κυβέρνησης να θεσπίσει αντικίνητρα πρόωρης συνταξιοδότησης αναμένεται να δυσχεράνει τη χρήση προγραμμάτων εθελουσίας εξόδου για περαιτέρω περιορισμό του προσωπικού στην Ελλάδα, με αποτέλεσμα οι διοικήσεις τους να στρέφονται στα Βαλκάνια.

Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες οι τράπεζες επεξεργάζονται σχέδια μείωσης τόσο του αριθμού των καταστημάτων τους στις αγορές Ρουμανίας, Βουλγαρίας και Σερβίας, όσο και του απασχολούμενου προσωπικού.

Αυτήν τη στιγμή στις αγορές του εξωτερικού, πλην της Τουρκίας, οι τέσσερις συστημικές τράπεζες απασχολούν περίπου 23 - 24 χιλ. άτομα, η συντριπτική πλειονότητα των οποίων εργάζεται στις θυγατρικές των τριών παραπάνω χωρών. Ταυτόχρονα, τα μικτά δάνεια στη Ρουμανία δεν ξεπερνούν τα 8,6 δισ. ευρώ και στη Βουλγαρία τα 7,2 δισ. ευρώ.

Για να εξοικονομηθούν δαπάνες οι τράπεζες θα προχωρήσουν ακόμη και σε μείωση του προσωπικού κατά 15% μέσα στους επόμενους 6 - 9 μήνες. Μία από τις τέσσερις τράπεζες υλοποιεί ήδη πρόγραμμα μείωσης προσωπικού στο εξωτερικό κατά περίπου 1.000 άτομα με κλείσιμο καταστημάτων κυρίως στις θυγατρικές της σε Ρουμανία, Βουλγαρία και Σερβία.

Στο επίκεντρο η Ρουμανία

Οι θυγατρικές των εγχώριων τραπεζών στη Ρουμανία είναι όπως όλα δείχνουν αυτές που θα προηγηθούν. Αφενός λόγω της ανάκαμψης στην τοπική οικονομία, αφετέρου λόγω της πολιτικής που ακολουθεί η κεντρική τράπεζα της χώρας.

Όπως αποκάλυψε η στήλη Χαμαιλέων, ο κεντρικός τραπεζίτης της Ρουμανίας επέβαλε στις τράπεζες το σχηματισμό προβλέψεων της τάξης του 80% - 100% για όλα τα μη εξυπηρετούμενα δάνεια.

Με τις τράπεζες να έχουν πάρει τη ζημία ήδη από τα τέλη του περασμένου έτους, το επόμενο διάστημα αναμένεται να ενταθεί η πώληση χαρτοφυλακίων με κόκκινα δάνεια, προκειμένου να υπάρξει μερική ανάκτηση των προβλέψεων.

Με αυτόν τον τρόπο θα επέλθει μείωση του ενεργητικού και θα απελευθερωθεί ρευστότητα που μπορεί να δοθεί σε νέες χορηγήσεις δανείων. Η μείωση του ενεργητικού διευκολύνει και τη συρρίκνωση του αριθμού των εργαζομένων.

Η Eurobank, η Εθνική και η Alpha έχουν αξιοσημείωτη παρουσία στη Ρουμανία, ενώ η Πειραιώς έχει τη μικρότερη έκθεση που αναδιαρθρώνεται και ευκολότερα.

Σε Βουλγαρία και Σερβία οι εγχώριες τράπεζες αναμένεται να εφαρμόσουν ηπιότερα μέτρα αναδιάρθρωσης, καθώς το δίκτυο καταστημάτων παραμένει απαραίτητο για την πρόσκτηση καταθέσεων και την αυτοχρηματοδότηση των θυγατρικών τους.

Τέλος, στην Τουρκία η Εθνική δεσμεύεται να πουλήσει ως το τέλος του έτους το 40% της Finansbank και προς το παρόν δεν έχει αλλάξει ο σχεδιασμός για τμηματική διάθεση.

Αρχικά θα επιχειρηθεί τους επόμενους μήνες η διάθεση ποσοστού ως 26,9% μέσω αύξησης κεφαλαίου και πώλησης υφιστάμενων μετοχών και εν συνεχεία η πώληση ποσοστών στην αγορά μέσω της διαδικασίας του επιταχυνόμενου βιβλίου προσφορών (accelerated book building).

Σχεδιασμός που προς το παρόν προσκρούει στη χαμηλή ζήτηση για κάλυψη της συνδυασμένης προσφοράς για το 26,9%.