«Μια εξίσωση... με δεκάδες αγνώστους» χαρακτήρισε τη φετινή αγορά ακινήτων παράγοντας του κλάδου, υποστηρίζοντας πως πέρα από τη γνωστή αβεβαιότητα για την γενικότερη πορεία της ελληνικής οικονομίας, η νέα κυβέρνηση δεν φαίνεται να έχει αποφασίσει ακόμη για το ποια πολιτική τελικά θα ακολουθήσει.
Το γενικότερο πρόβλημα είναι γνωστό: Όσο ο κίνδυνος της χώρας παραμένει μεγάλος, (οι αποδόσεις των ελληνικών ομολόγων αποτελούν έναν καλό δείκτη για τη συγκεκριμένη περίπτωση) τόσο οι αποτιμήσεις των ελληνικών ακινήτων διατηρούνται σε πολύ χαμηλά επίπεδα και επίσης τόσο περισσότερο οι επενδυτές -Έλληνες και ξένοι- δείχνουν απρόθυμοι να επενδύσουν.
Άλλωστε, το γεγονός ότι πέρυσι εκδηλώθηκε ενδιαφέρον για την εγχώρια αγορά εμπορικών ακινήτων δεν οφείλεται μόνο στις υψηλές αποδόσεις ενοικίου (έως 9%-10% σε δεκαετή βάση και για ιδιαίτερα αξιόπιστους ενοικιαστές), αλλά και στη βάσιμη προσδοκία ότι η χώρα δεν θα βγει από τη ζώνη του ευρώ. Άρα, για να διατηρηθεί το ενδιαφέρον των ξένων και φέτος, θα πρέπει να εδραιωθεί και πάλι «για τα καλά», η πεποίθηση πως η Ελλάδα θα παραμείνει στην Ευρωζώνη.
Πέρα όμως από το γενικότερο κίνδυνο της χώρας, στελέχη του κλάδου επισημαίνουν ότι μεγάλη αβεβαιότητα επικρατεί και εξ' αιτίας του ότι δεν είναι ξεκαθαρισμένη η κυβερνητική πολιτική που θα ακολουθηθεί στο συγκεκριμένο τομέα. Για παράδειγμα:
Πρώτον, θα αντικατασταθεί τελικά ο ΕΝΦΙΑ και αν ναι, ποιο θα είναι το περιεχόμενο του νέου νόμου; Ο -έμπειρος περί των φορολογικών- Χάρης Θεοχάρης δήλωσε προ δεκαπενθημέρου πως δεν θα εκπλαγεί αν τελικά ο ΕΝΦΙΑ διατηρηθεί και φέτος, ενώ μόλις χθες ο υπουργός Οικονομικών κ. Γιάννης Βαρουφάκης σημείωσε πως ο ΕΝΦΙΑ θα... παραμένει μέχρι να αντικατασταθεί!
Επίσης τα όσα προεκλογικά λέχτηκαν από την κυβέρνηση για το ύψος του αφορολόγητου ορίου του νέου νόμου, μάλλον θα πρέπει να ξεχαστούν (ή έστω να επανεξεταστούν) μετά το περιεχόμενο της συμφωνίας με τους Ευρωπαίους.
Αν τώρα, όπως υποστηρίζεται από κάποια στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, ο νέος φόρος θα πρέπει να κατευθύνεται στην τοπική αυτοδιοίκηση, τότε πώς θα είναι δυνατόν να προβλέπει την επιβολή προοδευτικής φορολόγησης ανάλογα με την συνολική αξία των ακινήτων που διαθέτει κάθε επενδυτής;
Δεύτερον, με δεδομένο ότι το φορολογικό νομοσχέδιο δεν έχει κατατεθεί (ή καλύτερα δεν έχει καν συνταχθεί), πώς τελικά θα φορολογούνται οι επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται στο χώρο της κτηματαγοράς;
Τρίτον, από τη στιγμή που στη συμφωνία κυβέρνησης και Ευρωπαίων αναγράφεται πως θα επανεξεταστεί ο τρόπος φορολόγησης των συλλογικών επενδύσεων, αβεβαιότητα επικρατεί και για το φορολογικό καθεστώς που τελικά θα ισχύσει για τις Ανώνυμες Εταιρείες Επενδύσεων Ακίνητης Περιουσίας (ΑΕΕΑΠ). Να σημειωθεί όμως πως μέσω των ΑΕΕΑΠ -και λόγω των φορολογικών τους κινήτρων- έχει εκδηλωθεί κυρίως το ενδιαφέρον των ξένων επενδυτών να τοποθετηθούν στην Ελλάδα.
Τέταρτον, θα προχωρήσουν τελικά και εάν ναι, με ποιους ρυθμούς και σε ποια έκταση, οι μακροχρόνιες παραχωρήσεις δημοσίων εκτάσεων για εκμετάλλευση από ιδιώτες;
Πολλά λοιπόν τα ερωτηματικά και δεν είναι τυχαίο ότι οι παράγοντες και οι επενδυτές της αγοράς τηρούν στάση αναμονής. Οι τελευταίοι βέβαια, δεν έχουν να χάσουν τίποτε εξ' αιτίας της αναμονής. Η ελληνική οικονομία έχει να χάσει...