Ως πολύ καλό για να βγει... εφαρμόσιμο και επομένως αληθινό αποτιμά η αγορά το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων που δεσμεύεται να εξειδικεύσει και να εφαρμόσει η κυβέρνηση στο επόμενο τετράμηνο.
Τραπεζίτες, επιχειρηματίες, χρηματιστές και στελέχη ελεγκτικών εταιρειών συμφωνούν στη διαπίστωση ότι η λίστα μεταρρυθμίσεων που υπέβαλε η κυβέρνηση και ενέκρινε το Eurogroup είναι ό,τι χρειάζεται η χώρα αφενός για να κάνει το επόμενο βήμα, αφετέρου για να αποκτήσει τη -δημοσιονομική- ευχέρεια να διορθώσει λάθη και αδικίες της προηγούμενης 5ετίας, αποκαθιστώντας το αίσθημα κοινωνικής δικαιοσύνης.
«Το κείμενο μοιάζει με σύνοψη όσων αποφύγαμε να κάνουμε, ως χώρα, από τον Μάιο του 2010 ως σήμερα. Μακάρι να ψηφισθούν και κυρίως να εφαρμοσθούν από την τωρινή κυβέρνηση», δηλώνει στο Euro2day.gr υψηλόβαθμο τραπεζικό στέλεχος, σημειώνοντας ότι η εφαρμογή του προγράμματος αποτελεί στοίχημα όχι μόνο για την κυβέρνηση, αλλά και για όλες τις φιλοευρωπαϊκές πολιτικές δυνάμεις.
Άλλωστε, για πρώτη φορά από το ξέσπασμα της κρίσης υπάρχει συμφωνία κυβέρνησης και αντιπολίτευσης στον πυρήνα του προγράμματος, γεγονός που θα μπορούσε να αποτελέσει καταλυτικό παράγοντα για φυγή προς τα εμπρός, εφόσον βέβαια επιβεβαιωθεί και στην πράξη. Η Ν.Δ., το Ποτάμι και το ΠΑΣΟΚ θεωρείται βέβαιο ότι θα ψηφίσουν το σύνολο ή έστω μέρη της ενδιάμεσης συμφωνίας, εφόσον αυτή έρθει για κύρωση στη Βουλή, ανεξαρτήτως της σκληρής κριτικής που άσκησαν τα δύο πρώτα κόμματα χθες στις επιλογές της κυβέρνησης.
Η ανησυχία της αγοράς για την εφαρμογή του προγράμματος δεν εστιάζει τόσο στις αντιδράσεις της αντιπολίτευσης, όσο σε αυτές εντός των κομμάτων που στηρίζουν την κυβέρνηση. Το πρώτο crash test θα είναι, σύμφωνα με την αγορά, η εξειδίκευση των μεταρρυθμίσεων, καθώς τόσο η πλευρά του οικονομικού επιτελείου, όσο και αυτή των δανειστών παραδέχεται ότι πρόκειται για ένα γενικόλογο κείμενο.
«Προς το παρόν το γενικόλογο κείμενο αφήνει περιθώρια για πολιτικές ερμηνείες» σημειώνει οικονομικός διευθυντής εισηγμένης στο Χ.Α. εταιρείας. «Στην πραγματικότητα όμως η κυβέρνηση έχει αναλάβει δεσμεύσεις που βάζουν φρένο στην υλοποίηση του προεκλογικού προγράμματος του ΣΥΡΙΖΑ» συμπληρώνει.
Σύμφωνα με τον ίδιο, η πεμπτουσία του προγράμματος είναι τα τρία «ΔΕΝ» που υπέγραψε η κυβέρνηση καθώς δεσμεύτηκε ότι δεν πρόκειται να προχωρήσει σε μονομερείς ενέργειες που θα έχουν αρνητικό αντίκτυπο σε δημοσιονομικό επίπεδο, σε επίπεδο χρηματοπιστωτικής σταθερότητας (δηλαδή στο τραπεζικό σύστημα) και στις προοπτικές ανάπτυξης.
Το παραπάνω τρίπτυχο αποτελεί το θεμέλιο λίθο της συμφωνίας από την πλευρά της Ευρώπης και του ΔΝΤ που αντιλαμβάνονται την ενδιάμεση συμφωνία ως παράταση του υφιστάμενου μνημονίου.
Δεν είναι καθόλου τυχαία η αναφορά του Μάριο Ντράγκι πως «η βάση ολοκλήρωσης της τρέχουσας αναθεώρησης και πιθανών μελλοντικών συμφωνιών θα είναι οι υφιστάμενες δεσμεύσεις στο τρέχον MoU και στο Memorandum of Economic and Financial Policies (ΜΕFP)».
Επειδή προκύπτει διαφοροποίηση δεσμεύσεων μεταξύ του τρέχοντος MoU και της λίστας μεταρρυθμίσεων θα πρέπει σύμφωνα με τον Μ. Ντράγκι να υπάρχουν μέτρα ισοδύναμης απόδοσης για τις δράσεις του μνημονίου που δεν είναι αποδεκτές από την ελληνική κυβέρνηση.
Πολύ επιφυλακτική είναι η αγορά και ως προς το πώς θα καταφέρει η κυβέρνηση να καλύψει το χρηματοδοτικό κενό Μαρτίου - Απριλίου καθώς από τα μέχρι τώρα δημοσιευμένα έγγραφα προκύπτει ότι μέχρι το τέλος Απριλίου θα πρέπει να εξειδικεύσει τις μεταρρυθμίσεις ενώ η εκταμίευση των δόσεων εξαρτάται από την εφαρμογή τους. Άλλωστε και στην κυβέρνηση παραδέχονται ότι το συγκεκριμένο θέμα συνιστά τη μεγαλύτερη αβεβαιότητα αυτή τη στιγμή.
Σύμφωνα με επικεφαλής τμήματος ανάλυσης εγχώριας χρηματιστηριακής εταιρείας, το χρηματοδοτικό κενό του επόμενου διμήνου αποτελεί και τον πλέον αποτελεσματικό μοχλό πίεσης των εταίρων και πιστωτών στην ελληνική κυβέρνηση η οποία καλείται να τρέξει είτε μέτρα ανάταξης των φορολογικών εσόδων, είτε το πρόγραμμα μεταρρυθμίσεων.
Αν το κάνει εκτιμάται ότι θα υπάρξει από την Ευρώπη η ευελιξία ώστε μέρος του χρηματοδοτικού κενού να καλυφθεί από την αυξημένη απορρόφηση εκδόσεων εντόκων γραμματίων από τις εγχώριες τράπεζες.
Φρένο στα σχέδια για εκτεταμένες διαγραφές κόκκινων δανείων
Στη λίστα των μεταρρυθμίσεων η κυβέρνηση συμπεριέλαβε την ανάγκη να υπάρξουν μέτρα ανακούφισης για δανειολήπτες που ανήκουν σε ευπαθείς κοινωνικά ομάδες, στην πράξη όμως το σχέδιο για δημιουργία κρατικής bad bank που θα χρηματοδοτούνταν με αδιάθετα κεφάλαια του ΤΧΣ φρενάρει, όπως έγραψε χθες το Euro2day.gr (Τράπεζες: Η Ευρώπη φρενάρει σαρωτικές αλλαγές).
Δεν είναι τυχαίο ότι στη λίστα αναφέρεται σαφώς πως η αντιμετώπιση των κόκκινων δανείων θα λάβει υπ' όψιν της την κεφαλαιοποίηση των τραπεζών και τη λειτουργία του δικαστικού συστήματος.
Πρόκειται για δύο δικλίδες ως προς το προεκλογικό πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ που προέβλεπε αφενός ότι οι τράπεζες μπορούν να χρησιμοποιήσουν τις σχηματισθείσες προβλέψεις για σταδιακή διαγραφή κόκκινων δανείων, αφετέρου ότι η διαδικασία θα έφευγε από τα δικαστήρια και θα την αναλάμβανε ως διαμεσολαβητής ο Ενδιάμεσος Φορέας.
Είναι πιθανόν να υπάρξει σε συνεργασία με τις τράπεζες μια διαγραφή μη εξυπηρετούμενων στεγαστικών δανείων για νοικοκυριά που έχει διαπιστωθεί ότι έχουν μόνιμη αδυναμία πληρωμής και πληρούν κοινωνικά κριτήρια, το εύρος της όμως θα είναι μικρό και δεν θα επηρεάσει την κεφαλαιακή επάρκεια των πιστωτικών ιδρυμάτων.
Δέσμευση για διατήρηση του ιδιωτικού χαρακτήρα των τραπεζών
Επιπρόσθετα, η κυβέρνηση αναλαμβάνει τη δέσμευση να διαφυλάξει τη λειτουργία των τραπεζών με όρους αγοράς, και να σεβαστεί το ρόλο του ΤΧΣ ως προς τους στόχους της εξασφάλισης σταθερότητας και της συμμόρφωσης με τους κανόνες ανταγωνισμού που θέτει η DG Comp.
Πρόκειται για δεσμεύσεις που περιορίζουν δραστικά το προεκλογικό σχέδιο του ΣΥΡΙΖΑ για μεγάλες αλλαγές στο νόμο που διέπει τη λειτουργία του ΤΧΣ και τις σχέσεις του με τις συστημικές τράπεζες στις οποίες έχει εισφέρει κεφάλαια.
Πλέον δύσκολα θα προχωρήσει ο σχεδιασμός για πλήρη δικαιώματα ψήφου του Δημοσίου στις τράπεζες ή για μετατροπή του ΤΧΣ σε Ανώνυμη Εταιρεία, σημειώνει τραπεζικός αναλυτής. Ο ίδιος εκτιμά ότι οι όποιες αλλαγές επέλθουν στο νόμο θα είναι περιμετρικές και θα συμφωνηθούν προηγουμένως με την ΕΚΤ και την DG Comp.