Το σύνολο σχεδόν των παραγόντων της χρηματιστηριακής αγοράς εκτιμά ότι από τη στιγμή που θα αποκατασταθεί το κλίμα πολιτικής ομαλότητας στην Ελλάδα, τότε υπάρχουν σαφή περιθώρια για ανοδική πορεία των τιμών των μετοχών στο Χ.Α.
Ενδεικτικές άλλωστε ήταν οι δηλώσεις των παραγόντων της αγοράς στην κοπή πίτας του ΣΜΕΧΑ, με τον πρόεδρο της ΕΧΑΕ κ. Ιάκωβο Γεωργάνα να σημειώνει πως «σε περίπτωση που υπάρξει κλίμα συναίνεσης των πολιτικών δυνάμεων, τότε είναι ασφαλής η θετική προοπτική για την ελληνική οικονομία», ενώ ο πρόεδρος του ΣΕΔΥΚΑ Γιάννης Πολυχρονίου υποστηρίξε πως «αν αποφύγουμε τις δυσκολίες, όπως τον πολιτικό σκόπελο, τα πράγματα θα πάνε πολύ καλά το 2015».
Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο πρόεδρος του ΣΜΕΧΑ Σπύρος Κυρίτσης είχε δηλώσει σε συνέντευξή του στο Euro2day.gr: «Εκτιμώ ότι αυτή η κατάσταση των τελευταίων 6-7 μηνών θα συνεχιστεί και για ένα διάστημα μετά τις εκλογές, τουλάχιστον μέχρις ότου επιτευχθεί σχηματισμός κυβέρνησης. Η πολιτική σταθερότητα αποτελεί προαπαιτούμενο ώστε η αγορά μας να λειτουργήσει με τα χαρακτηριστικά μιας κανονικής αγοράς, δηλαδή να επηρεάζεται από τα θεμελιώδη μεγέθη, από την ανάπτυξη της οικονομίας, από τη δυναμική των εισηγμένων εταιρειών και όχι να άγεται και να φέρεται από διάφορα σενάρια του αν συμβεί το ένα, ή αν συμβεί το άλλο... Η ανάπτυξη της ελληνικής οικονομίας είναι μονόδρομος. Δεν μπορούμε να παραμείνουμε εδώ που είμαστε, δεν μπορούμε να πάμε πίσω. Μπορούμε να πάμε μόνο μπροστά. Αισιοδοξώ πως σύντομα θα μπορέσουμε να μπούμε σε θετική φάση».
Ανάλογη και η θέση του γνωστού χρηματιστή Νίκου Χρυσοχοΐδη ότι «η αγορά έχει θεμελιώδεις αξίες και διαθέτει δυνάμεις που θα μπορούσαν να οδηγήσουν τις τιμές των μετοχών στα υψηλά του 2014 ή και ακόμη πιο πάνω κατά περίπτωση, αλλά όσο συνεχίζεται αυτή η αβεβαιότητα και όσο το προεξοφλητικό επιτόκιο παραμένει ουσιαστικά αίολο, δεν μπορούμε να προσβλέπουμε σε πολύ καλύτερες αποτιμήσεις».
Ο CEO της Fast Finance ΑΕΠΕΥ Ηλίας Ζαχαράκης εκφράζει τη μέση αντίληψη της αγοράς: «Αυτή την περίοδο οι ξένοι θεσμικοί τηρούν στάση αναμονής μέχρι να ξεκαθαρίσει η κατάσταση, καθώς το μέλλον είναι άγνωστό. Σε περίπτωση που την Κυριακή το βράδυ προκύψει αυτοδύναμη κυβέρνηση, τότε το Χ.Α. θα μπορούσε να κινηθεί βραχυπρόθεσμα ανοδικά. Το πιθανότερο σενάριο πάντως είναι η απουσία αυτοδυναμίας, αλλά η δημιουργία κυβέρνησης συνεργασίας και το ζήτημα είναι ποια θα είναι αυτή».
Τα μεγάλα ζητούμενα ωστόσο είναι το πόσο θα διαρκέσει ο πολιτικός κίνδυνος της χώρας και φυσικά ποια θα είναι η τελική εξέλιξη των πραγμάτων.
Πόσο θα διαρκέσει ο κίνδυνος
Σύμφωνα με τους περισσότερους παράγοντες της αγοράς, ο πολιτικός κίνδυνος θα τελειώσει το βράδυ της Κυριακής των εκλογών μόνο στην περίπτωση που η Νέα Δημοκρατία κατακτήσει την πρώτη θέση, εξέλιξη βέβαια που δεν προκύπτει από τις μέχρι τώρα δημοσκοπήσεις.
Στην πιθανότερη περίπτωση που επικρατήσει ο ΣΥΡΙΖΑ, η αγορά επιθυμεί διακαώς το σχηματισμό κυβέρνησης και την αποφυγή δεύτερης εκλογικής αναμέτρησης.
«Η οικονομία δεν αντέχει δεύτερες εκλογές» τονίζει ο κ. Ζαχαράκης, δίνοντας ως επόμενο ισχυρό σημείο στήριξης του Γενικού Δείκτη το επίπεδο των 750 μονάδων, το οποίο αν διασπαστεί, τότε σαφώς χειρότερα πράγματα απειλούν τις τιμές των μετοχών.
Ο κ. Πολυχρονίου επισημαίνει ότι «ένα πρώτο ερώτημα είναι αν θα πάμε σε δεύτερες εκλογές, πράγμα που η ελληνική οικονομία δεν αντέχει. Αν για παράδειγμα επιμηκυνθεί η πολιτική αβεβαιότητα, τότε θα πάνε πίσω τα δημόσια έσοδα και στη συνέχεια θα αναγκαστούμε να πάρουμε και άλλα μέτρα (φόροι, κ.λπ.) προκειμένου να καλύψουμε το χαμένο έδαφος. Η οικονομία δεν αντέχει να μπει σε μια τέτοια διαδικασία. Εκτιμώ λοιπόν πως αν πάμε σε διπλή εκλογική αναμέτρηση και έχουμε παρατεταμένη περίοδο πολιτικής αστάθειας, τότε απειλούμαστε με χαμηλότερο επίπεδο τιμών στις μετοχές, σε σύγκριση με το χαμηλό του 2012».
Ακόμη όμως και αν προκύψει κυβέρνηση στις 25 Ιανουαρίου, το κλίμα ανησυχίας φαίνεται πως δεν... θα φύγει εντελώς από το χάρτη.
Ο κ. Αλέξανδρος Μωραϊτάκης (Nuntius Χρηματιστηριακή και υποψήφιος βουλευτής με τη Νέα Δημοκρατία) αναρωτιέται από ποια λεφτά θα πληρωθούν οι υποχρεώσεις του Μαρτίου προς το ΔΝΤ, καθώς και το πώς θα ρυθμιστεί το ζήτημα της δανειοδότησης των τραπεζών μετά το τέλος Φεβρουαρίου.
Οι περισσότεροι αναλυτές πάντως υποστηρίζουν πως τελικά όλο και κάποια συμφωνία θα υπάρξει μεταξύ μιας κυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ και Ευρωπαίων, άποψη που βασίζεται σε μια πιο ρεαλιστική στάση που θα δείξει η ελληνική κυβέρνηση μέσα στους επόμενους μήνες.
Ακόμη όμως και αν επιβεβαιωθεί στην πράξη ένα τέτοιο (θετικό) σενάριο, αυτό δεν σημαίνει πως δεν θα υπάρξουν σημαντική αβεβαιότητα και παρενέργειες στην οικονομία, τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο της φετινής χρονιάς.
Σύμφωνα με στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ, η Ελλάδα θα ζητήσει τεχνική παράταση του μνημονίου (Νάντια Βαλαβάνη) και οι διαπραγματεύσεις με την Ευρώπη θα κρατήσουν κάποιους μήνες, με αποτέλεσμα πολλοί παράγοντες της αγοράς να προβληματίζονται για το κατά πόσον μέσα σε αυτούς τους «λίγους μήνες» (πιθανότατα μέχρι τον Μάιο-Ιούνιο, καθώς μετά ακολουθούν σημαντικές τοκοχρεολυτικές δόσεις):
• Οι ξένοι επενδυτές θα αρχίσουν να τοποθετούνται στη χώρα, ή θα περιμένουν πρώτα μέχρις ότου ξεκαθαρίσει η κατάσταση, ή τουλάχιστον εξασφαλιστεί η χρηματοδότηση της χώρας για τα αμέσως επόμενα χρόνια.
• Το δημόσιο θα συνεχίσει να αντλεί κεφάλαια από το τραπεζικό σύστημα, γεγονός που αν λάβει χώρα θα περιορίσει ακόμη περισσότερο τη ρευστότητα στην πραγματική οικονομία.
• Θα επηρεαστεί αρνητικά ο τουρισμός, η πορεία των δημόσιων έργων, αλλά και άλλες δραστηριότητες που συμβάλλουν στη διαμόρφωση του ΑΕΠ.
• Ενδεχομένως θα επηρεαστούν αρνητικά τα δημόσια οικονομικά.
Οι αισιόδοξοι πάντως παράγοντες της αγοράς υποστηρίζουν πως η κατάσταση θα έχει -με τον έναν ή τον άλλο τρόπο- ομαλοποιηθεί μέσα στο πρώτο εξάμηνο του έτους και έτσι το 2015 θα βιώσουμε μια ανάλογη χρονιά με εκείνη του 2014: Ένα κακό πρώτο εξάμηνο και ένα καλύτερο δεύτερο...