ΤτΕ: Πάνω από 5 δισ. ευρώ ο «κουμπαράς» για μικρομεσαίες

Το ποσό των 5 δισ. ευρώ υπερβαίνει το απόθεμα των κεφαλαίων υπέρ της ενίσχυσης της ρευστότητας των μικρομεσαίων επιχειρήσεων (ΜμΕ) και είναι διαθέσιμαο προς αξιοποίηση έως το τέλος του 2015.

Αυτό αναφέρει μεταξύ άλλων η Τράπεζα της Ελλάδος στην ενδιάμεση έκθεσή της για την ελληνική οικονομία στην οποία παραδέχεται ότι η απορρόφηση των διαθέσιμων κεφαλαίων που προσφέρονται μέσω των προγραμμάτων αρχικά δεν ήταν ικανοποιητική, η χρηματοδότηση των ΜμΕ εξακολουθεί να συναντά δυσχέρειες, ενώ παρατηρούνται και σημαντικές αποκλίσεις ως προς το βαθμό απορρόφησης μεταξύ των επιμέρους χρηματοδοτικών προγραμμάτων.

Για να ξεπεραστεί αυτός ο σκόπελος και να ενισχυθεί η ρευστότητα των ΜμΕ, σύμφωνα με την ΤτΕ, μπορούν να υπάρξουν πρωτοβουλίες που στοχεύουν στη διεύρυνση των πηγών άντλησης χρηματοδότησης.

Εναλλακτικά προς τις παραδοσιακές μορφές (τραπεζικός δανεισμός, προγράμματα εγγυήσεων) η ΤτΕ προτείνει συγκεκριμένα εργαλεία που θα μπορούσαν να αξιοποιηθούν σε μεγαλύτερο βαθμό, τα οποία είναι:

α) τα εργαλεία συνεπένδυσης (equity funding), στα οποία περιλαμβάνονται μεταξύ άλλων τα κεφάλαια επιχειρηματικών συμμετοχών (venture capital), η συμμετοχική χρηματοδότηση (equity crowdfunding) και οι εξειδικευμένες χρηματιστηριακές πλατφόρμες αγορών μετοχών ΜΜΕ (specialised platforms for public listing of SMEs),

β) τα υβριδικά εργαλεία, όπως π.χ. οι μετατρέψιμες ομολογίες (convertible bonds) και το mezzanine finance, τα οποία κατά κανόνα αφορούν δανεισμό που υπό προϋποθέσεις μπορεί να μετατραπεί σε μετοχική συμμετοχή και

γ) ο δανεισμός εκτός τραπεζικού συστήματος, δηλαδή μεταξύ άλλων τα εταιρικά ομόλογα (corporate bonds), το τιτλοποιημένο χρέος (securitised debt) και οι καλυμμένες ομολογίες (covered bonds).

Πάντως η Τράπεζα της Ελλάδος σημειώνει ότι είναι σημαντικό να εξεταστούν και άλλες πρωτοβουλίες που ήδη αξιοποιούνται στο εξωτερικό, όπως:

α) η αγορά τιτλοποιημένων επιχειρηματικών δανείων (σχετικές ενέργειες περιλαμβάνονται στις νέες ευρωπαϊκές πρωτοβουλίες για τις ΜμΕ),

β) η συμμετοχική χρηματοδότηση (crowdfunding, peer-to-peer lending), με την οποία νομικά πρόσωπα αντλούν κεφάλαια από το ευρύ κοινό κατά κύριο λόγο μέσω μιας διαδικτυακής πλατφόρμας, και

γ) οι αγορές ιδιωτικών τοποθετήσεων (private placement) και μικροομολόγων (mini-bonds).

Περαιτέρω ενέργειες πρέπει να αναληφθούν επίσης, σύμφωνα πάντα με την ΤτΕ, υπέρ του εκσυγχρονισμού του θεσμικού πλαισίου ώστε να παρέχονται κίνητρα και προστασία στους επενδυτές, αλλά και υπέρ της βελτίωσης της διαθεσιμότητας των χρηματοοικονομικών πληροφοριών προκειμένου οι επενδυτές να είναι σε θέση να αποτιμούν τον κίνδυνο που αναλαμβάνουν.

Σύμφωνα πάντα με την ΤτΕ, η πλήρης απορρόφηση των εναπομεινάντων διαθέσιμων χρηματοδοτικών πόρων είναι δυνατόν να συμβάλει σε αύξηση του υπολοίπου της τραπεζικής χρηματοδότησης προς τις ΜμΕ έως και κατά 4% μέχρι το τέλος του 2015.

Σημειώνεται ότι μέσω διαφορετικών προγραμμάτων, από τα οποία ορισμένα άρχισαν να λειτουργούν το 2011 και άλλα προστέθηκαν τα έτη που ακολούθησαν, το Εθνικό Ταμείο Επιχειρηματικότητας και Ανάπτυξης (ΕΤΕΑΝ), η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων (ΕΤΕπ) και το Ευρωπαϊκό Ταμείο Επενδύσεων (ΕΤΑΕ), προσφέροντας κεφάλαια περίπου 3 δισ. ευρώ, χρηματοδοτούν τις ελληνικές ΜμΕ μέσω του τραπεζικού συστήματος. Ωστόσο έως τον Αύγουστο είχε εκταμιευθεί 1 δισ. ευρώ σε προγράμματα δανειοδοτήσεων, δηλαδή περίπου το 30% των συνολικών κεφαλαίων (κεφάλαια φορέων και τραπεζών συνολικού ύψους 3 δισ. ευρώ), ενώ μικρότερη κατά μέσο όρο απορρόφηση παρατηρήθηκε στα προγράμματα εγγυοδοσίας.

Πάντως δεδομένου ότι στην πλειονότητα των προγραμμάτων προβλέπεται η υποχρεωτική συγχρηματοδότηση από τα πιστωτικά ιδρύματα, ενώ σε ορισμένα τα κεφάλαια των φορέων μπορούν να ανακυκλωθούν, το απόθεμα των κεφαλαίων υπέρ της ενίσχυσης της ρευστότητας των ΜμΕ (τα οποία είναι διαθέσιμα προς αξιοποίηση έως το τέλος του 2015) υπερβαίνει μέχρι στιγμής τα 5 δισ. ευρώ και ισοδυναμεί με περίπου 10% του τρέχοντος υπολοίπου των τραπεζικών δανείων προς τις ΜμΕ.