Αέριο: Ενισχύει το ρόλο της στα Βαλκάνια η Socar

Πρόθεση να ενισχύσει την παρουσία της στην νότια Βαλκανική δείχνει η αζέρικη Socar, αξιοποιώντας την ουκρανική κρίση, αλλά και τις ανάγκες των χωρών της περιοχής να απεξαρτηθούν από το ρωσικό αέριο.

Εκτός από την επικείμενη είσοδο της κρατικής εταιρείας του Αζερμπαϊτζάν στο 66% του ΔΕΣΦΑ που διαχειρίζεται το ελληνικό σύστημα μεταφοράς φυσικού αερίου και τη συμμετοχή της στον αγωγό ΤΑΡ, η Socar υπέγραψε συμφωνία με την βουλγαρική Bulgartransgaz (ο αντίστοιχος ΔΕΣΦΑ της γειτονικής χώρας), για την ανάπτυξη της υπόγειας αποθήκης φυσικού αερίου στο Chiren της Βουλγαρίας.

Η υπόγεια αποθήκη με χωρητικότητα περίπου 350 εκατομμύρια κυβικά μέτρα φυσικού αερίου και δυνατότητες ημερήσιας παροχής περίπου 3,5 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, σχεδιάζεται να αυξήσει τη δυναμικότητά της σε 1 δισ. κυβικά μέτρα και την ημερήσια παροχή σε 8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα, ώστε να καλύπτει ανάγκες όχι μόνο της Βουλγαρίας αλλά και της ευρύτερης περιοχής, ιδίως σε περιόδους κρίσης.

Απόπειρα της Bulgartransgaz να προχωρήσει αυτόνομα στην επένδυση επέκτασης της δυναμικότητας στις αρχές του χρόνου, δεν είχε αποτέλεσμα καθώς το ενδιαφέρον των εν δυνάμει χρηστών της χωρητικότητας της αποθήκης αποδείχθηκε μικρό.

Έτσι η βουλγαρική εταιρεία απευθύνθηκε στην αζέρικη Socar, η οποία διαθέτει τα απαραίτητα κεφάλαια, και επιπλέον δείχνει ότι έχει στρατηγικό ενδιαφέρον για την περιοχή, με αποτέλεσμα να υπάρξει συμφωνία για την εξέταση της από κοινού ανάπτυξης της υπόγειας αποθήκης, ο ρόλος της οποίας για την ασφάλεια εφοδιασμού της ευρύτερης περιοχής θα είναι σημαντικός.

Η συμφωνία αυτή, όπως και η επιστολή προθέσεων (Letter of Intent) που έλαβε η Socar από την Bulgargaz (αντίστοιχη της ΔΕΠΑ) για παραλαβές στη Βουλγαρία αζέρικου αερίου από το 2017, πριν δηλαδή τη λειτουργία του αγωγού ΤΑΡ, αποτυπώνουν το νέο σκηνικό που διαμορφώνεται στον ενεργειακό εφοδιασμό της περιοχής, τον οποίο συνεχίζει να ελέγχει σε ποσοστά που φθάνουν μέχρι και το 100% η ρωσική Gazprom.

Να σημειωθεί εδώ, ότι και η ελληνική πλευρά κατά την πρόσφατη επίσκεψη του πρωθυπουργού Αντώνη Σαμαρά στο Μπακού, για τον εορτασμό των 20 χρόνων εκμετάλλευσης του κοιτάσματος Σαχ Ντενίζ (συνοδευόταν από τον υπουργό και υφυπουργό ΠΕΚΑ Γιάννη Μανιάτη και Μάκη Παπαγεωργίου αντίστοιχα), συζήτησε επίσης αύξηση των ποσοτήτων αζέρικου αερίου, πέραν του 1 δισ. κυβικών μέτρων που η ΔΕΠΑ έχει συμφωνήσει με τη Socar.

Τι γίνεται τώρα

Ωστόσο οι κινήσεις της Ελληνικής και Βουλγαρικής πλευράς δεν προσφέρουν λύση στα άμεσα προβλήματα που αντιμετωπίζει η αγορά, τόσο λόγω της αβεβαιότητας που προκαλεί η κρίση στην Ουκρανία, όσο και λόγω των υψηλών τιμών με τις οποίες συνεχίζουν να χρεώνονται οι Έλληνες καταναλωτές για το ρωσικό αέριο.

Στην ουσία την επόμενη πενταετία, δηλαδή τουλάχιστον μέχρι το 2019 που, θεωρητικά, θα αρχίσει να λειτουργεί ο αγωγός ΤΑΡ, η εγχώρια κατανάλωση θα είναι δεσμευμένη στο ρωσικό αέριο που παραμένει ακριβό και μετά τη νέα συμφωνία, ενώ οι δυνατότητες εισαγωγών μέσω της Βουλγαρίας θα παραμένουν ανύπαρκτες, όσο συνεχίζει να ισχύει η παράνομη, κατά πολλούς, δέσμευση της χωρητικότητας του βουλγάρικου δικτύου από τη ρωσική Gazprom.

Με αυτά τα δυσμενή δεδομένα για την εγχώρια αγορά και κυρίως την ενεργοβόρα βιομηχανία, ζητούμενο συνεχίζει να παραμένει η δραστηριοποίηση των αρμόδιων κυβερνητικών φορέων ώστε να ανοίξει το βουλγαρικό δίκτυο για τις εισαγωγές ποσοτήτων αερίου και έτσι τουλάχιστον να μειωθεί το μέσο κόστος προμήθειας.