Αναψε φωτιές το «μπλόκο» ΣτΕ στο άνοιγμα καταστημάτων Κυριακές

«Καθυστέρηση» σε μια μάλλον προδιαγεγραμμένη πορεία απελευθέρωσης του ωραρίου λειτουργίας των καταστημάτων τις Κυριακές χαρακτηρίζουν παράγοντες του εμπορίου, την απόφαση του Συμβουλίου της Επικρατείας να αναστείλει τη λειτουργία των εμπορικών καταστημάτων σε 8 περιφέρειες της χώρας και τις 52 Κυριακές του έτους.

Η προσφυγή στο ΣτΕ από την ΕΣΕΕ, την ΓΣΕΒΕΕ, την Ομοσπονδία Ιδιωτικών Υπαλλήλων Ελλάδος, τον Εμπορικό Σύλλογο Θεσσαλονίκης, δύο εμπορικές εταιρείες που έχουν καταστήματα στην Αθήνα και τη Θεσσαλονίκη και δέκα έμπορους, δεν εξέπληξε τους φορείς του οργανωμένου μεγάλου λιανεμπορίου, καθώς οι αντιδράσεις τους στο μέτρο ήταν γνωστές από νωρίς, και εν πολλοίς η κίνηση προσφυγής αναμενόμενη.

Σημειώνουν ωστόσο ότι η προσωρινή αναστολή που τελικά επιτεύχθηκε – μέχρι να εκδοθεί οριστική απόφαση επί της κύριας προσφυγής που έχει κατατεθεί και η οποία θα συζητηθεί στην ολομέλεια του ΣτΕ το πρώτο δεκαήμερο του Νοεμβρίου- δεν ανατρέπει τη θεσμοθετημένη λειτουργία των καταστημάτων 7 Κυριακές του έτους. «Το θέμα έχει ανοίξει και αφορά τόσο τον εμπορικό κόσμο όσο και τον καταναλωτή» αναφέρει μέλος του ΣΕΛΠΕ, προσθέτοντας ότι η αποδοχή του μέτρου όπως εφαρμόστηκε «δικαιώνει» τη λειτουργία των καταστημάτων τουλάχιστον για τις συγκεκριμένες Κυριακές.

Από την άλλη πλευρά, πάντως, οι επιχειρηματίες και οι φορείς του εμπορίου, παραδέχονται ότι η αιφνιδιαστική απόφαση για άνοιγμα καταστημάτων και τις 52 Κυριακές του χρόνου σε συγκεκριμένες περιοχές αποδείχθηκε ότι στην πράξη δεν λειτούργησε. Στο αθηναϊκό κέντρο κατά τη διάρκεια του θέρους, ελάχιστες ήταν οι εμπορικές επιχειρήσεις που «τίμησαν» την εν λόγω δυνατότητα, ενώ οι μεγάλες μονάδες (αλυσίδες και πολυκαταστήματα) δεν συμμετείχαν εκτιμώντας ότι σε αυτή τη φάση το άνοιγμα των καταστημάτων τους δεν θα ήταν αποτελεσματικό. Οι επιφυλάξεις τους βασίστηκαν σε καθαρά οικονομικά δεδομένα, και προτίμησαν να μελετήσουν το κόστος, να προετοιμάσουν την οργάνωση τους και να δράσουν επιλεκτικά, όταν η καταναλωτική ζήτηση θα δικαιολογούσε το άνοιγμα τους.

Κοινή επωδός ωστόσο των φορέων του οργανωμένου λιανεμπορίου είναι πως οι περιορισμοί ή η υπερ-ρύθμιση δεν ωφελούν τη λειτουργία της αγοράς, ιδίως σε μια εποχή χαμηλών εσόδων. «Είναι βέβαιο ότι υπάρχουν διαφορετικά συμφέροντα ανάμεσα στις τάξεις των εμπόρων. Θα πρέπει ωστόσο να υπάρξει μια μέση λύση που να μην «εξοντώνει», αλλά και να μην εμποδίζει εκείνους που έχουν την πρόθεση να εργαστούν και τις Κυριακές», σημειώνουν.

Ως προς το επιχείρημα της «ηθικής βλάβης», τέλος αρκετοί επιχειρηματίες επισημαίνουν ότι υπάρχουν δεκάδες επαγγελματικές ειδικότητες που εργάζονται τις Κυριακές, χωρίς να επικαλεστούν το συγκεκριμένο επιχείρημα.

Πολιτικές αντιδράσεις

Αντίστοιχη τοποθέτηση έκανε και ο Κωστής Χατζηδάκης, ο οποίος με tweet αναρωτήθηκε: «Αν προσφύγει κάποιος να κλείνουν τις Κυριακές, λόγω ηθικής βλάβης, εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, ανθοπωλεία, φαντάζομαι θα κλείσουν κι αυτά!». 

Σε ανάλογο μήκος κύματος και ο Αδωνις Γεωργιάδης που επίσης μέσω tweet σχολίασε: «Με τέτοιου είδους αποφάσεις το ΣτΕ θα αφήσει το ΠΑΜΕ χωρίς αντικείμενο φοβάμαι...» 

Αντίθετα, ο Δ. Στρατούλης του ΣΥΡΙΖΑ χαιρέτησε την απόφαση σημειώνοντας πως «αποτελεί μια σημαντική πρώτη νίκη των συνδικαλιστικών φορέων των εργαζομένων και των επαγγελματοβιοτεχνών, που αγωνίζονται για την ακύρωση αυτής της μνημονιακής κυβερνητικής απόφασης. Η κατάργηση της Κυριακής-αργίας στα καταστήματα, τους μόνους που ωφελεί είναι οι μεγάλες εμπορικές αλυσίδες, ενώ ζημιώνει  τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις και ιδιαίτερα τους εργαζόμενους στο εμπόριο, που τους διαλύει την εργασιακή, προσωπική, οικογενειακή και κοινωνική ζωή».

Από την πλευρά της τέλος, η ΕΣΣΕ δηλώνει ικανοποιημένη ξεκαθαρίζοντας ωστόσο ότι κερδήθηκε μια μάχη, αλλά όχι ο πόλεμος, καθώς εκκρεμεί η εκδίκαση της κύριας υπόθεσης από το Συμβούλιο της Επικρατείας. 

Σκληρή επίθεση από Χατζηδάκη-Σκορδά για απόφαση ΣτΕ

Η απόφαση της Επιτροπής Αναστολών του ΣτΕ σε σχέση με τα εμπορικά καταστήματα είναι φυσικά απολύτως σεβαστή, αναφέρουν σε κοινή δήλωσή τους οι κ.κ. Χατζηδάκης και Σκορδάς.

Γεννώνται όμως ορισμένα ερωτήματα τα οποία είναι χρήσιμο να τεθούν ενόψει και της δεύτερης και οριστικής συζήτησης του θέματος στο ΣτΕ. Η Επιτροπή Αναστολών επικεντρώνεται στην οικονομική και ηθική βλάβη των καταστηματαρχών και εργαζομένων.

Διερωτώμεθα λοιπόν:

1. Θα υπήρχε άραγε παρόμοια τοποθέτηση σε αντίστοιχη προσφυγή για καταστήματα που παραμένουν ήδη ανοιχτά τις Κυριακές, όπως εστιατόρια, ζαχαροπλαστεία, ανθοπωλεία; Εκεί γιατί να μη συντρέχει ηθική βλάβη;

2. Το μέτρο το οποίο αναστέλλεται προσωρινά είναι το ίδιο προσωρινού χαρακτήρα. Διαρκείας ενός έτους. Είναι άραγε τόσο ανεπανόρθωτη η ζημιά ώστε αξίζει να απαγορευτούν ακόμη και οι δοκιμές;

3. Το μέτρο είναι προαιρετικό. Αν όλοι οι εμπλεκόμενοι αισθάνονται ότι θίγονται, κανένας δεν θα το εφαρμόσει. Επομένως, γιατί να φροντίζει κανείς πριν από αυτούς για αυτούς;

4. Στην αιτιολόγηση περί ηθικής βλάβης υπάρχει αναφορά στο δικαίωμα εκκλησιασμού. Γιατί όμως αγνοείται ότι με βάση την υπάρχουσα νομοθεσία τα εμπορικά καταστήματα ανοίγουν μετά τις 11 το πρωί; Και τέτοιου είδους ηθική βλάβη δεν υφίσταται άραγε σε εμπορικά καταστήματα που λειτουργούν ήδη στις τουριστικές περιοχές;

Όλα θα κριθούν τελικά με βάση τις προβλέψεις του Συντάγματος και των νόμων της Ελληνικής Δημοκρατίας.

Ανεξάρτητα όμως από την τελική έκβαση της υπόθεσης, το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές είναι μια μεταρρυθμιστική πρωτοβουλία που αγκαλιάστηκε από την πλειονότητα των καταναλωτών, στηρίχτηκε σε αξιόπιστες μελέτες και εναρμονίζει την Ελλάδα με τις τάσεις στις άλλες Ευρωπαϊκές χώρες, ιδιαίτερα σε αυτές που μας ανταγωνίζονται τουριστικά. Είναι σημαντικό να συμφωνήσουμε όλοι πως τα προβλήματα του τόπου δεν λύνονται με την ακινησία ούτε με την αγνόηση των εξελίξεων στην Ευρώπη, τονίζουν οι κ.κ. Χατζηδάκης και Σκορδάς.