Με τροπολογία που κατατέθηκε σε νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας επιλύεται σύμφωνα με όλες τις ενδείξεις η εκκρεμότητα με τη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ στη Socar. Όπως είναι γνωστό η οριστικοποίηση της μεταβίβασης, όπως και η είσπραξη από το Δημόσιο και τα ΕΛ.ΠΕ. του τιμήματος των 400 εκατομμυρίων (188 και 212 εκατομμύρια αντιστοίχως), καθυστερεί από τις 21 του περασμένου Δεκεμβρίου, όταν πανηγυρικά είχε υπογραφεί η συμφωνία μεταξύ του ΤΑΙΠΕΔ και των επικεφαλής της αζέρικης κρατικής εταιρείας, γεγονός που είχε προκαλέσει τη δυσαρέσκεια της κυβέρνησης του Αζερμπαϊτζάν.
Η τροπολογία κρίθηκε απαραίτητη, καθώς παρά την πιστοποίηση του ΔΕΣΦΑ ως ανεξάρτητου διαχειριστή από την ελληνική Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας, η Ευρωπαϊκή Επιτροπή που δίνει και το τελικό ΟΚ, διατύπωσε ενστάσεις με σχετικό έγγραφο που απέστειλε στη ΡΑΕ στις 28 Ιουλίου (έγγραφο C(2014)5483 final).
Συγκεκριμένα η Ε. Επιτροπή εμφανίστηκε αρνητική στην πιστοποίηση του ΔΕΣΦΑ, εάν προηγουμένως δεν τηρηθούν συγκεκριμένες διασφαλίσεις που θα εγγυώνται τον ομαλό εφοδιασμό με φυσικό αέριο όχι μόνο της Ελλάδας αλλά και της ευρύτερης περιοχής, καθώς θεωρεί ότι ο ρόλος του ΔΕΣΦΑ είναι ευρύτερα σημαντικός. Όλα δε αυτά, επειδή το Αζερμπαϊτζάν ως τρίτη χώρα δεν έχει ενσωματώσει την ενεργειακή νομοθεσία της ΕΕ, ενώ δεν έχει υπογράψει και διμερείς συμβάσεις με τα κράτη μέλη για το σεβασμό της. Έτσι η επιστολή της ΕΕ επεσήμαινε μεταξύ άλλων:
* τους κινδύνους που περικλείει για την ΕΕ και το κράτος μέλος ο έλεγχος του εθνικού συστήματος φυσικού αερίου από καθετοποιημένη κρατική ενεργειακή εταιρεία μη μέλους της Ένωσης, που επιπλέον δεν εφαρμόζει τους κοινοτικούς νόμους.
* ότι η απόφαση της ΡΑΕ (για την πιστοποίηση του ΔΕΣΦΑ) δεν διασφαλίζει την αποφυγή δυσμενών καταστάσεων που θα προκύψουν στον εφοδιασμό της Ελλάδας και της ΕΕ με φυσικό αέριο, εάν η Socar θελήσει να ασκήσει τα δικαιώματά της ως κύριος του ΔΕΣΦΑ τα οποία όμως έρχονται σε σύγκρουση με τον ενεργειακό νόμο της ΕΕ.
Πιο συγκεκριμένα, στο έγγραφό της Επιτροπής τόνιζε ότι προκειμένου να εγκρίνει την πιστοποίηση, θα πρέπει προηγουμένως να διασφαλιστεί ότι η ΡΑΕ θα μπορεί να αναστέλλει αποφάσεις της υπό τη Socar διοίκησης του ΔΕΣΦΑ. «Certification should only be granted once it has been established that RAE has the power to suspend, on its own initiative or upon request of the Commission, all voting rights attached to the shares that SOCAR holds in DESFA» ανέφερε επί λέξει.
Όλως παραδόξως πάντως, το συγκεκριμένο δημόσιο έγγραφο της Επιτροπής, αφού έμεινε ανηρτημένο μέχρι την 1η Αυγούστου στον ειδικό ιστότοπο για τις πιστοποιήσεις ανεξάρτητων διαχειριστών, στη συνέχεια... εξαφανίστηκε.
Το Euro2day.gr το αναζήτησε επισήμως από την Επιτροπή. Ωστόσο η σχετική υπηρεσία επικαλούμενη άρθρο Κανονισμού που αφορά την εύρεση και αποστολή μεγάλου όγκου εγγράφων (!!!) τα οποία είναι δύσκολο να βρεθούν, ζήτησε συνολικά ένα μήνα για να αποστείλει το έγγραφο C(2014)5483 final των... οκτώ σελίδων. Όπως γίνεται φανερό δεν πρόκειται για περίπτωση κοινοτικής γραφειοκρατίας. Μάλλον οι υπηρεσίες της Επιτροπής που είναι αρμόδιες για την αξιολόγηση των εθνικών πιστοποιήσεων, απλώς τα «θαλάσσωσαν», οπότε «χτύπησαν τέλια» σε υψηλό επίπεδο.
Η τροπολογία
Όπως και να έχει το πράγμα, τα όποια θεσμικά ελλείμματα αναφορικά με τη μεταβίβαση του ΔΕΣΦΑ σε κρατική, καθετοποιημένη, μη κοινοτική εταιρεία, αναμένεται ότι θα «θεραπευτούν» με την τροπολογία που κατέθεσε το ΥΠΕΚΑ στο νομοσχέδιο του υπουργείου Υγείας. Αρκεί βέβαια να μην έχουν αντιρρήσεις οι Αζέροι. Το ΥΠΕΚΑ από την πλευρά του διαβεβαιώνει το Euro2day.gr ότι τέτοιο θέμα δεν υφίσταται και η Socar είναι πλήρως ενήμερη για το θέμα και το περιεχόμενο της τροπολογίας.
Αυτή αναφέρει τα εξής:
«1. Ειδικά όσον αφορά στον ΔΕΣΦΑ ΑΕ, στην περίπτωση που η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου προέρχεται από τρίτη χώρα, κατά την έννοια του άρθρου 65, η ΡΑΕ δύναται να επιβάλλει την αναστολή της άσκησης του συνόλου των δικαιωμάτων ψήφου που η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου κατέχει στο ΔΕΣΦΑ ΑΕ στις περιπτώσεις κατά τις οποίες:
α) Η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου ή οι μέτοχοί της προβούν σε κάποια ενέργεια ή στη λήψη απόφασης που θέτει σε κίνδυνο την ασφάλεια εφοδιασμού της Χώρας ή άλλων Κρατών-Μελών της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Ως τέτοιες αποφάσεις ή ενέργειες αναφέρονται, ιδίως, η μη χορήγηση των οικονομικών πόρων που απαιτούνται για την εύρυθμη λειτουργία της εταιρείας και την ανάπτυξη του ΕΣΦΑ, ιδιαιτέρως δε των επενδύσεων εκείνων που περιλαμβάνονται στο Πρόγραμμα Ανάπτυξης του ΕΣΦΑ καθώς και εκείνων που αποσκοπούν στη διαφοροποίηση των πηγών τροφοδοσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης με φυσικό αέριο σε οποιαδήποτε μορφή και των διασυνδέσεων του ΕΣΦΑ με διασυνοριακούς αγωγούς διαμετακόμισης.
β) Η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου και οι μέτοχοί της προβούν σε κάποια ενέργεια ή στη λήψη απόφασης που θα εμπόδιζε το ΔΕΣΦΑ ΑΕ να συμμορφωθεί με το εθνικό και ενωσιακό δίκαιο, ιδίως όσον αφορά στις αρμοδιότητες ελέγχου, παροχής στοιχείων και επιβολής κυρώσεων εκ μέρους της ΡΑΕ, ή να συμμορφωθεί με τυχόν διακρατικές συμφωνίες και διεθνείς υποχρεώσεις της Ελλάδος ή της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
γ) Η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου, οι μέτοχοί της, ή οι συνδεδεμένες με αυτούς επιχειρήσεις προβούν σε ενέργειες ή λάβουν αποφάσεις με τις οποίες η συμμόρφωση του ΔΕΣΦΑ ΑΕ με το εθνικό και ενωσιακό Δίκαιο, συνδέεται ή εξαρτάται, άμεσα ή έμμεσα, με την προμήθεια φυσικού αερίου στην Ε.Ε, περιλαμβανομένης της Ελλάδος, ή τη σύναψη ή την εφαρμογή των συμβάσεων προμήθειας φυσικού αερίου προς την Ελλάδα και την Ε.Ε.
2. Η επιβολή της κύρωσης της παραγράφου 1 συνεπάγεται ειδικότερα την αναστολή της άσκησης των δικαιωμάτων συμμετοχής και ψήφου στη γενική συνέλευση των μετόχων, για το σύνολο των μετοχών που η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου κατέχει στο ΔΕΣΦΑ ΑΕ. Οι μετοχές αυτές δεν υπολογίζονται για το σχηματισμό απαρτίας.
3. Η κύρωση της παραγράφου 1 επιβάλλεται μόνο κατόπιν ακροάσεως της Κάθετα Ολοκληρωμένης Επιχείρησης Φυσικού Αερίου. Με την κλήση σε ακρόαση παρέχεται στην Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου προθεσμία έως και δέκα πέντε (15) εργασίμων ημερών για την παροχή εξηγήσεων ή την εφαρμογή μέτρων αποκατάστασης.
4. Στην περίπτωση που η διαδικασία της παραγράφου 3 δεν έχει ως αποτέλεσμα την άρση των λόγων που οδήγησαν στην κλήση σε ακρόαση, η ΡΑΕ προβαίνει σε αναστολή της άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου που η Κάθετα Ολοκληρωμένη Επιχείρηση Φυσικού Αερίου κατέχει στον ΔΕΣΦΑ ΑΕ, για χρονικό διάστημα που κρίνεται ανάλογα με τη σοβαρότητα και τη συστηματικότητα της πράξης ή της παράλειψης, σύμφωνα με την αρχή της αναλογικότητας και λαμβάνοντας υπόψη το δημόσιο συμφέρον. Η εν λόγω αναστολή άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου αίρεται, με απόφαση της ΡΑΕ, εφόσον αποδεδειγμένα έχουν αρθεί οι λόγοι που οδήγησαν στην επιβολή του εν λόγω μέτρου.
5. Σε περίπτωση που, μετά την πάροδο του ως άνω χρονικού διαστήματος δεν έχουν αρθεί οι λόγοι επιβολής της αναστολής άσκησης των δικαιωμάτων ψήφου σύμφωνα με την παράγραφο 1, η ΡΑΕ δύναται να παρατείνει το χρονικό διάστημα της αναστολής άσκησης των σχετικών δικαιωμάτων ψήφου.
6. Σε όλα τα στάδια της διαδικασίας του παρόντος άρθρου, η ΡΑΕ δύναται να διαβουλεύεται με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τον Οργανισμό Συνεργασίας των Ρυθμιστικών Αρχών Ενεργείας.
7.Η επιβολή των ως άνω κυρώσεων, δεν συνεπάγεται την αδυναμία επιβολής άλλης κύρωσης, κατά τα προβλεπόμενα στις διατάξεις του παρόντος νόμου.».
***Αναλυτικά η Τροπολογία, δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη "Συνοδευτικό Υλικό".