Ανησυχητικά επίπεδα διαφαινόμενης απάτης, δωροδοκίας και διαφθοράς ανά τον κόσμο, «φέρνει στο φώς» η 13η έρευνα της ΕΥ κατά της απάτης «Overcoming compliance fatigue: reinforcing the commitment to ethical growth».
Τα βασικά σημεία:
- Η έρευνα της ΕΥ στην οποία συμμετείχαν πάνω από 2.700 στελέχη από 59 χώρες αναδεικνύει ότι περίπου το 40% των στελεχών θεωρούν ότι η δωροδοκία και η διαφθορά είναι ευρέως διαδεδομένη στη χώρα τους
- Στην Ελλάδα παρόλο που παραδοσιακά το ποσοστό αυτό είναι αυξημένο οι ερωτηθέντες θεωρούν ότι όχι μόνο υπάρχει η δέσμευση των διοικήσεων για την πάταξη του φαινομένου αυτού αλλά και έμπρακτα έχουν επιβληθεί ποινές σε στελέχη που επέδειξαν παραβατική συμπεριφορά
- Παρόλο που σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες θεωρούν το ηλεκτρονικό έγκλημα ένα μικρό κίνδυνο, στην Ελλάδα φαίνεται να λαμβάνεται ιδιαίτερα σοβαρά υπόψη καθώς το 74%, περίπου, των στελεχών θεωρούν ότι είναι ιδιαιτέρα σημαντικός κίνδυνος.
- Με τα διοικητικά στελέχη να προσπαθούν να ανταποκριθούν στους μακροχρόνιους και στους αναδυόμενους κινδύνους από την εκδήλωση απάτης, τα μέλη των Διοικητικών Συμβουλίων βρίσκονται υπό ακόμα μεγαλύτερη πίεση
Αναλυτικότερα, όσον αφορά στις αναδυόμενες απειλές, παρά την εμφανή ομοφωνία σε παγκόσμιο επίπεδο σχετικά με το σημαντικό μέγεθος της απειλής από το ηλεκτρικό έγκλημα, σχεδόν οι μισοί από τους ερωτηθέντες (48%) θεωρούν ότι αποτελεί ένα, σχετικά, χαμηλό κίνδυνο για την επιχείρησή τους.
Τα συμπεράσματα της έρευνας, αναδεικνύουν ότι τα στελέχη ενδεχομένως να μην έχουν εκτιμήσει σωστά τους κινδύνους του ηλεκτρονικού εγκλήματος. Οι ερωτηθέντες ανησυχούν περισσότερο για τους hackers (48%) και υποεκτιμούν τον κίνδυνο από οργανωμένους φορείς ηλεκτρονικού εγκλήματος καθώς και από επιθέσεις προερχόμενες από ξένες χώρες. Το θετικό για την Ελλάδα είναι ότι, η χώρα μας κατέχει την δεύτερη θέση παγκοσμίως (μαζί με το Ηνωμένο Βασίλειο) όπου οι Έλληνες ερωτηθέντες όχι μόνο δεν υποεκτιμούν τον κίνδυνο αυτό αλλά θεωρούν ότι η απειλή από το ηλεκτρικό έγκλημα είναι ιδιαίτερα σημαντική για τις επιχειρήσεις τους.
Ποσοστό 40% των ερωτηθέντων, θεωρεί ότι η δωροδοκία και η διαφθορά είναι φαινόμενα ευρέως διαδεδομένα στην χώρα τους. Με τους ερωτηθέντες να σκιαγραφούν ένα επιχειρηματικό περιβάλλον με διάχυτη τη διαφθορά σε πολλές χώρες, φαίνεται ότι η κάθε διοίκηση αντιμετωπίζει με δυσκολία τις μακροχρόνιες απειλές, πόσο μάλλον τους αναδυόμενους κινδύνους, όπως το ηλεκτρονικό έγκλημα. Παρόλο που οι Έλληνες ερωτηθέντες υποστηρίζουν ότι η δωροδοκία και η διαφθορά είναι φαινόμενα ευρέως διαδεδομένα, θεωρούν ότι όχι μόνο υπάρχει η δέσμευση των διοικήσεων για την πάταξη του φαινομένου αυτού αλλά έχουν επιβληθεί ποινές σε στελέχη που επέδειξαν παραβατική συμπεριφορά.
Γίνονται οι σωστές επιλογές στη διαχείριση του κινδύνου από τα ανώτερα στελέχη;
Οι δυσκολίες που αντιμετωπίζουν τα ανώτερα στελέχη δυσχεραίνονται από την ανεπαρκή ενημέρωση για τους κινδύνους που αντιμετωπίζουν. Σύμφωνα με την έρευνα, τα ανώτερα στελέχη είναι λιγότερο πιθανό να παρακολουθήσουν προγράμματα εκπαίδευσης για την πρόληψη και καταστολή απάτης και διαφθοράς σε σχέση με τις ομάδες τους (σε ποσοστό 38%) ή να συμμετάσχουν σε μια εκτίμηση κινδύνου για την πρόληψη και καταστολή απάτης και διαφθοράς (σε ποσοστό 30%).
Τα συγκεκριμένα στατιστικά είναι ανησυχητικά καθώς αυτά τα στελέχη είναι προφανώς εκτεθειμένα σε καταστάσεις που απειλούν την ακεραιότητά τους σε καθημερινή βάση.
Η ανάγκη αναζωογόνησης της κανονιστικής συμμόρφωσης
Από την έρευνα, προκύπτει ότι έχει επέλθει κόπωση από την προσπάθεια εφαρμογής κανονιστικής συμμόρφωσης μέσα στις επιχειρήσεις, σε μια εποχή που οι επιχειρήσεις αντιμετωπίζουν προβλήματα στο να αφιερώσουν πόρους προς την εφαρμογή της. Σε ένα ρυθμιστικό περιβάλλον μέσα στο οποίο η διεθνής συνεργασία γίνεται όλο και πιο συχνή, οι ερωτηθέντες περιέγραψαν, κατά κύριο λόγο, ένα στατικό εσωτερικό περιβάλλον κανονιστικής συμμόρφωσης:
- Μία στις πέντε επιχειρήσεις ακόμα δεν έχει πολιτική κατά της απάτης και της διαφθοράς
- 45% των οργανισμών δεν έχουν ακόμα μια γραμμή καταγγελίας περιστατικών απάτης. Στην Ελλάδα το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 56%
- Λιγότερο από το 50% των ερωτηθέντων έχουν παρακολουθήσει εκπαίδευση κατά της απάτης και της διαφθοράς
- Λιγότερο από το ένα τρίτο των επιχειρήσεων διεξάγουν έλεγχο δέουσας επιμέλειας κατά της διαφθοράς ως μέρος των διαδικασιών συγχωνεύσεων και εξαγορών
Αξίζει να σημειωθεί ότι η έρευνα βασίστηκε σε συνεντεύξεις με περισσότερα από 2.700 στελέχη σε 59 χώρες, συμπεριλαμβανομένων οικονομικών διευθυντών, διευθυντών κανονιστικής συμμόρφωσης, γενικών νομικών συμβούλων και των επικεφαλείς εσωτερικού ελέγχου.
ΠΙΝΑΚΑΣ: Αποτελέσματα σχετικά με την αντίληψη για τις πρακτικές δωροδοκίας και διαφθοράς ανά χώρα
Ερώτηση έρευνας: «Μπορείτε να μας πείτε τι πιστεύετε για το αν η συγκεκριμένη δήλωση ισχύει ή όχι για την χώρα σας, ή αν δεν ξέρετε; Πρακτικές δωροδοκίας/διαφθοράς συμβαίνουν εκτεταμένα σε επιχειρήσεις σε αυτή την χώρα»
Αγορά | % Συμβαίνει | % Δεν συμβαίνει |
Νιγηρία | 88 | 12 |
Κένυα | 87 | 10 |
Νότιος Αφρική | 78 | 20 |
Ελλάδα | 72 | 24 |
Ναμίμπια | 72 | 22 |
Κολομβία | 71 | 25 |
Βραζιλία | 70 | 30 |
Τσεχία | 69 | 16 |
Ιταλία | 69 | 20 |
Ινδία | 67 | 27 |
Σλοβενία | 66 | 16 |
Αργεντινή | 64 | 32 |
Μεξικό | 64 | 36 |
Κροατία | 64 | 18 |
Ουγγαρία | 62 | 13 |
Σερβία | 60 | 28 |
Ουκρανία | 60 | 12 |
Ινδονησία | 56 | 30 |
Σλοβακία | 56 | 10 |
Φιλιππίνες | 54 | 30 |
Μέση Ανατολή | 52 | 44 |
Ρωσία | 48 | 26 |
Μαλαισία | 46 | 40 |
Ρουμανία | 46 | 32 |
Τουρκία | 42 | 44 |
Συνολικός Μ.Ο. Απαντήσεων | 38 | 51 |
Χιλή | 37 | 57 |
Βαλτικές Χώρες | 34 | 47 |
Βιετνάμ | 32 | 60 |
Πορτογαλία | 32 | 44 |
Ισπανία | 28 | 56 |
Σαουδική Αραβία | 26 | 16 |
Κίνα | 24 | 64 |
ΗΠΑ | 22 | 68 |
Καναδάς | 20 | 78 |
Σιγκαπούρη | 20 | 80 |
Μεγ. Βρετανία | 18 | 70 |
Χονγκ Κονγκ | 16 | 78 |
Ιρλανδία | 16 | 76 |
Νορβηγία | 14 | 82 |
Πολωνία | 14 | 56 |
Γαλλία | 12 | 82 |
Λουξεμβούργο | 8 | 76 |
Αυστραλία | 8 | 80 |
Ιαπωνία | 6 | 88 |
Γερμανία | 6 | 92 |
Ολλανδία | 6 | 86 |
Σουηδία | 6 | 92 |
Βέλγιο | 6 | 84 |
Νότιος Κορέα | 6 | 86 |
Ελβετία | 4 | 94 |
Αυστρία | 2 | 94 |
Φινλανδία | 2 | 96 |
Δανία | 2 | 96 |