Ενέργεια: Ανοιγμα αγοράς υπόσχονται οι δημοπρασίες

Ξεκλειδώνει η ΡΑΕ τη διαδικασία για το άνοιγμα της προθεσμιακής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, μέσω της οποίας θα αποκτήσουν πρόσβαση σε φθηνές πηγές παραγωγής (λιγνίτες, νερά) και άλλοι προμηθευτές πέραν της ΔΕΗ.

Ήδη από χθές η Αρχή έθεσε σε δημόσια διαβούλευση την πρότασή της, προϊόν πολύχρονης επεξεργασίας από τους διαχειριστές και πανεπιστήμια, για τους όρους λειτουργίας της προθεσμιακής αγοράς. Αυτή, στην παρούσα φάση, θα εξυπηρετείται μέσω της διενέργειας δημοπρασιών ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας, η οποία θα προέρχεται από λιγνιτικά και υδροηλεκτρικά εργοστάσια.

Η διαδικασία αυτή κρίθηκε ως η πλέον πρόσφορη, ως μεταβατική φάση, με εκκίνηση τον προσεχή Σεπτέμβριο, προκειμένου να αρχίσει να αναπτύσσεται ανταγωνισμός στην αγορά προμήθειας, η οποία σήμερα χαρακτηρίζεται από το μονοπώλιο της ΔΕΗ (98% της αγοράς) και την έλλειψη ανταγωνισμού.

Η προοπτική αυτή έχει ήδη κινητοποιήσει ανεξάρτητες ενεργειακές εταιρείες όπως η ELPEDISON (μικτή εταιρεία των ΕΛΠΕ και της ιταλικής Edison) και την Protergia του ομίλου Μυτιληναίου. Οι δύο εταιρείες αρκετά χρόνια έχουν παρουσία στην αγορά προμήθειας, αλλά με περιορισμένο αριθμό πελατολογίου και μικρές ποσότητες πωλούμενης ενέργειας, λόγω των συνθηκών της αγοράς. Με την προοπτική πρόσβασης σε ηλεκτρική ενέργεια με ανταγωνιστικούς όρους, ξεκίνησαν την ανάπτυξη δικτύου λιανικής πώλησης ηλεκτρικής ενέργειας προς τελικούς καταναλωτές, επαγγελματικούς και οικιακούς. Στο άμεσο μέλλον αναμένεται να δραστηριοποιηθούν και άλλες εταιρείες.

Σύμφωνα με την πρόταση της ΡΑΕ, συμμετοχή στους διαγωνισμούς θα έχουν αποκλειστικά εταιρείες προμήθειας ηλεκτρικής ενέργειας, που θα την μεταπωλούν σε τελικούς καταναλωτές. Αρχικές σκέψεις για συμμετοχή στις δημοπρασίες και μεγάλων (βιομηχανικών) καταναλωτών δεν υιοθετήθηκαν τελικά, με το σκεπτικό ότι η βιομηχανία ή ομάδες βιομηχανιών θα μπορούσαν να συστήσουν εταιρείες προμήθειας, μέσω των οποίων θα μπορούν να ασκούν τη σχετική δραστηριότητα.

Στη μεταβατική της φάση η προθεσμιακή αγορά θα είναι σε ένα βαθμό ρυθμιζόμενη. Όπως υποστηρίζει η ΡΑΕ, η ρυθμιστική αυτή παρέμβαση κρίνεται απαραίτητη λόγω της υφιστάμενης δομής του τομέα ηλεκτρικής ενέργειας στη χώρα μας, που οδηγεί σε έλλειψη επαρκούς ανταγωνισμού, ιδίως στην αγορά λιανικής, θα εφαρμοστεί δε μεταβατικά, έως ότου διαμορφωθεί ένα ικανοποιητικό επίπεδο υγιούς και ισότιμου ανταγωνισμού.

Οι ρυθμίσεις θα αφορούν τις ποσότητες ηλεκτρικής ενέργειας που θα διαθέτει η ΔΕΗ για δημοπράτηση και οι οποίες θα αντιστοιχούν στο 25-30% της συνολικής ετήσιας λιγνιτικής και υδροηλεκτρικής παραγωγής. Επίσης, κάθε προμηθευτής θα μπορεί να συμμετέχει στις δημοπρασίες για ποσότητες που αντιστοιχούν στην κατανάλωση και στο καταναλωτικό προφίλ της πελατειακής του βάσης (κατοικίες, καταστήματα, βιομηχανίες κ.λπ.). Μάλιστα ο Λειτουργός της Αγοράς (ΛΑΓΗΕ) θα προϋπολογίζει, στη βάση συντελεστών που εγκρίνονται από τη ΡΑΕ, τα δικαιώματα σε προθεσμιακά προϊόντα που αντιστοιχούν σε κάθε προμηθευτή.

Αναφορικά με τις τιμές εκκίνησης των δημοπρασιών, σύμφωνα με όσα έχουν συμφωνηθεί με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, αυτές θα αποτελέσουν αντικείμενο διαπραγμάτευσης μεταξύ της ΡΑΕ και της Επιτροπής, με βάση τα κοστολογικά στοιχεία που έχει επεξεργαστεί εταιρεία συμβούλων στην οποία η ΡΑΕ ανέθεσε το σχετικό έργο.

Από την πλευρά της, η ΔΕΗ εμφανίζεται να συμφωνεί στη διαδικασία αυτή, θέτοντας ωστόσο δύο βασικούς όρους: πρώτον, οι τιμές που θα διαμορφώνονται στις δημοπρασίες να καλύπτουν το κόστος συν ένα εύλογο κέρδος για τη ΔΕΗ, και δεύτερον να διατίθενται στους τελικούς καταναλωτές όλων των κατηγοριών (οικιακοί επαγγελματικοί, βιομηχανικοί, μέση και χαμηλή τάση).

Σημειώνεται τέλος ότι η πρόταση της ΡΑΕ έρχεται σε εφαρμογή των προβλεπόμενων στον αναλυτικό «Οδικό Χάρτη και Σχέδιο Δράσης» για την αναδιοργάνωση της εγχώριας χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρισμού, που εκπόνησε και δημοσιοποίησε η Αρχή τον Δεκέμβριο του 2011, με στόχο την ουσιαστική και αποδοτική συμμετοχή της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στη διαδικασία ολοκλήρωσης της ενιαίας ευρωπαϊκής αγοράς ηλεκτρισμού, αλλά και την εκπλήρωση των δεσμεύσεων που έχει αναλάβει η χώρα μας στο πλαίσιο του Προγράμματος Οικονομικής Στήριξης (μνημόνιο), μεταξύ των οποίων περιλαμβάνεται και η πρόβλεψη για δημοπρασίες προθεσμιακών προϊόντων ηλεκτρισμού τύπου ΝΟΜΕ.