Ενδοκυβερνητική αμηχανία στο «παρά ένα» των διαπραγματεύσεων

Οι ενδοκυβερνητικές διαφοροποιήσεις επισκιάζουν τη διαπραγματευτική ισχύ της ελληνικής πλευράς, η οποία τροφοδοτείται κυρίως από το πρωτογενές πλεόνασμα-έκπληξη και την «αστοχία» της τρόικας στην ύφεση και δεν αποκλείεται να δώσουν για μία ακόμα φορά δραματικό χαρακτήρα στις συζητήσεις.

Η πρώτη συνάντηση της τρόικας ολοκληρώθηκε λίγο μετά τις 19:00. Σε αυτή παρόντες ήταν οι κ.κ. Στουρνάρας, Σταϊκούρας, Μαυραγάνης, Θεοχάρης. Οι τροϊκανοί μπήκαν από την πλαϊνή πόρτα καθώς διαδηλώνουν στην οδό Νίκης καθαρίστριες. 

Αυτή την ώρα η τρόικα έχει ραντεβού με τον κλειδοκράτορα των μεταρρυθμίσεων του ΟΟΣΑ, υπουργό Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη.

«Δεν θα είναι εύκολη η διαπραγμάτευση, υπάρχουν ακόμα πολλά ανοιχτά θέματα», σημείωνε με νόημα χθες το βράδυ, μετά τη σύσκεψη με τον πρωθυπουργό, κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, ενώ την ίδια στιγμή πηγές του ΠΑΣΟΚ έσπευδαν να διευκρινίσουν πως «δεν υπάρχει τελική συμφωνία για την εργαλειοθήκη του ΟΟΣΑ».

Οι διευκρινίσεις αυτές από πηγές του κυβερνητικού εταίρου ήρθαν να δώσουν μια διαφορετική διάσταση στις δηλώσεις υψηλόβαθμου στελέχους που μετείχε στη σύσκεψη υπό τον Αντ. Σαμαρά, σύμφωνα με την οποία «η κυβέρνηση τα βρήκε μεταξύ της, για βιβλία, γάλα και μη συνταγογραφούμενα φάρμακα».

Άλλωστε πηγές των εμπλεκόμενων υπουργείων (Ανάπτυξης, Αγροτικής Ανάπτυξης και Υγείας) έδιναν στη συνέχεια διαφορετικές εκδοχές για το τι σημαίνει «η κυβέρνηση τα βρήκε μεταξύ της», ενώ αξίζει να σημειωθεί πως στη χθεσινή σύσκεψη στο υπουργείο Οικονομικών δεν μετείχε ο υπουργός Αγροτικής Ανάπτυξης Αθ. Τσαυτάρης, ο οποίος φαίνεται να κινείται σε διαφορετική γραμμή από αυτήν του υπουργού Ανάπτυξης Κ. Χατζηδάκη αναφορικά με το φρέσκο γάλα.

Τα στάνταρ και τα «θολά»

Ξεκάθαρο φαίνεται να είναι το τοπίο αναφορικά με την προώθηση νομοθετικής ρύθμισης για την καθιέρωση πώλησης ψωμιού με το ζύγι, ενώ στο θέμα της απελευθέρωσης της τιμής των βιβλίων η κυβέρνηση φαίνεται να επιχειρεί έναν ελιγμό απελευθερώνοντας τις τιμές σε ξενόγλωσσα βιβλία και σχολικά βοηθήματα.
Αντίθετα, στο θέμα των φαρμάκων και του γάλακτος το τοπίο παραμένει θολό.

Η κυβέρνηση πάντως ήδη παίρνει αποστάσεις από το toolkit του ΟΟΣΑ. Ανώτατο στέλεχος χθες εξέφραζε την απορία του για το πώς αναδείχθηκε σε... Βίβλο η εργαλειοθήκη του Οργανισμού, την οποία ας σημειώσουμε είχε παραγγείλει η ελληνική πλευρά και την πλήρωσε κοντά στο 1 εκατ. ευρώ!

Στα καυτά μέτωπα οι σχεδιασμοί έχουν ως εξής:

Μη συνταγογραφούμενα φάρμακα: Από τις μέχρι στιγμής πληροφορίες φαίνεται ότι συμφωνήθηκε να απελευθερωθεί η τιμή πώλησης των μη συνταγογραφούμενων φαρμάκων (ΜΗΣΥΦΑ) εντός των φαρμακείων. Ωστόσο το συγκεκριμένο μέτρο θα επανεξεταστεί τους επόμενους μήνες για να διαπιστωθεί αν και εφόσον έχουν πέσει οι τιμές. Στην περίπτωση που οι τιμές των ΜΗΣΥΦΑ δεν έχουν μειωθεί, τότε θα υπάρξει απελευθέρωση της διάθεσής τους και εκτός φαρμακείων.

Αν και η κουβέντα για τα φάρμακα περιορίζεται στην απελευθέρωση πώλησης των μη συνταγογραφούμενων και εκτός φαρμακείων, οι προτάσεις του ΟΟΣΑ αγγίζουν και άλλους τομείς. Συγκεκριμένα προτείνει να δοθεί η δυνατότητα να ιδρυθούν αλυσίδες φαρμακείων, να καταργηθούν οι γεωγραφικοί περιορισμοί και να απελευθερωθεί το ωράριο λειτουργίας των φαρμακείων.

Βιβλία: Η πρόταση του ΟΟΣΑ για κατάργηση της καθορισμένης μέγιστης έκπτωσης 10% στην τιμή των νέων βιβλίων έχει προκαλέσει την αντίδραση όχι μόνο εκδοτών και συγγραφέων.
Η αντιπρόταση που θα κατεβάσει το υπουργείο Ανάπτυξης προβλέπει τη διατήρηση της καθορισμένης μέγιστης έκπτωσης 10% στην τιμή των νέων βιβλίων μόνο για την πρώτη έκδοση. Επίσης αποφασίσθηκε η άμεση απελευθέρωση της τιμών των ξενόγλωσσων και των σχολικών βοηθημάτων. Σήμερα προβλέπεται μέγιστη έκπτωση 10% για τα νέα βιβλία, ενώ αν η απόσταση του βιβλιοπώλη είναι μεγαλύτερη από 50 χλμ. η τιμή δεν μπορεί να υπερβαίνει την προτεινόμενη πάνω από 5%.

Γάλα: Είναι το πλέον ακανθώδες θέμα. Προτείνεται η μέγιστη διάρκεια ζωής του φρέσκου γάλακτος να καθορίζεται ανάλογα με τη μέθοδο παστερίωσης που εφαρμόζει ο κάθε παραγωγός, εφόσον αυτή τηρεί τις προδιαγραφές που προβλέπονται από την Ευρωπαϊκή Ένωση και να καταργηθεί η αναγραφή «φρέσκο». Σύμφωνα με τον ΟΟΣΑ, το όφελος για τους καταναλωτές από την κατάργηση της μέγιστης διάρκειας ζωής του φρέσκου γάλακτος θα ήταν 33 εκατ. ευρώ ετησίως ή 10% μείωση των τιμών. Το υπουργείο Ανάπτυξης υποστηρίζει ότι θα ανοίξει ο ανταγωνισμός και θα δοθεί χώρος για την παραγωγή κι άλλων προϊόντων, όπως το γάλα των δύο ή και των τριών ημερών ή αλλιώς «γάλακτος ημέρας».

Ψωμί: Η πρόταση που θα κατεβάσει το υπουργείο Ανάπτυξης προβλέπει την πώληση ψωμιού με το ζύγι. Ωστόσο δεν θα προχωρήσει σε καμία αλλαγή ως προς την ονομασία των καταστημάτων, διατηρώντας το ισχύον πλαίσιο που θέτει περιορισμούς στο ποιο κατάστημα μπορεί να ονομάζεται αρτοποιείο και ποιο όχι.

Το πλεόνασμα και τα ορόσημα

Την ίδια ώρα, η πρόωρη «μοιρασιά» του πρωτογενούς πλεονάσματος φαίνεται να έχει ενοχλήσει την τρόικα, η οποία διεκδικεί ρόλο στο ύψος του ποσού που θα κατανεμηθεί, αλλά και στους αποδέκτες αυτού.

Κορυφαίο στέλεχος του υπουργείου Οικονομικών, που έχει γίνει αποδέκτης μιας σχετικής δυσαρέσκειας της τρόικας για τις διαστάσεις που έχει λάβει -πρόωρα κατά την άποψή της- το ζήτημα του πρωτογενούς πλεονάσματος εκτιμά πως στο Eurogroup της 10ης Μαρτίου θα υπάρχει σαφής εικόνα αφενός για το ύψος αυτού, αφετέρου για τους «δικαιούχους» του κοινωνικού μερίσματος.

Παρότι τον τελικό λόγο για το ύψος του πρωτογενούς πλεονάσματος θα τον έχει στις 23 Απριλίου η Eurostat, με την επικύρωση των δημοσιονομικών στοιχείων που θα αποστείλει η ΕΛΣΤΑΤ στα τέλη Μαρτίου, και αυτές οι ανακοινώσεις θα βαρύνουν τους χειρισμούς των εταίρων στο θέμα της διευθέτησης του δημοσίου χρέους, το κατά πρόγραμμα πλεόνασμα είναι... άλλου παπά ευαγγέλιο.

Στο κατά πρόγραμμα πλεόνασμα (εξαιρούνται έσοδα από τα ομόλογα που κατέχει το ευρωσύστημα [ANFAs  SNP] καθώς και η επίπτωση της μείωσης επιτοκίων στα δάνεια στήριξης) τον πρώτο λόγο τον έχει η τρόικα και οι πληροφορίες αναφέρουν πως ήδη οι δύο πλευρές βρίσκονται σε τροχιά σύγκλισης, η οποία αναμένεται να εξαλείψει το δημοσιονομικό κενό του 2014.

Όμως παρότι η κυβέρνηση έχει το... δικαίωμα στη βάση του μνημονίου να διανείμει κατά το δοκούν το 70% της υπέρβασης των στόχων πρωτογενούς πλεονάσματος (ο στόχος ήταν μηδενικό πρωτογενές και οι πληροφορίες θέλουν ο πήχης να μπαίνει αρκετά πάνω από το 1,5 δισ. ευρώ), η τρόικα φέρεται να θέτει ζήτημα συρρίκνωσης του προς διανομή πλεονάσματος στη βάση της εξαίρεσης εσόδων που προέρχονται από one off μέτρα.

Πέραν των παραπάνω, η κυβέρνηση καλείται να διαπραγματευτεί και άλλα καυτά θέματα, όπως η μείωση των εργοδοτικών εισφορών κατά 3,9 ποσοστιαίες μονάδες, τις ομαδικές απολύσεις αλλά και τους φόρους υπέρ τρίτων.

Σε κάθε περίπτωση, η ελληνική πλευρά στη συνεδρίαση του Eurogroup στις 10 Μαρτίου θέλει να έχει κλείσει σε τεχνικό επίπεδο η συμφωνία και να δοθεί το πράσινο φως για τη σούπερ δόση, αλλά και τη μοιρασιά του πλεονάσματος. Στο ιδανικό σενάριο δε, αμέσως μετά θα δοθεί ένα ισχυρό σήμα από την Ε.Ε. για διευθέτηση του ελληνικού χρέους και κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού, χωρίς νέο μνημόνιο και ακόμα καλύτερα και χωρίς νέο δάνειο.

Πόσοι από τους ευκταίους στόχους θα επιτευχθούν θα αρχίσει να αχνοφαίνεται από σήμερα και σταδιακά ολοένα και πιο ξεκάθαρα στο διάστημα των επόμενων 15 κρίσιμων ημερών.