Με την κλασσική συνταγή «δεν πληρώνω» από την πλευρά του Δημοσίου και την καθήλωση των επενδυτικών δαπανών σε επίπεδα χαμηλότερα κατά περίπου 1,5 δισ. ευρώ έναντι των στόχων , εξισορρόπησαν οι τάσεις εκτροχιασμού του προϋπολογισμού στο πεντάμηνο οι οποίες πυροδοτούνται κυρίως από τις μεγάλες αποκλίσεις στο σκέλος των εσόδων.

Το υπουργείο Οικονομικών έδωσε σήμερα στη δημοσιότητα τα στοιχεία εκτέλεσης του προϋπολογισμού στο πεντάμηνο Ιανουαρίου – Μαϊου από τα οποία προκύπτει ότι σε επίπεδο ελλείμματος κρατικού προϋπολογισμού όχι απλώς επιτυγχάνονται οι στόχοι αλλά το έλλειμμα είναι χαμηλότερο κατά 2 δισ. ευρώ σε σχέση με τους στόχους. Διαμορφώθηκε στα 10,882 δισ. ευρώ έναντι στόχου 12,896 δισ. ευρώ.

Από την ανάλυση των στοιχείων όμως προκύπτει ότι η εικόνα επιτυχίας είναι εντελώς φαινομενική.

Στο σκέλος των εσόδων, ύφεση άρα χαμηλότερη κατανάλωση (άρα λιγότερες εισπράξεις από ΦΠΑ χωρίς να υπολογίζεται το συνεχιζόμενο όργιο φοροδιαφυγής) σε συνδυασμό με τις καθυστερήσεις για προεκλογικούς λόγους της υποβολής δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος από φυσικά και νομικά πρόσωπα έχουν οδηγήσει τα καθαρά έσοδα του τακτικού προϋπολογισμού σε υστέρηση κατά 666 εκατ. ευρώ.

Θα έπρεπε να έχουν εισπραχθεί 18,834 δισ. ευρώ και έχουν μπει στα ταμεία 18,268 δισ. ευρώ. Η εικόνα μάλιστα θα ήταν ακόμα χειρότερη αν το τελευταίο δεκαήμερο του Μαϊου, το φοροκυνηγητό για είσπραξη ληξιπρόθεσμων οφειλών δεν οδηγούσε κάποιες εισπράξεις στο ταμείο.

Σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών «η απόκλιση οφείλεται στην υστέρηση των εισπράξεων Φόρου Εισοδήματος (κατά 251 εκατ. ευρώ) κυρίως λόγω της παράτασης που δόθηκε στα νομικά πρόσωπα για την υποβολή δηλώσεων φορολογίας εισοδήματος οικονομικού έτους 2012 (έως τις 8 Ιουνίου 2012) και που αναμένεται να εισπραχθούν τον Ιούνιο. Μειωμένες επίσης ήταν οι εισπράξεις από φόρους συναλλαγών (απόκλιση κατά 503 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου) λόγω του περιορισμού της εγχώριας ζήτησης, ενώ υπήρχε υστέρηση και ορισμένων μη φορολογικών εσόδων ειδικού χαρακτήρα.
 
Τμήμα της απόκλισης από τους στόχους πενταμήνου καλύφθηκε από τις εισπράξεις από τα τέλη κυκλοφορίας οχημάτων καθώς και τη συλλογή ληξιπρόθεσμων οφειλών έμμεσων φόρων μέσω της εντατικοποίησης των σχετικών ελέγχων».

Στο μέτωπο των δαπανών σε επίπεδο κρατικού προϋπολογισμού, καταγράφεται υστέρηση 2,946 δισ. ευρώ (διαμορφώθηκαν σε 30,643 δισ. ευρώ αντί για το στόχο των 33,488 δισ. ευρώ). Το υπουργείο Οικονομικών υποστηρίζει ότι «η εξέλιξη αυτή αντανακλά τόσο στον περιορισμό των δαπανών του τακτικού προϋπολογισμού που είναι μειωμένες κατά 1.508 εκατ. ευρώ αλλά και στην μείωση των δαπανών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων κατά 1.437 εκατ.

Ειδικότερα οι δαπάνες του τακτικού προϋπολογισμού είναι μειωμένες λόγω κυρίως των πρωτογενών δαπανών (1.124 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου), των δαπανών για εξοπλιστικά προγράμματα (158 εκατ. ευρώ χαμηλότερες του στόχου) και των δαπανών για τόκους σε καθαρή βάση (137 εκατ. ευρώ χαμηλότερη από το στόχο) σε σχέση με τις προβλέψεις του συμπληρωματικού προϋπολογισμού». Πρακτικά είναι γνωστό σε όλη την αγορά ότι το Δημόσιο δεν πληρώνει παρά μόνο τις απολύτως απαραίτητες δαπάνες για τη λειτουργία του κράτους σε καθεστώς «συντήρησης».

Δραματική είναι και η κατάσταση στο Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων , που αποτελεί ίσως το μοναδικό όπλο απέναντι στη συνεχιζόμενη ύφεση.

Θεωρητικά στο πεντάμηνο θα είχαν δοθεί 2,736 δισ. ευρώ για επενδύσεις, δόθηκαν όμως 1,298 δισ. ευρώ ή 1,437 δισ. ευρώ λιγότερα .

Και στο μέτωπο των εσόδων του ΠΔΕ η κατάσταση κάθε άλλο παρά ιδανική είναι. Τα έσοδα του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων διαμορφώθηκαν σε 1,493 δισ. ευρώ έναντι στόχου για 1,758 δισ. ευρώ και η απόκλιση σύμφωνα με το υπουργείο Οικονομικών οφείλεται σε καθυστερήσεις πληρωμών από Ευρωπαϊκά Κοινοτικά Ταμεία (μεγάλο μέρος της αναμένεται να καλυφθεί τον επόμενο μήνα υποστηρίζει το υπουργείο).

Ο μοναδικός κωδικός του προϋπολογισμού όπου τα πράγματα πήγαν λίγο καλύτερα από τους στόχους (εξαιρουμένης της τεχνητής συγκράτησης των δαπανών) είναι οι δαπάνες τόκων όπου γλιτώσαμε 137 εκατ. ευρώ (αντί για 8,662 δισ. ευρώ πληρώθηκαν 8,525 δισ. ευρώ) .

Λαμβάνοντας υπ’ όψιν όλα τα παραπάνω το γεγονός ότι στο πεντάμηνο το πρωτογενές έλλειμμα είναι μόλις 2,366 δισ. ευρώ και όχι 4,234 δισ. ευρώ που ήταν ο στόχος (1,877 δισ. ευρώ λιγότερα ) είναι απλώς μια στιγμιαία αποτύπωση μιας δημοσιονομικής κατάστασης που κρατιέται με νύχια και με δόντια για να μην εκτροχιαστεί.