Με χαμηλότερο επιτόκιο, και επομένως μεγαλύτερη ανάσα, στο μέτωπο της εξυπηρέτησης του υψηλού χρέους της και με ανοιχτό το ενδεχόμενο για «δώρο» της τελευταίας στιγμής και από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα κλειδώνει για την Ελλάδα το PSI.

Με βάση πληροφορίες, η Ελλάδα, η τρόικα και το IIF συμφώνησαν το μεσοσταθμικό επιτόκιο των νέων ομολόγων που θα λάβουν ως αντάλλαγμα να διαμορφωθεί στο 3,4% - 3,5%. Το χαμηλότερο επιτόκιο επιβεβαίωσε ο υπουργός Οικονομικών το βράδυ της Κυριακής, κατά τη διάρκεια της κρίσιμης συζήτησης για το προμνημόνιο στη βουλή.

Ο Ευάγγ. Βενιζέλος αποκάλυψε ότι με το PSI επέρχεται μείωση του μέσου επιτοκίου κατά 1,5%, άρα και μείωση των ετήσιων τόκων εξυπηρέτησης ήδη από φέτος κατά τουλάχιστον 3,5 δισ. ευρώ.

Με δεδομένο ότι το μεσοσταθμικό επιτόκιο δανεισμού του ελληνικού δημοσίου διαμορφώνεται σήμερα στο 4,8% - 4,9%, το μεσοσταθμικό επιτόκιο μετά την ολοκλήρωση της ανταλλαγής θα διαμορφωθεί στα επίπεδα του 3,4%.

Το νέο χαμηλότερο επιτόκιο εκτιμάται ότι θα συμβάλει στην περαιτέρω μείωση του χρέους έως το 2020 κατά 3% καθώς, όπως έχει δηλώσει ο υπουργός Οικονομικών, κάθε αυξομείωση του επιτοκίου 0,5% επηρεάζει κατά 1% περίπου την προβολή του χρέους έως το 2020.

Ως αντάλλαγμα για το χαμηλότερο μεσοσταθμικό επιτόκιο οι ιδιώτες ομολογιούχοι έλαβαν ρήτρες αναπροσαρμογής του επιτοκίου εφόσον το ΑΕΠ της Ελλάδας αυξηθεί με μεγαλύτερο ρυθμό του προβλεπομένου από την κυβέρνηση και την τρόικα. Γι' αυτό και η ζημία σε επίπεδο καθαρής παρούσας αξίας μπορεί να πέσει από το 72% σε επίπεδα οριακά χαμηλότερα του 70%.

Υπενθυμίζεται ότι οι ομολογιούχοι θα λάβουν αναλογικά νέα ομόλογα που λήγουν τμηματικά μεταξύ 10ετίας και 30ετίας. Η αναλογική κατανομή είναι υποχρεωτική. Δηλαδή, ο κάθε ομολογιούχος που θα μπει στο PSI θα πάρει 20 διαφορετικά ομόλογα που λήγουν, προοδευτικά, από το 2022 έως το 2042.

Για παράδειγμα, αν μια τράπεζα έχει σήμερα ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 1 δισ. ευρώ, θα διαγράψει τα 500 εκατ. ευρώ και θα εξοφληθεί άμεσα για το ποσό των 150 εκατ. ευρώ, με ασφαλή διετή ομόλογα του EFSF. Για τα υπόλοιπα 350 εκατ. ευρώ θα λάβει υποχρεωτικά 20 ομόλογα, ονομαστικής αξίας 17,5 εκατ. ευρώ έκαστο. Το πρώτο εξ αυτών λήγει το 2022 και θα έχει μεσοσταθμικό επιτόκιο μόλις 3%, το δεύτερο θα λήγει το 2023, το τρίτο το 2024 και το τελευταίο (30ετίας) το 2042.

Υπό αγγλικό δίκαιο τα νέα ομόλογα

Ταυτόχρονα, ο Ευάγγ. Βενιζέλος ξεκαθάρισε ότι τα νέα ομόλογα θα διέπονται από το αγγλικό δίκαιο, σημειώνοντας ότι διαφορετικά δεν θα συμφωνούσαν οι ιδιώτες κάτοχοι ομολόγων σε εθελοντική ανταλλαγή.

«Δεν μπορούμε να τους πείσουμε ότι πρέπει να πάρουν ομόλογα τα οποία θα διέπονται και πάλι από το ελληνικό δίκαιο, γιατί με αυτό θα ήταν σαν να τους προειδοποιούμε ότι προτιθέμεθα να κάνουμε χρήση ξανά του ίδιου μηχανισμού», ανέφερε, περιγράφοντας ότι η Ελλάδα απεμπολεί το δικαίωμα να ζητήσει νέα αναδιάρθρωση του χρέους της προς τους ιδιώτες στο μέλλον.

Μετά την ψήφιση από τη βουλή του προμνημονίου και των σχεδίων σύμβασης χρηματοδοτικής διευκόλυνσης, το βράδυ της Κυριακής, τα επόμενα προαπαιτούμενα βήματα για την έναρξη της διαδικασίας του PSI είναι η παροχή δεσμεύσεων από τους πολιτικούς αρχηγούς για την εφαρμογή των μέτρων και η οριστικοποίηση των περικοπών ύψους 325 εκατ. ευρώ.

Η Ευρώπη ζητά έγγραφες δεσμεύσεις των Παπανδρέου και Σαμαρά μέχρι και αύριο, όπως επιβεβαίωσε χθες ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Π. Καψής, προκειμένου το Euro Working Group να δώσει το πράσινο φως για να εγκρίνει το eurogroup τη χρηματοδότηση του PSI με 30 δισ. ευρώ από το EFSF.

Στελέχη της Ν.Δ. τονίζουν ότι δεν χρειάζεται έγγραφη δέσμευση των πολιτικών αρχηγών από τη στιγμή που το κοινοβούλιο κύρωσε με ευρεία πλειοψηφία το νομοσχέδιο. Πρόκειται για de facto δέσμευση, δηλώνουν, παραπέμποντας επίσης στην ομιλία του Αντ. Σαμαρά στην Κ.Ο. του κόμματος. Αισιόδοξοι ότι δεν θα απαιτηθεί τελικώς η διαδικασία της έγγραφης δέσμευσης δηλώνουν κύκλοι του Μαξίμου, μια και η σύμβαση κυρώθηκε με πλειοψηφία υψηλότερη των 180 βουλευτών.

Εφόσον λυθεί η παραπάνω εκκρεμότητα, το eurogroup καλείται, βάσει και της έκθεσης αξιολόγησης που θα υποβάλει η τρόικα για την Ελλάδα, να εγκρίνει οριστικά το πρόγραμμα στήριξης και χρηματοδότησης της ελληνικής οικονομίας.

Αμέσως μετά η Ελλάδα προχωρά στην αναγγελία της δημόσιας προσφοράς επαναγοράς μέχρι την Παρασκευή 17 Φεβρουαρίου. Θα προτείνει δηλαδή τη διαγραφή του 50% της ονομαστικής αξίας των ομολόγων, την εξόφληση του 15%, άμεσα, με διετή ομόλογα EFSF, και την επιμήκυνση του υπόλοιπου 35% με «μπουκέτο» νέων ομολόγων που θα λήγουν τμηματικά μεταξύ 10ετίας και 30ετίας.

Στο PSI θα ενταχθούν και τα δάνεια που έχουν χορηγήσει οι τράπεζες σε προβληματικές ΔΕΚΟ (ΟΣΕ, ΟΑΣΑ, ΕΑΣ, ΕΑΒ κ.ά.) ύψους περίπου 11 δισ. ευρώ.

Δεν είναι τυχαίο ότι, ενώ αρχικά η κυβέρνηση, η Τράπεζα της Ελλάδος και τραπεζίτες είχαν συμφωνήσει ότι αρκούν 20 δισ. ευρώ, δάνειο από το EFSF για το Τ.Χ.Σ., μετά την απαίτηση από την τρόικα να συμπεριληφθούν στο κούρεμα και οι υποχρεώσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα, αποφάσισαν το δάνειο από τον μηχανισμό στήριξης να ανέλθει στα 23 δισ. ευρώ.

Σύμφωνα με τραπεζίτες, το αν και πώς θα συμμετάσχει η ΕΚΤ στην αναδιάρθρωση του χρέους επιμηκύνοντας ελληνικά κρατικά ομόλογα ονομαστικής αξίας 45 δισ. ευρώ και αξίας κτήσης 35 δισ. ευρώ θα αποφασιστεί την τελευταία στιγμή, βάσει και της έκθεσης βιωσιμότητας για το ελληνικό χρέος από την τρόικα.

Η ανταλλαγή των ομολόγων θα πρέπει να έχει ολοκληρωθεί ως τις 5 Μαρτίου ώστε να μη δημιουργηθεί πρόβλημα με τις λήξεις ομολόγων το διάστημα 14 - 20 Μαρτίου. 

Το EFSF καλείται εντός των προσεχών ημερών να καταρτίσει σύμβαση χρηματοδοτικής ενίσχυσης με την Ελλάδα και την Τράπεζα της Ελλάδος ώστε να παράσχει:

- Ως 30 δισ. ευρώ, που θα κατευθυνθούν, εν μέρει, για τη χρηματοδότηση του PSI.
- Ως 35 δισ. ευρώ, τα οποία θα λειτουργήσουν σαν δίχτυ ρευστότητας. Τα παραπάνω κεφάλαια θα δοθούν ως εγγύηση στην ΕΚΤ για να συνεχίσει να αποδέχεται τα κρατικά ομόλογα και τα τραπεζικά ομόλογα με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου από τις εγχώριες τράπεζες.

- Το ποσό των 5,7 δισ. ευρώ, με σκοπό τη διενέργεια πληρωμών που αφορούν δεδουλευμένους τόκους, από ορισμένα ανεξόφλητα κρατικά ελληνικά ομόλογα. Το παραπάνω ποσό θα είναι διαθέσιμο μόνο για την ενδιάμεση περίοδο μεταξύ της υπογραφής της σύμβασης και της τελευταίας ημέρας ανταλλαγής των ομολόγων. Οι πληρωμές θα διενεργηθούν εφόσον τα παραπάνω ομόλογα ανταλλαγούν με νέα στο πλαίσιο του PSI.

- 23 δισ. ευρώ για την ανακεφαλαιοποίηση ορισμένων ελληνικών τραπεζών.

Οι παραπάνω συμβάσεις προβλέπουν τη μη εκταμίευση δόσης καθώς και πέναλτι αύξησης των επιτοκίων κατά 200 μονάδες βάσης ετησίως σε περίπτωση όπου από την τρόικα κριθεί ότι η Ελλάδα δεν συμμορφώνεται με τα μέτρα του μνημονίου.