Γιατί επιχειρηματίες διαμηνύουν ότι «η βαλίτσα δεν πηγαίνει παραπέρα» και πως αν «εδώ και τώρα» δεν ληφθούν γενναίες αποφάσεις, τότε θα μιλάμε για ανεξέλεγκτες οικονομικές και κοινωνικές καταστάσεις.

Η πρόσφατη κίνηση του προέδρου του ΣΕΒ να ζητήσει από την κυβέρνηση να προχωρήσει ακόμη και σε απολύσεις δημοσίων υπαλλήλων προκειμένου να μην πτωχεύσει η χώρα μπορεί μεν να μη βρήκε σύμφωνο όλο τον επιχειρηματικό κόσμο, πλην όμως δείχνει την πεποίθηση των παραγόντων της αγοράς ότι η παρούσα οικονομική συγκυρία δεν αντιμετωπίζεται με τις συνταγές του παρελθόντος, αλλά απαιτούνται εντυπωσιακές αλλαγές που θα πρέπει να γίνουν «εδώ και τώρα».

Κοινή συνισταμένη των απόψεων -και με δεδομένο ότι ακολουθεί ένα πολύ δυσκολότερο οκτάμηνο- είναι ότι αν η κατάσταση συνεχιστεί στο ίδιο μοτίβο, τότε δεν θα μιλάμε απλώς για κάποια παραπάνω λουκέτα, αλλά για σάρωμα του παραγωγικού ιστού της χώρας και για ανεξέλεγκτες οικονομικές και κοινωνικές καταστάσεις.

Η επιμονή του κράτους να προχωρήσει σε ουσιαστική «στάση πληρωμών» έχει προκαλέσει έντονους πονοκεφάλους σε χιλιάδες μικρές και μεγάλες επιχειρήσεις που παλεύουν για να διαφυλάξουν τη ρευστότητά τους.

Κατασκευαστικοί όμιλοι, εταιρίες πληροφορικής, προμηθευτές του Δημοσίου και των κρατικών νοσοκομείων, ιδιωτικές κλινικές, επιχειρήσεις που εντάχθηκαν σε αναπτυξιακούς νόμους, εταιρίες που ζητούν για πάνω από έναν χρόνο την επιστροφή του ΦΠΑ που δικαιούνται κ.λπ. συγκαταλέγονται στα «θύματα» της συγκεκριμένης τακτικής.

Και αυτές οι εταιρίες, με τη σειρά τους, μεταφέρουν το πρόβλημα τόσο στους δικούς τους προμηθευτές όσο και στις τράπεζες που -θέλοντας και μη- γίνονται οι τελικοί αποδέκτες της κρατικής ανυποληψίας.

Επιπρόσθετα, η αγορά ζητά από την κυβέρνηση να «λύσει τον γόρδιο δεσμό» και να ξεκολλήσει τα έργα του ΕΣΠΑ και τα ΣΔΙΤ, για τα οποία μάλιστα προβλέπεται και γενναία κοινοτική χρηματοδότηση. 14 μήνες μετά την ανάληψη της εξουσίας και τα περισσότερα θέματα εξακολουθούν να βρίσκονται στο σημείο όπου «παρελήφθησαν»…

Και, τέλος, η αγορά ζητά επειγόντως από την κυβέρνηση να προχωρήσει σε άμεσες λύσεις σε προβλήματα που χρόνιζαν και «βρομούσαν» εδώ και πολλά χρόνια: κρατικές προμήθειες, παραεμπόριο, σπάταλο κράτος…

Τι ζητά η αγορά

Σε δραστικές περικοπές κόστους, σε βαθιές ιδιωτικοποιήσεις και σε πωλήσεις κρατικής γης έχουν καλέσει την κυβέρνηση και οι τράπεζες, καθώς όλες συντάσσονται με τις διακηρυγμένες θέσεις του διοικητή της Τραπέζης της Ελλάδος κ. Γιώργου Προβόπουλου.

Πέραν αυτού, όμως, οι τραπεζίτες αποφάσισαν είτε να προχωρήσουν σε μεγάλες αυξήσεις κεφαλαίου (Εθνική, Εμπορική, Γενική, Κύπρου, Marfin, Πειραιώς) είτε να ενισχυθούν κεφαλαιακά με άλλους τρόπους (π.χ. Eurobank), γεγονός που δείχνει την επιλογή τους να διαχωρίσουν τη θέση τους από την κατάσταση στα δημόσια οικονομικά, καθώς εκτιμάται ότι έπειτα από αυτές τις αυξήσεις κεφαλαίου θα μπορούσαν να αντέξουν ένα ενδεχόμενο haircut στα ελληνικά ομόλογα και μια μεγάλη αύξηση των επισφαλειών στις χορηγήσεις.

«Το κράτος θα πρέπει να ρυθμίσει τις δανειακές υποχρεώσεις του, προκειμένου να ακολουθήσουν οι τράπεζες και στη συνέχεια οι ιδιωτικές επιχειρήσεις και έτσι να αρχίσει να λειτουργεί και πάλι η οικονομία», υποστήριξε ο πρόεδρος της Κούμπας Συμμετοχών, κ. Γιώργος Κούμπας, στο περιθώριο της πρόσφατης έκτακτης γενικής συνέλευσης της εισηγμένης εταιρίας.

Σε αδιέξοδο βρίσκονται οι εταιρίες που προμηθεύουν το Δημόσιο ή εκτελούν έργα του Δημοσίου.

Ο γενικός εμπορικός διευθυντής της Space Hellas, κ. Γιάννης Μερτζάνης, σημειώνει: «Θα έπρεπε να υπάρχει ένας σχεδιασμός από το ελληνικό δημόσιο, έτσι ώστε να ξέρουμε με βεβαιότητα ποια από τα έργα του Δημοσίου θα τρέξουν και πότε. Σήμερα, με την ασαφή κατάσταση που επικρατεί, δεν μπορούν να προγραμματίσουν ούτε οι επιχειρήσεις, ούτε οι τράπεζες, ούτε κανένας».

«Επιτέλους, ας μας πουν ποια έργα θα τρέξουν και πότε», δηλώνει υψηλόβαθμο στέλεχος άλλης εισηγμένης εταιρίας πληροφορικής που διεκδικεί τα περιβόητα έργα του ΕΣΠΑ. «Διατηρούμε στελέχη, κάνουμε προεργασίες και τελικά εδώ και πάνω από έναν χρόνο δεν κινείται τίποτε. Και φυσικά μας χρωστάνε λεφτά από έργα που έχουμε ήδη παραδώσει και έχουν ήδη τεθεί σε λειτουργία.

Αν δεν δοθούν έργα μέσα στο 2011, θα δούμε το 2012 να κινδυνεύουν να βάλουν λουκέτο ακόμη και εταιρίες που μέχρι πριν θεωρούνταν ασφαλείς έναντι παντός κινδύνου».

Και καταλήγει το ίδιο στέλεχος: «Ακόμη και αν δοθούν τα έργα, όμως, ποιος θα τα χρηματοδοτήσει; Γιατί οι τράπεζες αρνούνται στις περισσότερες των περιπτώσεων να χρηματοδοτήσουν πλέον έργο στο οποίο εμπλέκεται το ελληνικό δημόσιο»…

Ακόμη χειρότερα είναι τα πράγματα στον κατασκευαστικό τομέα, όπου από τη μια πλευρά δεν προκηρύσσονται νέα έργα και από την άλλη το Δημόσιο δεν πληρώνει τις υποχρεώσεις τους προς τις εταιρίες. Αν συνυπολογίσουμε το γεγονός ότι οι ιδιωτικές επιχειρήσεις έχουν σχεδόν εκμηδενίσει τις επενδύσεις τους από το 2009 μέχρι σήμερα (και ούτε αναμένεται να τις ξαναρχίσουν στο ορατό μέλλον), τότε όλα δείχνουν ότι: α) το μέλλον των περισσότερων μικρομεσαίων εταιριών του κλάδου θα κριθεί από τη στάση των τραπεζών και β) οι μεγάλοι όμιλοι θα συνεχίσουν τις περικοπές θέσεων εργασίας.

Το σίγουρο πάντως είναι ότι οι μεγάλοι εργολάβοι πιέζουν την κυβέρνηση, προκειμένου να ξεμπλοκαριστούν και να προχωρήσουν οι ήδη υπογεγραμμένες συμβάσεις, καθώς και να προκηρυχθούν νέα «φιλέτα» όπως η επέκταση της Αττικής Οδού, το αεροδρόμιο στο Καστέλι κ.λπ.

Ο Σύνδεσμος Ελλήνων Βιομηχάνων Κλωστοϋφαντουργών, διαμέσου του προέδρου του κ. Ελ. Κούρταλη, καλεί την κυβέρνηση να αλλάξει τάχιστα το θεσμικό πλαίσιο των κρατικών προμηθειών, όχι μόνο γιατί -σε αντίθεση με πολλές άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ένωσης- δεν πριμοδοτούνται οι εγχώριες επιχειρήσεις, αλλά και για δύο ακόμη λόγους:

Πρώτον, οι γραφειοκρατικές διαδικασίες είναι ανεκδιήγητες και, δεύτερον, καταγγέλλεται η ύπαρξη κυκλωμάτων που στέλνει όλες τις δουλειές στους εισαγωγείς.

Παράλληλα, τόσο οι κλωστοϋφαντουργοί όσο και οι έμποροι επισημαίνουν τις τεράστιες απώλειες που υφίστανται η ελληνική οικονομία και τα κρατικά έσοδα από την ανάπτυξη του παραεμπορίου και τις διαστάσεις τις οποίες έχει λάβει.

Το υπουργείο Εθνικής Άμυνας, βέβαια, δεν δέχεται μόνο τις πιέσεις των κλωστοϋφαντουργών, αλλά και αυτές των ναυπηγείων (Σκαραμαγκάς και όμιλος Νεώριου Σύρου) που ζητούν δάνεια με εγγύηση του ελληνικού δημοσίου (συμβαίνει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες) και κυρίως να ξεμπλοκάρει η παραγγελία των φρεγατών του Πολεμικού Ναυτικού, που θα δώσει ανάσες στον κλάδο για κάμποσα χρόνια. Ωστόσο, το αίτημα αυτό έρχεται όταν η κυβέρνηση καλείται να περικόψει δραστικά τις αμυντικές της δαπάνες…

«Στα όριά τους» έχουν φτάσει και αρκετές εταιρίες του ακτοπλοϊκού κλάδου, που βλέπουν την επιβατική τους κίνηση να μειώνεται, τον ανταγωνισμό να οξύνεται και τους τραπεζίτες να τις πιέζουν.

Οι ισχυρότεροι «παίκτες» επιχειρούν να ενισχυθούν μέσω αυξήσεων του μετοχικού τους κεφαλαίου (Attica Συμμετοχών, ANEK κ.ά.) και όλοι ζητούν από την κυβέρνηση «εδώ και τώρα» να περικόψει τις επιβαρύνσεις των εισιτηρίων «υπέρ τρίτων».
 
Ποιοι όμως είναι αυτοί οι τρίτοι; Κυρίως το ΝΑΤ και το ελληνικό δημόσιο, που φυσικά δεν έχουν την «πολυτέλεια» για περικοπές εσόδων!