Ώρα δύσκολων πολιτικών αποφάσεων και επώδυνων κοινωνικών μέτρων σηματοδοτούν η έλευση της τρόικας για τις πιο σκληρές διαπραγματεύσεις του 2010 και η απόφαση της Eurostat αναφορικά με το εύρος των αναθεωρήσεων του ελλείμματος και του χρέους.

Το πρώτο κρίσιμο ραντεβού του κ. Παπακωνσταντίνου και των στενών συνεργατών του με τους κ. Τόμσεν, Ντερούζ και Μαζούχ (από το ΔΝΤ, την Κομισιόν και την ΕΚΤ αντίστοιχα) έχει οριστεί για τις 9:00 το πρωί της Δευτέρας, ενώ στις 12:00 το μεσημέρι έρχεται και η "λυπητερή" των ανακοινώσεων της Eurostat.

Οι τελευταίες πληροφορίες φέρουν το έλλειμμα του 2009 κοντά στο 15,4% του ΑΕΠ και του 2010 πέριξ του 9,5%, με το δημόσιο χρέος να κάνει άλμα εις... ύψος στο 144% του ΑΕΠ.

Με αυτά τα δεδομένα, που έρχονται να προστεθούν σε υστέρηση των εσόδων της τάξεως των 2 δισ. ευρώ, η τρόικα απαιτεί νέα μέτρα της τάξεως των 4 δισ. ευρώ και το υπουργείο Οικονομικών θα προσπαθήσει να διαπραγματευτεί τις λιγότερο επώδυνες πολιτικά και κοινωνικά εναλλακτικές λύσεις, προβάλλοντας και το ζήτημα της ύφεσης, ώστε να κερδίσει ενδεχομένως επιμερισμό της πρόσθετης προσαρμογής σε ορίζοντα διετίας.

Τα δεδομένα, πάντως, είναι αμείλικτα: από τη μία πλευρά τίθεται η δόση των 9 δισ. ευρώ του Δεκεμβρίου και από την άλλη τα νέα μέτρα.

Ποια θα είναι αυτά θα ξεκαθαρίσει έως το βράδυ της Τετάρτης, αφού θα πρέπει να ενσωματωθούν στο τελικό κείμενο του προϋπολογισμού που θα κατατεθεί την Πέμπτη στη Βουλή. Θα περιλαμβάνουν κυρίως δραστικές παρεμβάσεις στο μέτωπο των δαπανών αλλά και παρεμβάσεις στους φόρους και μάλιστα -σύμφωνα με το επικρατέστερο πλέον σενάριο- με τη…σκληρή version της αύξησης του ΦΠΑ.

Πριν από τις εκλογές κυβερνητικά στελέχη έλεγαν ότι καταβάλλονται προσπάθειες ώστε οι επιβαρύνσεις από τις αλλαγές στους συντελεστές ΦΠΑ να περιοριστούν στο μισό, και συγκεκριμένα από το 1 δισ. ευρώ που προβλέπει το μνημόνιο να βρεθούν από αυτήν την πηγή μόνο τα 500 εκατ. ευρώ και τα υπόλοιπα να προκύψουν από νέες περικοπές δαπανών.

Στο σχέδιο προβλεπόταν ελαφρά αύξηση του συντελεστή 11% στο 12%, με παράλληλη μεταφορά προϊόντων πρώτης ανάγκης (όπως για παράδειγμα ψωμί, κρέας, γάλα) στον χαμηλό συντελεστή 6% και προϊόντων πολυτελείας στον συντελεστή 23%. Το σενάριο αυτό φαίνεται να εγκαταλείπεται εξαιτίας των μεγαλύτερων αναθεωρήσεων στο έλλειμμα αλλά και της αδυναμίας του τρέχοντος προϋπολογισμού να κλείσει εντός των στόχων.

Τώρα, επικρατέστερη εκδοχή είναι η αύξηση του συντελεστή 11% στο 13% από την 1η Ιανουαρίου 2011 ώστε να αντληθεί 1 δισ. ευρώ, ενώ εξετάζονται και οι όποιες δυνατότητες εξίσωσης των ειδικών φόρων κατανάλωσης σε πετρέλαιο θέρμανσης και κίνησης νωρίτερα από τις 15 Οκτωβρίου 2011, όπως προέβλεπε το τελευταίο σενάριο.

Τα μέτρα αυτά όμως από μόνα τους δεν αρκούν για να καλύψουν τις υστερήσεις και τις αναθεωρήσεις, καθώς προβλέπονταν ούτως ή άλλως στο μνημόνιο και τα έσοδα που θα φέρουν έχουν ενσωματωθεί στις προβλέψεις αποκλιμάκωσης του ελλείμματος προ της αναθεώρησης και των υστερήσεων.

Οι κ. Γιώργος Παπανδρέου και Γιώργος Παπακωνσταντίνου διαβεβαιώνουν τις τελευταίες ημέρες ότι τα επιπλέον… λεφτά που απαιτούν να βρούμε οι πιστωτές μας δεν θα προέλθουν από την αύξηση των φόρων και τις περικοπές των μισθών ή των συντάξεων, αλλά από περικοπές στις δαπάνες.

Το μαχαίρι αναμένεται να μπει βαθιά στις επιχορηγήσεις δημοσίων φορέων, στο κονδύλι μισθοδοσίας των ΔΕΚΟ, όπου ήδη έχει στρωθεί το έδαφος με τη δημοσιοποίηση στοιχείων για αμοιβές-μαμούθ σε σχέση με τον ιδιωτικό τομέα, με περιστολή της φαρμακευτικής δαπάνης και εξυγίανση των νοσοκομείων, ενώ τελικά δεν αποκλείεται και να επιστρατευθούν ακόμα και απολύσεις εργαζομένων στον ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Σχετικά με τις ΔΕΚΟ, πάντως, ο υπουργός Οικονομικών ξορκίζει τις απολύσεις και, αφού αναγνωρίζει ότι στο τέλος της διαδικασίας αναδιάρθρωσής τους -στα πρότυπα του ΟΣΕ- "οι ΔΕΚΟ θα έχουν λιγότερο προσωπικό απ' ό,τι έχουν σήμερα", υποστηρίζει ότι αυτό μπορεί να γίνει "μέσα από μετατάξεις σε άλλες υπηρεσίες του Δημοσίου, με συνταξιοδότηση, με μη ανανέωση συμβάσεων, που έτσι κι αλλιώς λήγουν". Άρα, αναφέρει ο υπουργός Οικονομικών, "υπάρχουν τρόποι χωρίς να υπάρξουν απολύσεις".
 
Απομένει να ξεκαθαρίσουν τις επόμενες ημέρες…