Ενώπιον των δανειστών μας στη ευρωζώνη θα βρεθεί σήμερα η πορεία υλοποίησης του μνημονίου από την Ελλάδα, με τον επίτροπο κ. Όλι Ρεν να καταθέτει έκθεση πεπραγμένων βάσει των μέχρι τώρα ελέγχων.

Μόλις 24 ώρες πριν από την έναρξη της συνεδρίασης του Eurogroup, διαρροές από το γερμανικό υπουργείο Οικονομικών αναφέρουν ότι ο κ. Βόλφγκαν Σόιμπλε θα καταθέσει λεπτομερή πρόταση, βάσει της οποίας θα επιτρέπεται ελεγχόμενη πτώχευση σε μια χώρα-μέλος της ευρωζώνης "ώστε να μην καλούνται οι φορολογούμενοι να πληρώνουν τις Ελλάδες της Ε.Ε.".

Οι ίδιες διαρροές εξέφρασαν τον φόβο της Καγκελαρίας ότι ενδέχεται να σκάσουν κι άλλα "κανόνια" που θα χρειαστούν τη στήριξη του μηχανισμού, "με αποτέλεσμα η Γερμανία να χρειαστεί να βάλει το χέρι στην τσέπη". Μάλιστα, στην πρόταση πρωταγωνιστικό ρόλο αναλαμβάνει το ΔΝΤ που θα διεκπεραιώσει την αναδιάρθρωση του χρέους της "προβληματικής" χώρας.

Όπως ανέφερε στο euro2day υψηλά ιστάμενος αξιωματούχος της Κομισιόν, "η πρόταση θα συζητηθεί στο πλαίσιο αυστηροποίησης του Συμφώνου Σταθερότητας και δεν είναι για άμεση εφαρμογή".

Τόσο ο επίτροπος κ. Ρεν όσο και ο πρόεδρος του ευρωπαϊκού συμβουλίου κ. Χ. Βαν Ρομπέι δεν απέκλεισαν το ενδεχόμενο υιοθέτησης του μέτρου "σε μακροπρόθεσμο ορίζοντα". Όπως εξηγεί στο euro2day συνεργάτης του κ. Ρεν, αυτό είναι το σημείο όπου έγινε η "παρανόηση" στον ελληνικό Τύπο. Παρ' όλα αυτά, η Γερμανία πιέζει ώστε η ελεγχόμενη πτώχευση να συμπεριληφθεί στη δέσμη μέτρων για σύσφιγξη των δημοσιονομικών κανόνων της ευρωζώνης. Πιέζει επίσης να βρεθεί νομικό παραθυράκι ώστε οι αλλαγές να μη χρειάζεται να ψηφιστούν από τα εθνικά κοινοβούλια.

Η Ελλάδα, η Γερμανία και η ΔΕΘ

Η γερμανική πρόταση αναμένεται να δώσει νέα τροφή για σενάρια περί αναδιάρθρωσης του ελληνικού δημόσιου χρέους, αν και οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι αναμένεται να είναι ιδιαίτερα προσεκτικοί στις δηλώσεις τους σήμερα και θα δώσουν ψήφο εμπιστοσύνης στην κυβέρνηση, εν όψει και της κρίσιμης έκδοσης εντόκων γραμματίων του ελληνικού δημοσίου αύριο.

Ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου αναχωρεί για τις Βρυξέλλες έχοντας σύμμαχο τη μείωση του ελλείμματος πάνω από 40% στο εξάμηνο και αντίπαλό του τις καθυστερήσεις σε συλλογή στοιχείων, εργασιακό και οφειλές του Δημοσίου.

Στην κυβέρνηση επικρατεί η άποψη ότι τον Σεπτέμβριο στη ΔΕΘ ο πρωθυπουργός πρέπει να εξαγγείλει -έστω και περιορισμένο- πακέτο στήριξης κοινωνικού περιεχομένου για χαμηλοσυνταξιούχους και ανέργους άνω των 55 ετών που ζούν στην περιφέρεια.

Το Μαξίμου προσπαθεί να εντάξει στις εξαγγελείες και χρηματικό επίδομα καθώς -όπως θα υποστηρίξει- τα δημοσιονομικά μεγέθη βρίσκονται εντός στόχων. Για να γίνει αυτό, όμως, πρέπει να δώσουν το πράσινο φως όχι μόνο η τρόικα αλλά και οι 15 χώρες-μέλη της ευρωζώνης.

Αυτό προϋποθέτει ότι η Γερμανία και η ΕΚΤ, που πιέζουν για ακόμα πιο σφιχτή δημοσιονομική προσαρμογή, θα πουν το "ναι". Ως δανειστές μας, οι "15" έχουν το δικαίωμα να εκθέσουν απόψεις, ακόμα και να παρέμβουν στην πορεία των αποφάσεων της τρόικας όταν διαφωνήσουν με κάποια σημεία.

Τι λέει η Κομισιόν

Προς το παρόν, η Κομισιόν τηρεί στάση αναμονής καθώς εξακολουθεί να μην έχει συνολική εικόνα για τη δημοσιονομική κατάσταση της χώρας. Κοινοτική πηγή αναφέρει ότι στο επίκεντρο των τοποθετήσεων του επιτρόπου κ. Ρεν θα είναι:
 
1. Η ελλιπής συλλογή στοιχείων για τις οφειλές του Δημοσίου σε ΔΕΚΟ, τοπική αυτοδιοίκηση, ασφαλιστικά ταμεία, νοσοκομείων, καθώς και στον μισθολογικό τομέα αφού δεν υπάρχει ακόμα τελικός αριθμός των δημοσίων υπαλλήλων. Η τρόικα πιέζει εδώ και μήνες να δοθούν τα στοιχεία και ανάλογα με αυτά θα κριθεί η αναθεώρηση των στοιχείων του ελλείμματος για το 2009 και για φέτος. Η Eurostat δεν έχει επικυρώσει ακόμα επισήμως το έλλειμμα και το χρέος για πέρυσι και σύμφωνα με το έγγραφο της τρόικας, έχει ενημερώσει ότι η αναπροσαρμογή για το 2009 αναμένεται να είναι κατά 0,3% - 0,5% του ΑΕΠ για το έλλειμμα και κατά 5% - 7% για το δημόσιο χρέος. Εάν υπάρξει αναπροσαρμογή προς τα πάνω για το 2010, οι προβλέψεις για το δεύτερο εξάμηνο μπορεί να αλλάξουν όπως και η στάση της τρόικας.

Κοινοτικός αξιωματούχος αναφέρει ότι "μια τέτοια εξέλιξη δεν απολείει την επιβολή διορθωτικών κινήσεων το τέταρτο τρίμηνο του έτους, ώστε να επιτευχθούν οι στόχοι. Για να μην υπάρξουν πολιτικές και κοινωνικές αναταράξεις, αναμένεται γίνει η επιμήκυνση των ήδη υπαρχόντων μέτρων (quantification adjustments), όπως για παράδειγμα νέα αύξηση φόρων στα τσιγάρα, βενζίνη, αλκολούχα ποτά, ΦΠΑ κ.λπ.)". Όπως επισημαίνει ο αξιωματούχος, η πρόνοια αυτή συμπεριλαμβάνεται στο μνημόνιο.

2. Το άνοιγμα της αγοράς εργασίας προχωρεί βραδέως. Η κίνηση της κυβέρνησης να αφήσει για μετά το θέμα της διαιτησίας καθώς και των συντάξεων (13ης - 14ης) αναμένεται να συζητηθεί κατά τη διάρκεια του Eurogroup. Ήδη καταγράφηκε η ένσταση της ΕΚΤ, που πιέζει για πάγωμα μισθών και δραστικό περιορισμό του εργασιακού κόστους στην Ελλάδα. Στο ίδιο μηκος κύμματος αναμένεται να κινηθεί η Γερμανία.
 
3. Οι μεταρρυθμίσεις στις ΔΕΚΟ, στην τοπική αυτοδιοίκηση και στην υγεία δεν έχουν ικανοποιητικό ρυθμό και θεωρούνται πιθανές μαύρες τρύπες για τις δαπάνες του κράτους το δεύτερο εξάμηνο. Η Κομισιόν, μετά τα αλληλοκαρφώματα υπουργών κατά την τελευταία επίσκεψη των ελεγκτών στην Αθήνα, κατέγραψε και επισήμως(!) την έλλειψη συντονισμού μεταξύ των αρμόδιων υπουργείων και την παρουσιάζει ως ρίσκο. Συντάσσεται δε υπέρ της ιδέας ο συντονισμός να γίνεται από το υπουργείο Οικονομικών, κάτι που προωθεί σιωπηλά και ο ίδιος ο κ. Γ. Παπακωνσταντίνου.

Μάχη για τα στρες τεστ

Η Γερμανία αναμένεται να πατήσει πόδι στην πρόταση για δημοσιοποίηση όλων των στοιχείων των τεστ κοπώσεως των τραπεζών. Το Eurogroup σήμερα και το Ecofin αύριο αναμένεται να οριστικοποιήσουν ποια στοιχεία των τεστ θα ανακοινωθούν, που αφορούν σε 91 μεγάλες ευρωπαϊκές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένων και ελληνικών (Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, Eurobank, Τράπεζα Πειραιώς, ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ, Τράπεζα Κύπρου, Ταχυδρομικό Ταμιευτήριο, Marfin Popular).

Σύμφωνα με το πρακτορείο Reuters, που επικαλείται γερμανική πηγή, τα τεστ κοπώσεως συμπεριλαμβάνουν και ένα "σοκ" για τα κρατικά ομόλογα, όπου η αξία μερικών τίτλων θα υποβιβαστεί ακόμη περισσότερο, κάτω από τα χαμηλά επίπεδα των αρχών Μαΐου.

Για παράδειγμα, θα επιχειρηθεί μείωση 16% - 17% της ονομαστικής αξίας των ελληνικών ομολόγων, γεγονός που εκτιμάται ότι ισοδυναμεί με υποβάθμιση περίπου 40% από τα σημερινά επίπεδα.

Όπως υποστηρίζει η γερμανική πηγή στο πρακτορείο, στελέχη της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Τραπεζών θεωρούν ότι το "κούρεμα" (haircut) στην αξία των ομολόγων θα κυμανθεί από 5% έως 30%.

Επίσης, τα τεστ θα ενσωματώνουν και απόκλιση 3% για το ΑΕΠ της Ε.Ε. σε σχέση με τις προβλέψεις της Κομισιόν σε ορίζοντα διετίας.

Οι ίδιες πηγές υποστηρίζουν ότι οι μεγάλες γερμανικές τράπεζες, η Deutsche Bank, η Commerzbank και η BayernLB, έχουν ήδη περάσει τα tests και οι ανησυχίες επικεντρώνονται πανευρωπαϊκώς στις μικρότερες, οι οποίες ενδέχεται να μην καταφέρουν να πιάσουν τον δείκτη κεφαλαιακής επάρκειας Tier 2,3.

H EKT επιμένει ότι τα τεστ κοπώσεως, που σταδιακά θα διεξαχθούν σε όλες τις ευρωπαϊκές τράπεζες, είναι αυστηρότατα (βάσει των αμερικανικών προτύπων του 2008) και τα αποτελέσματα διαφανή, ώστε να βγουν στην επιφάνεια πιθανά προβλήματα. Από την άλλη, οικονομικοί αναλυτές εκφράζουν φόβους ότι, εάν περάσει η άποψη της Γερμανίας για επιλεκτική δημοσιοποίηση στοιχείων, οι αγορές δεν θα είναι σε θέση να έχουν πλήρη εικόνα της κατάστασης του ευρωπαϊκού χρηματοπιστωτικού τομέα.


Το πρόγραμμα των Eurogroup-Ecofin

Α. ΠΡΟΓΕΥΜΑ

1. Τρέχουσα οικονομική κατάσταση
Σύμφωνα με τις τελευταίες οικονομικές προβλέψεις του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (World Economic Outlook - 7 Ιουλίου 2010), η παγκόσμια οικονομική ανάπτυξη αναμένεται να ανέλθει στο 4,5% για το 2010 και στο 4,25% για το 2011. Συνολικά, για το τρέχον έτος προσδοκάται μέτρια αλλά σταθερή ανάκαμψη στις περισσότερες αναπτυγμένες οικονομίες και ισχυρή ανάπτυξη σε πολλές αναδυόμενες και αναπτυσσόμενες οικονομίες.

Ωστόσο, έχει ενταθεί ο κίνδυνος από τις νέες αναταράξεις στις χρηματοπιστωτικές αγορές. Στο πλαίσιο αυτό, οι πολιτικές στις αναπτυγμένες οικονομίες θα πρέπει να επικεντρωθούν στην προώθηση αξιόπιστης δημοσιονομικής προσαρμογής και κυρίως μέτρων που ενισχύουν τις μακροπρόθεσμες αναπτυξιακές προοπτικές, όπως οι μεταρρυθμίσεις του φορολογικού συστήματος. Παράλληλα, είναι απαραίτητη η διενέργεια διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και μεταρρυθμίσεων του χρηματοπιστωτικού συστήματος για την προώθηση της ανάπτυξης και ανταγωνιστικότητας. Οι πολιτικές στις αναδυόμενες οικονομίες πρέπει να συμβάλλουν στην αποκατάσταση της ισορροπίας στην παγκόσμια ζήτηση, μέσω διαρθρωτικών μεταρρυθμίσεων και μεγαλύτερης ευελιξίας στις συναλλαγματικές ισοτιμίες.

2. Τεστ αντοχής

Θα γίνει ενημέρωση από τον Πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων (EFC) για την άσκηση αντοχής, στην οποία υποβάλλονται οι σημαντικότερες ευρωπαϊκές τράπεζες. Τα αποτελέσματα της άσκησης θα ανακοινωθούν στις 23 Ιουλίου 2010.

3. Έκθεση Monti για την εσωτερική αγορά

Τον Οκτώβριο 2009 ο Πρόεδρος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Jose Manuel Barroso, ανέθεσε στον πρώην Επίτροπο για την Εσωτερική Αγορά και τον Ανταγωνισμό, Mario Monti, να συντάξει έκθεση που θα περιλαμβάνει επιλογές και συστάσεις για την επανεκκίνηση της ενιαίας αγοράς που αποτελεί έναν από τους κυριότερους στρατηγικούς στόχους της Επιτροπής.

Η έκθεση, που παραδόθηκε τον Μάιο του 2010, προτείνει μια νέα στρατηγική για την εσωτερική αγορά, με στόχο να αποφευχθεί ο οικονομικός εθνικισμός, να επεκταθεί η εσωτερική αγορά σε νέες πτυχές της οικονομίας που συμβάλλουν αποφασιστικά στην ανάπτυξη της Ευρωπαϊκής Ένωσης.


Β. ECOFIN

Νομοθετικές διαβουλεύσεις

Πακέτο χρηματοπιστωτικής εποπτείας
Στο Συμβούλιο Ecofin θα επιδιωχτεί πολιτική συμφωνία επί προτάσεων υιοθέτησης Κανονισμών και Οδηγιών για την καλύτερη εποπτεία του χρηματοπιστωτικού συστήματος. Κατόπιν προτάσεως της Ευρωπαϊκής Επιτροπής θα δημιουργηθούν, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Συστημικού Κίνδυνου (European Systemic Risk Board- ESRB) και το Ευρωπαϊκό Σύστημα Εποπτών του Χρηματοπιστωτικού τομέα (European System of Financial Supervisors- ESFS). Πρέπει να λειτουργούν από 1η Ιανουαρίου 2011 και η δημιουργία τους αποτελεί προτεραιότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης, όπως εκφράστηκε και στα συμπεράσματα του τελευταίου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου.


Μη νομοθετικές δραστηριότητες

1. Παρουσίαση του προγράμματος της Βελγικής Προεδρίας
Στο προσεχές Συμβούλιο Ecofin θα παρουσιαστεί το πρόγραμμα της Βελγικής Προεδρίας και θα διεξαχθεί ανταλλαγή απόψεων μεταξύ των Υπουργών. Οι βασικοί άξονες του προγράμματος της Βελγικής Προεδρίας επί οικονομικών και χρηματοπιστωτικών θεμάτων είναι: μεταρρυθμίσεις του χρηματοπιστωτικού τομέα, οικονομική και δημοσιονομική πολιτική, φορολογία, εξωτερικός ρόλος της Ε.Ε., προϋπολογισμός της Ε.Ε.

2. Συνέχεια του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου του Ιουνίου 2010:
α. Ανακοίνωση της Ε.Ε.: «Ενίσχυση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών»
Η Ε. Ε. θα παρουσιάσει την από 30 Ιουνίου 2010 ανακοίνωσή της με τίτλο «Ενίσχυση του συντονισμού των οικονομικών πολιτικών με στόχο τη σταθερότητα, ανάπτυξη και απασχόληση – Εργαλεία για ισχυρότερη οικονομική διακυβέρνηση στην Ε.Ε». Σκοπός της είναι να αναπτυχθούν περαιτέρω οι ιδέες πολιτικής που διατυπώθηκαν σε προγενέστερη ανακοίνωση της Ε.Ε. στις 12 Μαΐου, βάσει των κατευθύνσεων που συμφωνήθηκαν στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου και της ως τώρα προόδου των εργασιών της Ομάδας Δράσης για την οικονομική διακυβέρνηση.

β. Ευρωπαϊκό εξάμηνο
Θα γίνει ανταλλαγή απόψεων και υιοθέτηση σχεδίου συμπερασμάτων σχετικά με το «Ευρωπαϊκό Εξάμηνο» (European Semester), σε συνέχεια σχετικής απόφασης του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου και ανακοίνωσης που υιοθέτησε η Επιτροπή στις 30 Ιουνίου 2010. Σύμφωνα με το περιεχόμενο του σχεδίου συμπερασμάτων που συζητήθηκε στην Επιτροπή Οικονομικών και Δημοσιονομικών θεμάτων (EFC) δίνεται εντολή στην EFC να εξετάσει την υιοθέτηση των απαραίτητων τροποποιήσεων του Κώδικα Συμπεριφοράς που αφορά το Σύμφωνο Σταθερότητας και Ανάπτυξης.

γ. Άλλα θέματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου
Στο Συμβούλιο θα γίνει ανταλλαγή απόψεων για τη Στρατηγική ΕΕ 2020, με βάση ενημερωτικό σημείωμα της Επιτροπής Οικονομικής Πολιτικής.

3. Γενικές κατευθυντήριες γραμμές οικονομικής πολιτικής
Σε συνέχεια της συμφωνίας στη Σύνοδο Κορυφής του Ιουνίου, το Συμβούλιο Ecofin της 13ης Ιουλίου καλείται να υιοθετήσει επισήμως τις Γενικές Κατευθυντήριες Γραμμές Οικονομικής Πολιτικής (Broad Economic Policy Guidelines- BEPGs). Οι BEPGs αποτελούν μέρος των Ολοκληρωμένων Κατευθυντήριων Γραμμών και θέτουν το πλαίσιο για την Στρατηγική Ευρώπη 2020, καθώς και το πλαίσιο για το σχεδιασμό των μεταρρυθμίσεων σε επίπεδο κρατών –μελών .

4. Εφαρμογή του Συμφώνου Σταθερότητας και Ανάπτυξης
Σε συνέχεια των εκθέσεων που ετοίμασε η Ε.Ε., όπου συμπεραίνεται η ύπαρξη υπερβολικών δημοσιονομικών ελλειμμάτων, και κατόπιν των συστάσεών της για διόρθωση των ελλειμμάτων, το Συμβούλιο Ecofin πρόκειται να ξεκινήσει τη διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος για τη Βουλγαρία, την Κύπρο, τη Δανία και τη Φινλανδία. Ακόμα, αναμένεται να αξιολογήθούν 13 κρατη-μέλη (Βέλγιο, Τσεχική Δημοκρατία, Γερμανία, Ιρλανδία, Ισπανία, Γαλλία, Ιταλία, Κάτω Χώρες, Αυστρία, Πορτογαλία, Σλοβενία, Σλοβακία και Ηνωμένο Βασίλειο), αν έλαβαν επαρκή μέτρα για την επίτευξη των στόχων για το 2010.

5. Υιοθέτηση του ευρώ από την Εσθονία
Το Συμβούλιο Ecofin αναμένεται να αποφασίσει την είσοδο της Εσθονίας στη ζώνη του Ευρώ.

6. Άλλα θέματα: Έκθεση 2010 της Ε.Ε. για τα δημόσια οικονομικά στην ΟΝΕ
Το Συμβούλιο Ecofin θα ενημερωθεί από τον πρόεδρο της Επιτροπής Οικονομικών και Δημοσιονομικών Υποθέσεων (EFC) επί των βασικών μηνυμάτων που προκύπτουν από την Έκθεση 2010 της Ε. Ε. για τα δημόσια οικονομικά στην ΟΝΕ.


Γ. ΓΕΥΜΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ: Συνέχεια της Συνόδου Κορυφής G20 σχετικά με θέματα αρμοδιότητας του Συμβουλίου Ecofin

Θα γίνει ενημέρωση για τη Σύνοδο Κορυφής του G20, η οποία πραγματοποιήθηκε στην Οττάβα του Καναδά στις 27 Ιουνίου.