Η διοίκηση ενός οργάνου όπως το Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ), που αποσκοπεί στη συγκέντρωση δεκάδων δισεκατομμυρίων ευρώ, θα έπρεπε να είχε ανατεθεί στους καλύτερους τεχνοκράτες και πολιτικούς που διαθέτει η χώρα μας.

Κάτι τέτοιο δεν έγινε όταν ιδρύθηκε το ταμείο και είναι αμφίβολο αν θα συμβεί και τώρα. Ο λόγος είναι απλός. Μέχρι στιγμής καμία κυβέρνηση ή κόμμα δεν φαίνεται να έχει πραγματικά πιστέψει στην ανάγκη ταχείας προώθησης των αποκρατικοποιήσεων, προκειμένου να μειωθεί ο δημόσιος τομέας και να αξιοποιηθεί καλύτερα η κρατική περιουσία.

Οι σχετικές πρωτοβουλίες λαμβάνονται με μισή καρδιά, καθώς υπάρχει όχι μόνο ο φόβος του πολιτικού κόστους αλλά και η νοοτροπία του «κομματικού κράτους». Κάθε κομμάτι του κράτους που περνά στον ιδιωτικό τομέα αποτελεί και ένα πλήγμα για τους κομματικούς στρατούς που έχουν συνηθίσει να το λυμαίνονται.

Αυτή η πραγματικότητα εμποδίζει βεβαίως και την ανάληψη θέσεων «ευθύνης» από πρωτοκλασάτα πρόσωπα, τα οποία δεν έχουν καμία όρεξη να υποστούν μια προδιαγεγραμμένη αποτυχία, την οποία θα χρεωθούν προσωπικά.

Αυτήν την προσωπική αποτυχία, άλλωστε, προσπάθησε να τινάξει από πάνω του αποχωρώντας προ ημερών και ο Κωνσταντίνος Μητρόπουλος, ο επί έναν χρόνο διευθύνων σύμβουλος του ΤΑΙΠΕΔ, με τη μακροσκελέστατη επιστολή που δημοσιοποίησε, καταφερόμενος εναντίον τόσο της προηγούμενης όσο και της νέας κυβέρνησης.

Σε πολλά από αυτά που λέει έχει απόλυτο δίκιο.

Ωστόσο, μια ματιά στα βιογραφικά του τέως προέδρου του ΤΑΙΠΕΔ και του τέως διευθύνοντος συμβούλου είναι μάλλον αποκαλυπτική. Ο πρώην πρόεδρος Ιωάννης Κουκιάδης -πουν παραιτήθηκε και αυτός πρόσφατα- είναι πανεπιστημιακός, ειδικευμένος στο Εργατικό Δίκαιο και πρώην ευρωβουλευτής του ΠΑΣΟΚ.

Ο ίδιος ο κ. Μητρόπουλος έχει κατά βάση μακρά πείρα στον κλάδο των συμβούλων επιχειρήσεων, έχοντας διατελέσει και εκτελεστικός πρόεδρος της εταιρίας KANTOR. Δεν έχει συνδέσει, όμως, το όνομά του με κανένα μεγάλο investment banking deal ούτε στην ελληνική αγορά, ούτε διεθνώς.

Ακόμη και πολλά μέλη του διοικητικού συμβουλίου του ΤΑΙΠΕΔ (που διορίστηκαν από τα κόμματα) έχουν ως κύριο προσόν το ότι είναι… αρεστά στους αρχηγούς τους, χωρίς όμως να ανήκουν στα ανώτερα επίπεδα της κομματικής ιεραρχίας

Ίσως γι' αυτόν τον λόγο οι κακές γλώσσες της αγοράς λένε ότι το ΤΑΙΠΕΔ λειτουργεί έως σήμερα περισσότερο ως συμβουλευτική εταιρία (με πολύ προσωπικό που προέρχεται από την KANTOR), παρά ως το όργανο που έχει αναλάβει να υλοποιήσει το ίδιο την αξιοποίηση της κρατικής περιουσίας.

Πολλές ιδέες, λεπτομερής εξέταση των εναλλακτικών, μεγάλα σχέδια επί χάρτου, που όμως δεν προχωρούν, αλλά περιορισμένη «δράση» και άρα ελάχιστο χειροπιαστό αποτέλεσμα.

Που είναι κι αυτό διαποτισμένο από την υπερκείμενη πολιτική λογική της παραδοσιακής διαδικασίας, της ευθυνοφοβίας και του φόβου «της φυλακής», τον οποίο κραδαίνει η εκάστοτε αντιπολίτευση.

Αν αναλογιστούμε το μέγεθος του έργου (ο αρχικός υπέρμετρα φιλόδοξος στόχος ήταν να συγκεντρωθούν 50 δισ. ευρώ, στη συνέχεια εκλογικεύτηκε στα 19 δισ.) αλλά και τις πολύ δυσμενείς συνθήκες ύφεσης, συναλλαγματικού κινδύνου και κινδύνου χώρας, στις οποίες καλείται να συντελεστεί, καθίσταται προφανές ότι οι επικεφαλής του εγχειρήματος θα έπρεπε να είναι πραγματικά «ιερά τέρατα» στον χώρο τους.

Ιδεατά, θα θέλαμε έναν πολιτικό με τεχνοκρατικές γνώσεις στη θέση του προέδρου και έναν «καραμπινάτο» investment banker και dealmaker στη θέση του διευθύνοντος συμβούλου, πλαισιωμένους από ένα Δ.Σ. αξιώσεων, αποτελούμενο από έμπειρούς τεχνοκράτες (με το απαραίτητο… άρωμα πολιτικής).

Πόσες είναι οι πιθανότητες να συμβεί κάτι τέτοιο, όταν μέχρι σήμερα τα κόμματα εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν την κρατική περιουσία περίπου ως «κληρονομικό φέουδο», το οποίο «δυστυχώς τους επιβάλλεται» να μειώσουν;

Από ελάχιστες έως μηδενικές. Σήμερα ή αύριο, σίγουρα εντός των ημερών, θα ανακοινωθεί η νέα ηγεσία του ΤΑΙΠΕΔ.

Πρόκειται για ανθρώπους που εν γνώσει τους θα αναλάβουν ένα πραγματικά «συσίφιο» έργο. Να αξιοποιήσουν τη δημόσια περιουσία ενός κράτους οι εκπρόσωποι του οποίου (ακόμη και σε υπουργικό επίπεδο) είτε σαμποτάρουν την προσπάθεια τεχνηέντως, είτε την υπηρετούν απρόθυμα, διότι πολύ απλά δεν την ενστερνίζονται.

Ο νέος υπουργός Οικονομικών Γιάννης Στουρνάρας είναι φανατικός υπέρμαχος της αξιοποίησης της δημόσιας περιουσίας, με τους σωστούς όρους και προϋποθέσεις. Δεν είμαι καθόλου σίγουρος ότι το ίδιο ισχύει για πολύ μεγάλο μέρος του υπόλοιπου κυβερνητικού μηχανισμού ή και για τους τρεις αρχηγούς που στηρίζουν τη σημερινή κυβέρνηση.

Δεδομένων των συνθηκών, αν δεν αλλάξει κάτι στην εγχώρια πολιτική και οικονομία, είναι σχεδόν βέβαιο πως ό,τι κι αν κάνουν δυστυχώς δεν θα πετύχουν τους στόχους που έχουν θεωρητικά τεθεί. Το μόνο ερώτημα αφορά το ποσοστό επιτυχίας τους και τίποτε περισσότερο.