Μία «ποιοτική» διαφοροποίηση, που ανέβασε ακόμη ένα «κλικ» την ένταση της κρίσης, ήταν χθες το γεγονός της ημέρας. Η Γερμανία δεν κάλυψε την έκδοση 10ετών ομολόγων που είχε προγραμματίσει - και η Bundesbank (Buba), η Κεντρική Τράπεζα της χώρας, απορρόφησε το 39% της έκδοσης.

Το γεγονός αυτό (παρότι η Buba έχει δικαίωμα να αγοράζει κάποια κρατικά ομόλογα για τεχνικούς λόγους παρέμβασής της) δημιούργησε αίσθηση αλλά και φόβο στις αγορές.

Όχι βεβαίως επειδή τάχα σημαίνει ότι η ισχυρή γερμανική οικονομία αρχίζει κι αυτή να αποκτά πρόβλημα πρόσβασης στις αγορές.

Ουσιαστικά, λένε οι αναλυτές, σηματοδοτεί δύο εξελίξεις:

-Μία πιθανώς ανοδική τάση προσεχώς και στα γερμανικά επιτόκια, καθώς η έλξη του «ασφαλούς καταφυγίου» μειώνεται από το ενδεχόμενο επιβάρυνσης της γερμανικής οικονομίας από πληρωμές και εγγυήσεις «υπέρ τρίτων» (βλέπε προβληματικά μέλη της ευρωζώνης), στο προσεχές μέλλον.

- Την άμεση παρέμβαση της Buba, προκειμένου να διατηρηθεί σε χαμηλά επίπεδα το repo rate των γερμανικών ομολόγων, ίσως το μόνο κομμάτι της ευρωπαϊκής διατραπεζικής αγοράς που δεν έχει ξεφύγει στη διάρκεια της κρίσης.

Για όσους δεν το έχουν αντιληφθεί, ο διατραπεζικός δανεισμός στην Ευρώπη χωρίς εγγυήσεις (τα repos προσφέρουν εγγύηση στον δανειστή) πρακτικά έχει πάψει να υπάρχει.

Ο δανεισμός γίνεται μόνο με collateral (εγγυήσεις) και με ολοένα υψηλότερα επιτόκια.

Θα μπορούσε, λοιπόν, αυτή η ενέργεια της Buba να ερμηνευθεί και ως χείρα βοηθείας προς την ΕΚΤ, προκειμένου να συγκρατηθούν σε όσο το δυνατόν πιο χαμηλά επίπεδα τα επιτόκια δανεισμού της ευρύτερης διατραπεζικής αγοράς.

Διαβάστε επ' αυτού εκτενή ανάλυση στα αγγλικά με τίτλο «The Bund that broke the BundesBank».

Τούτο, όμως, έχει και τη «φοβιστική» ερμηνεία ότι η ΕΚΤ δεν μπορεί να το κάνει μόνη της.

Κι ότι οι προσπάθειες είναι πλέον απεγνωσμένες.

Εν ολίγοις, όπως συνέβη και το 2008, πίσω από την πασίγνωστη κρίση κρατικού χρέους κρύβεται μια εξίσου επικίνδυνη κρίση τραπεζικής ρευστότητας, με πανευρωπαϊκή διάσταση. Τα θεμέλια αυτής της κρίσης ασφαλώς τα θέτει η ανασφάλεια για την κεφαλαιακή επάρκεια των τραπεζών εξαιτίας απωλειών από τα πιθανά «κουρέματα» κρατικού χρέους. Η μία τράπεζα δεν εμπιστεύεται την άλλη, κι όλες μαζί κρατάνε ρευστότητα «για ώρα ανάγκης».

Αυτή η κατάσταση βέβαια ουδόλως βοηθάει τις προσπάθειες που υποτίθεται ότι πρέπει να κάνουν οι τράπεζες για να αυξήσουν τα κεφάλαιά τους. Διότι λείπουν οι πρόθυμοι χρηματοδότες.

Το ότι η κρίση έχει προδήλως αποκτήσει «συστημική» διάσταση και σε επίπεδο διαθέσιμης ρευστότητας των τραπεζών, σε συνδυασμό με τα λοιπά προβλήματα, μας φέρνει εν ολίγοις ξανά στα πρόθυρα του… 2008!

Δεν έχουμε ακόμη φτάσει εκεί, αν δεν αλλάξει όμως κάτι τάχιστα (και οι δηλώσεις των Γερμανών για το ευρωομόλογο όπως και για τον ρόλο της ΕΚΤ δεν αφήνουν πολλά περιθώρια αισιοδοξίας), ίσως ξαναζήσουμε τη χρηματοπιστωτική κρίση του 2008 σε όλη της τη μεγαλοπρέπεια.

Θυμίζω, κλείνοντας, ότι τότε τις τράπεζες τις έσωσαν τα κράτη (αυξάνοντας ανάλογα τα κρατικά χρέη).

Το θέμα, το πολύ μεγάλο θέμα σήμερα, είναι ποιος -και πώς- θα τις σώσει αυτήν τη φορά!


ΥΓ.: Μερικά «ψίχουλα» επικαιρότητας με σημασία:

-Η μετοχή της γαλλικής τράπεζας SocGen χθες έκλεισε σε νέο χαμηλό από τον Ιανουάριο του… 1992!

-Αρκετοί αναλυτές του εξωτερικού επιμένουν ότι η Ελλάδα θα χρεοκοπήσει σύντομα, διότι το PSI plus δεν θα έχει την απαιτούμενη ανταπόκριση.

- Οι Γερμανοί δεν δείχνουν καμία διάθεση υποχώρησης σε θέματα ΕΚΤ, EFSF και ευρωομολόγου (η πρόταση της Κομισιόν για το τελευταίο απορρίφθηκε χθες πανηγυρικά).

-Η επιστολή Σαμαρά «έπεσε στα μαλακά», διότι οι Ευρωπαίοι καταλαβαίνουν ότι πρέπει να κλείσουν, έστω και προσωρινά, κάποιο μέτωπο.