Δεν είναι τυχαίο ότι τόσο η Ελλάδα όσο και η Ιταλία οδηγήθηκαν σε κυβερνήσεις συνασπισμού με επικεφαλής τεχνοκράτες της εμπιστοσύνης της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Τα κίνητρα και στις δύο περιπτώσεις δείχνουν να είναι ίδια.

Σε αμφότερες τις χώρες, ο λαϊκισμός δεκαετιών, σε συνδυασμό με το γενικότερα χαμηλό επίπεδο της πολιτικής ζωής, οδήγησε σε αδιέξοδα.

Σε πολιτικά κόμματα που δεν μπορούν να περάσουν τον καταιγισμό μέτρων λιτότητας, ούτε όμως και να αντιπαλέψουν τις επιταγές των αγορών και της ευρωζώνης.

Και το κυριότερο, δεν μπορούν να συνεννοηθούν μεταξύ τους.

Στη Ρώμη, το νέο κυβερνητικό σχήμα απαρτίζεται αποκλειστικά από τεχνοκράτες. Κανένα μέλος του δεν έχει εκλεγεί από τον λαό. Στην Αθήνα τεχνοκράτης είναι μόνο ο πρωθυπουργός Λουκάς Παπαδήμος.

Η στρατηγική όμως είναι η ίδια.

Στο ένα σκέλος της καθορίστηκε από την απαίτηση της ευρωπαϊκής «ελίτ» για αξιόπιστους συνομιλητές, που θα περάσουν τα σκληρά μέτρα.

Και στο άλλο -ίσως το πιο σημαντικό- από τη διάθεση των πολιτικών να αποστασιοποιηθούν όσο το δυνατόν περισσότερο από τα μέτρα που «υποχρεωτικά» πρέπει να ληφθούν.

Όπως εύστοχα ανέφερε ο βρετανικός «Spectator», πρόκειται για ξεκάθαρη πολιτική δειλία.

Τα κόμματα εξουσίας σήμερα θέλουν να… εξουσιάζουν, όχι όμως και να κυβερνούν!

Το ερώτημα είναι αν αυτή η ερμαφρόδιτη κατάσταση, που βαφτίστηκε «εθνική ενότητα» για τις ανάγκες του έργου, μπορεί να φέρει αποτέλεσμα.

Στην Ιταλία, πάντως, οι πολιτικοί φρόντισαν να σηκώσουν όσο το δυνατόν μεγαλύτερο ανάχωμα στο πολιτικό κόστος. Εξ ου και λάμπουν διά της απουσίας τους από τη νέα κυβέρνηση.

Στην Ελλάδα, που δεν έχει τόσο οργανωμένο κράτος, αυτή η λύση -που προτάθηκε από τον κ. Σαμαρά επιμόνως- ήταν πρακτικά ανέφικτη.

Και στις δύο περιπτώσεις, όμως, το στρατήγημα εμπεριέχει μεγάλα ποσοστά αποτυχίας.

Οι κυβερνήσεις αυτές στηρίζονται σε ευρείες κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Το ελάχιστο λοιπόν που κατοχυρώνει το πολιτικό σύστημα δεν είναι η απαλλαγή από την ευθύνη, αλλά η συνευθύνη απέναντι στον λαό.

Υπό αυτήν την έννοια, ο σχηματισμός της νέας κυβέρνησης αποτελεί πολιτική επιτυχία του ΠΑΣΟΚ, που κατάφερε να μοιραστεί το βάρος της διακυβέρνησης όχι απλώς με τον τεχνοκράτη κ. Παπαδήμο, αλλά και με τη μείζονα αντιπολίτευση.

Το αν αποτελεί επιτυχία, έστω και περιορισμένη, για τον Έλληνα πολίτη μένει να φανεί. Προσωπικά, για πολλούς λόγους -σχετιζόμενους και με το εξωτερικό περιβάλλον- κρατώ μικρό καλάθι 

Κρίνοντας από τις δηλώσεις που κάνουν και τις εμφανίσεις τους στην τηλεόραση, οι περισσότεροι «πρωτοκλασάτοι» των δύο - τριών κομμάτων είναι πια σε κλίμα προεκλογικό!

Θλιβερό μεν, αλλά αληθινό.

Αρκετοί από το ΠΑΣΟΚ, μάλιστα, δείχνουν να έχουν πέσει με τα μούτρα και σε διαδικασίες εσωκομματικής διαδοχής.

Όπως καταλαβαίνετε, υπό αυτές τις συνθήκες, είναι δύσκολο να σπάσουν αβγά για να γίνει η ομελέτα. Κι αυτό το παρακολουθούμε καθημερινά με τις παλινωδίες σε θέματα που υποτίθεται είχαν ήδη κλείσει.

Οπότε τι μένει, ο Παπαδήμος… μόνος του; 

Μάλλον δεν είναι σύμπτωση ότι σε σχετική δημοσκόπηση του Euro2day.gr, ενώ τις πρώτες μέρες τα αποτελέσματα έδειχναν ξεκάθαρη αισιοδοξία για την επιτυχία της νέας κυβέρνησης, τώρα η τάση έχει αντιστραφεί.

ΥΓ.: Ψήγματα επικαιρότητας με σημασία απο τη χθεσινή ημέρα:

-Δεν γίνεται να μην ξεκινήσω από τη χθεσινή υποβάθμιση της Πορτογαλίας. Έχω σημειώσει πολλάκις ότι εφαρμόσαμε πολύ λανθασμένα μια λάθος συνταγή. Η Πορτογαλία είναι πλέον τρανή απόδειξη ότι και η ορθή εφαρμογή αυτής της συνταγής δεν είναι λύση στο πρόβλημα των κρατικών χρεών. Οι Πορτογάλοι έκαναν ό,τι μπορούσαν και κατέληξαν στα... σκουπίδια.

- Δημοσιοποιήθηκε πρόθεση της ΕΚΤ να προσφέρει ρευστότητα στις τράπεζες με ορίζοντα όχι 12μηνο πλέον, αλλά δύο έως και τριών ετών! Αν υλοποιηθεί, έχει μεγάλη σημασία για τη μείωση των συνεπειών της κρίσης στη ρευστότητα των τραπεζών.

Σημαντική όμως είναι και η τοποθέτηση αρθρογράφου του Reuters, που επισημαίνει ότι το υπάρχον σχέδιο της Ευρώπης για την ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών είναι απολύτως ανεπαρκές και θα φέρει το... αντίθετο αποτέλεσμα. Προτείνει δε μια άλλη πολύ καλύτερη λύση, που ταιριάζει με όσα έγιναν στις ΗΠΑ την περίοδο κορύφωσης της χρηματοπιστωτικής κρίσης.

Σημειωτέον ότι μέρος της λύσης που προτείνει είναι και η παροχή εκ μέρους της ΕΚΤ μακροχρόνιων πιστώσεων (ρευστότητας) προς τις τράπεζες, αυτό δηλαδή ακριβώς που όπως σημειώσαμε ανωτέρω φαίνεται να μελετά τώρα η Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα.