Δείτε εδώ την ειδική έκδοση

Γιώργος Παπανικολάου

Διευθυντής του Euro2day.gr και της Media2day, σκοπευτής, σύζυγος και πατέρας. Στο χρόνο που περισσεύει, σκέφτομαι, συζητάω και διαβάζω, όχι απαραίτητα με αυτή τη σειρά.

Αποποίηση ευθυνών
Ιαν 8 2024

Το Ισραήλ, ο κίνδυνος γενικευμένης ανάφλεξης και οι κακές υπηρεσίες της Δύσης

Η 7η Οκτωβρίου του 2023 είναι μια μέρα που θα γραφτεί στην ιστορία. Για λόγους που δεν έχουν ακόμη διερευνηθεί, ένοπλες ομάδες της Χαμάς κατάφεραν να επιφέρουν ίσως το βαρύτερο πλήγμα που δέχθηκε ποτέ το κράτος του Ισραήλ, σχεδόν χωρίς αντίσταση.

Οι αγριότητες που διέπραξε η Χαμάς εναντίον αμάχων, σε συνδυασμό με το βαθύ αίσθημα ανασφάλειας που δημιούργησε ο απόλυτος αιφνιδιασμός και η αδυναμία έγκαιρης αντίδρασης των δυνάμεων ασφαλείας, ήταν επόμενο ότι θα δημιουργήσουν κλίμα ισχυρής στρατιωτικής αντίδρασης, κάτι που πιθανώς επιδίωκαν οι εγκέφαλοι του χτυπήματος της Χαμάς.

Για το Ισραήλ αυτό που συνέβη ήταν αντίστοιχο του πλήγματος της 11ης Σεπτεμβρίου του 2001, στους δίδυμους πύργους της Νέας Υόρκης, που προκάλεσε τον αμερικανικό πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, με τουλάχιστον 15ετή διάρκεια. Εντούτοις η Δύση, υπό την ηγεσία των ΗΠΑ, έχοντας και την εμπειρία των σφαλμάτων που προκάλεσε η αντίδραση στην επίθεση της 11ης Σεπτεμβρίου, έπρεπε να σπεύσει να βοηθήσει το Ισραήλ, να αντιληφθεί το στοιχειώδες.

Ότι ο τρόπος αντίδρασής του, μέσα στην οδύνη και στον θυμό του χτυπήματος, ίσως αποδειχθεί μεγαλύτερο πλήγμα για τα συμφέροντά του, απ' ό,τι η ίδια η επίθεση της Χαμάς. Όπως εύστοχα σχολιάστηκε από αρθρογράφο του εξωτερικού, «ο πραγματικός φίλος, όταν σε δει μεθυσμένο από μια στεναχώρια, σε βοηθάει να μην πιείς άλλο, δεν σε κερνάει ακόμη ένα ποτό». Ιδίως όταν επικεφαλής της κυβέρνησης του Ισραήλ είναι ένας σκληροπυρηνικός πολιτικός όπως ο Μπενιαμίν Νετανιάχου, με επικίνδυνες για την ειρήνη απόψεις, που ήταν γνωστές πολύ πριν εκδηλωθεί η επίθεση.

Τα μέσα παρέμβασης, από τις διπλωματικές διαβουλεύσεις έως τους όρους παροχής στρατιωτικής βοήθειας, υπήρχαν. Αλλά δεν αξιοποιήθηκαν. Ίσως επειδή οι ηγέτες της Δύσης δεν κατανόησαν έγκαιρα ότι η κυβέρνηση του Ισραήλ σκόπευε να εφαρμόσει κατά γράμμα τις απειλές της. Ίσως επειδή το εβραϊκό λόμπι παραμένει πανίσχυρο στις ΗΠΑ, ενώ στη γερμανική πολιτική επικρατεί ακόμη το κλίμα συλλογικής ενοχής για τις φρικαλεότητες κατά των Εβραίων στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο.

Τρεις μήνες αργότερα, το Ισραήλ βρίσκεται απομονωμένο διεθνώς, με κύρια αιτία τις τεράστιες απώλειες αμάχων Παλαιστινίων. Χωρίς να έχει εξοντώσει τη Χαμάς, παρότι έχει ισοπεδώσει μεγάλο μέρος της Γάζας, μετατρέποντας σε αστέγους τη μεγάλη πλειονότητα των κατοίκων της. Οι αριθμοί των θυμάτων είναι υπερπολλαπλάσιοι των απωλειών που κατέγραψε η πλευρά του Ισραήλ, συμπεριλαμβανομένης και της επίθεσης της 7ης Οκτωβρίου, ωστόσο οι ουσιαστικοί στόχοι κάθε άλλο παρά έχουν επιτευχθεί.

Η Χαμάς εξακολουθεί να υπάρχει και να μάχεται, οι περισσότεροι όμηροι παραμένουν στα χέρια της Χαμάς, ενώ ακόμη και σήμερα δεν υπάρχει σχέδιο για την επόμενη μέρα στη Γάζα. Στον ορίζοντα δεν υπάρχει καμία σοβαρή ένδειξη για λήξη των εχθροπραξιών. Τουναντίον, αρκετοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι η σύρραξη στη Γάζα θα διαρκέσει ακόμη πολλούς μήνες, ίσως και χρόνια.

Στο μεταξύ, ο χρόνος δουλεύει εις βάρος των Ισραηλινών και της Δύσης συνολικά, σε ό,τι αφορά την αντίδραση της διεθνούς ισλαμικής κοινής γνώμης και του «παγκόσμιου Νότου», που βλέπει πλέον με ακόμη μεγαλύτερο σκεπτικισμό την αντίδραση της Δύσης απέναντι στη ρωσική εισβολή στην Ουκρανία, κατηγορώντας την ανοικτά για υποκρισία.

Το χειρότερο είναι ότι η ένταση στην περιοχή συνεχίζει να ανεβαίνει. Οι πιθανότητες επέκτασης του πολέμου στο Νότιο Λίβανο, όπου εδρεύει η φιλοϊρανική Χεζμπολάχ, αυξάνουν, όπως αυξάνει και το ενδεχόμενο εμπλοκής της Δύσης σε μια σύρραξη με τους Χούθι στην Υεμένη ή σε όμορες του Ισραήλ περιοχές.

Εάν συμβεί κάτι τέτοιο, οι εξελίξεις θα είναι εξαιρετικά επικίνδυνες, σε παγκόσμια κλίμακα. Όσοι δε υποστηρίζουν άκριτα ότι ήρθε η ώρα να λύσουν το Ισραήλ και οι ΗΠΑ τους λογαριασμούς τους με το Ιράν, δείχνουν να αγνοούν όχι μόνο τις αμυντικές δυνατότητας μιας χώρας με 90 εκατ. κατοίκους και σύγχρονο εξοπλισμό, που επιπλέον αποτελεί γεωγραφικά «φυσικό οχυρό», αλλά και τις συνέπειες που θα έχει κάτι τέτοιο στις ήδη διαταραγμένες σχέσεις με τη Ρωσία και την Κίνα.

Με άλλα λόγια, δείχνουν να αγνοούν πόσο κοντά θα φτάσουμε στον Τρίτο Παγκόσμιο Πόλεμο. Κι αυτό γράφεται χωρίς καμία δόση υπερβολής.

Ευτυχώς, έστω και μήνες μετά την έναρξη των εχθροπραξιών στο Ισραήλ, η Ευρώπη δείχνει ότι έχει αρχίσει να αντιλαμβάνεται τις συνέπειες της αρχικά άκριτης υποστήριξης. Σταδιακά, ακόμη και στις ΗΠΑ, γίνεται αντιληπτό ότι η σύρραξη αποτελεί κινούμενη άμμο, τόσο σε στρατιωτικό όσο και σε γεωπολιτικό επίπεδο.

Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμη και ο συντηρητικός Εconomist σχολιάζει πλέον πως ο Νετανιάχου πρέπει να εγκαταλείψει την πρωθυπουργία, ίσως διότι οι περισσότεροι στη Δύση κατανοούν, έστω καθυστερημένα, ότι ο ίδιος και οι υποστηρικτές του έχουν το μεγαλύτερο συμφέρον από ένα μακροχρόνιο πόλεμο.

Αυτό το «κάλλιο αργά παρά ποτέ» μπορεί να ισχύει, σε ό,τι αφορά την αποφυγή επέκτασης της σύγκρουσης. Ωστόσο η έναρξη μιας σοβαρής ειρηνευτικής διαδικασίας, που θα λύσει και το πρόβλημα ασφαλείας του Ισραήλ, φαίνεται να αποτελεί πλέον όνειρο απατηλό.

Η ζημία έχει ήδη γίνει. Οι τεράστιες απώλειες Παλαιστιίνιων αμάχων που έχει προκαλέσει η αλόγιστη προσπάθεια εξόντωσης της Χαμάς «το γρηγορότερο», σφυρηλατεί νέες φουρνιές φανατικών ισλαμιστών εναντίον του Ισραήλ και της Δύσης, ακριβώς όπως η επίθεση της Χαμάς δημιούργησε αντίστοιχο κλίμα εντός του Ισραήλ, κατά των Παλαιστινίων.

ΣΧΟΛΙΑ ΧΡΗΣΤΩΝ

blog comments powered by Disqus
v