Μπορεί να νιώθουμε λίγο καλύτερα τώρα, που και η «αυστηρή» Γερμανία απέκτησε τη δική της... Folli Follie, την περιβόητη πλέον Wirecard, που έσκασε σαν βόμβα στο κατεστημένο της γερμανικής κεφαλαιαγοράς, πλην όμως οι… ομοιότητες τελειώνουν κάπου εδώ.
Έστω και με μεγάλη καθυστέρηση, σε σχέση με τα αποκαλυπτικά δημοσιεύματα που είχαν ξεκινήσει πολύ καιρό πριν οι Financial Times και άλλα Μέσα, η αντίδραση, μετά την αποκάλυψη του σκανδάλου, ήταν πολύ πιο ακαριαία και σκληρή, σε σχέση με το τι συνέβη στην Ελλάδα.
Υψηλόβαθμα στελέχη της εταιρείας συνελήφθησαν (ένας κατάφερε να διαφύγει στην Ασία), η παλαιά διοίκηση παύτηκε, υπήρξαν οργανωμένες έφοδοι εισαγγελέων και αστυνομίας, ενώ η εταιρεία αναγκάστηκε να κάνει αίτηση για να μπει σε πτωχευτικό καθεστώς. Όλα αυτά μέσα σε 1-2 μήνες από το ξέσπασμα του σκανδάλου.
Παράλληλα, έχει ξεκινήσει μια διαδικασία αποτίμησης και ελέγχου που αφορά όχι μόνο τη δραστηριότητα των ελεγκτών της εταιρείας, δηλαδή της Ernst & Young (EY) αλλά και των ελεγκτικών αρχών, ακόμη και των διασυνδέσεων της WireCard με πολιτικά πρόσωπα!
Ταυτόχρονα σημαντικά προβλήματα έχουν δημιουργηθεί και για την ΕΥ, που κατηγορείται ότι επί τρία χρόνια δεν είχε πραγματοποιήσει συστηματικό έλεγχο στα ταμειακά διαθέσιμα της Wirecard.
Σε μια τελευταία δε εξέλιξη, επενδυτές της Wirecard μήνυσαν και την Bafin, δηλαδή την Εποπτική Αρχή, για παράβαση καθήκοντος!
Σας θυμίζουν καθόλου όλα αυτά αντίστοιχες αντιδράσεις στην Ελλάδα, για το σκάνδαλο της Folli Follie; Προφανώς και όχι. Κι αυτό είναι το πρόβλημα!
Σχεδόν 26 μήνες έχουν περάσει και η διαδικασία της ανάκρισης είναι ακόμη σε εξέλιξη! Για να φύγει ο Τζώρτζης Κουτσιολούτσος από τη θέση του CEO της εταιρείας (ορίζοντας αντικαταστάτη της αρεσκείας του) χρειάστηκαν 7 μήνες, ενώ για να αποχωρήσει εντελώς από το Δ.Σ. πέρασαν… 19 μήνες!
Το καλό βέβαια είναι ότι έκτοτε υπήρξαν κάποιες αλλαγές στο θεσμικό πλαίσιο (που επέτρεψαν μετά από σχεδόν δύο χρόνια, τον διορισμό διοίκησης από την Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς) αλλά και το ότι η υπόθεση αυτή φαίνεται να… αφύπνισε επιτέλους την Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου (ΕΛΤΕ), που επί χρόνια κοιμόταν τον ύπνο του δικαίου.
Πρόκειται για εξέλιξη μεγάλης σημασίας, καθώς «ο έλεγχος των ελεγκτών» θεωρείται πλέον στην Ευρώπη αλλά και διεθνώς θέμα μείζονος σπουδαιότητας.
Διότι σε μια σειρά σημαντικών υποθέσεων εξαπάτησης, εκ των οποίων η Wirecard είναι την τρέχουσα περίοδο η πιο προβεβλημένη, διαπιστώνεται ολιγωρία (στην καλύτερη περίπτωση) εκ μέρους των ελεγκτών, στην άσκηση πραγματικού ελέγχου.
Κι αυτό έχει ανοίξει μια ευρύτατη συζήτηση, με επίκεντρο το Ηνωμένο Βασίλειο, που αφορά και τις Big Four, που κυριαρχούν ανά τον κόσμο στην «ελεγκτική» αγορά. Δύο φαίνεται να είναι τα έκδηλα σημεία τριβής και σύγκρουσης συμφερόντων. Πρώτον, το ότι οι ίδιες οι εταιρείες επιλέγουν -και αμείβουν- τους ελεγκτές τους.
Δεύτερον, το γεγονός ότι οι ελεγκτικές εταιρείες κατά κανόνα προσφέρουν και πλήθος άλλων «συμβουλευτικών» υπηρεσιών, στο ίδιο φάσμα πελατών, από τις οποίες μάλιστα έχουν και πολύ μεγαλύτερα έσοδα. Με αποτέλεσμα να προκύπτουν κι άλλες συγκρούσεις συμφερόντων, του τύπου «αν είσαι καλός μαζί μου, θα πάρεις και άλλες δουλειές από μένα».
Το γεγονός ότι στη Μεγάλη Βρετανία η συζήτηση αυτή κατέληξε ήδη σε αποφάσεις που θα οδηγήσουν σε διάσπαση αυτών των εταιρειών και απομόνωση της ελεγκτικής δραστηριότητας από τις υπόλοιπες, έως το 2024, αποτυπώνει και τη σοβαρότητα που έχει αποκτήσει το θέμα.
Στην Ελλάδα, είναι «κοινό μυστικό» επί δεκαετίες ότι υπάρχει τεράστια ανομοιομορφία στο ελεγκτικό έργο, κάτι που προέκυψε πέραν πάσης αμφιβολίας και στην περίπτωση της Folli Follie, ενώ δεν αποκλείεται σύντομα να διαπιστώσουμε τι ακριβώς συνέβη (με άλλη μορφή και διάσταση) στην περίπτωση της MLS, όπου υπήρξε παρέμβαση της ΕΛΤΕ κι εν συνεχεία της Επιτροπής Κεφαλαιαγοράς.
Σε κάθε περίπτωση, όσα συμβαίνουν τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, ακόμη και στις πιο «σοβαρές» κεφαλαιαγορές, δείχνουν ότι κάτι σάπιο υπάρχει στο πλαίσιο ελέγχου των εισηγμένων κι ότι ο έλεγχος των… ελεγκτών, προκειμένου να προστατεύονται αποτελεσματικά μέτοχοι και επενδυτές, χρειάζεται σημαντικές περαιτέρω αλλαγές.
Είτε αυτό αφορά ιδιώτες ελεγκτές είτε και τις δημόσιες αρχές που έχουν επιφορτιστεί με το κορυφαίο αυτό έργο.