Μήπως κάποιοι κάπου έπεσαν έξω;

Μία διαφορετική περιήγηση στις διεθνείς οικονομικές (και όχι μόνον) εξελίξεις επιχειρεί με το γλαφυρό του τρόπο ο αντιπρόεδρος της Merit ΑΧΕΠΕΥ, Δ. Λευτάκης. Οι 5 προκλήσεις για Κ. Καραμανλή - Γ. Παπανδρέου, οι μετοχικές προτιμήσεις και οι προβλέψεις της Merit ΑΧΕΠΕΥ.

Δημοσιεύθηκε: 3 Ιανουαρίου 2004 - 16:23

του Διονύσιου Ι. Λευτάκη, Αντιπροέδρου της Merit ΑΧΕΠΕΥ

Θεατρικός συγγραφεύς ο γράφων τουλάχιστον μέχρι σήμερα δεν υπήρξε-πολύ περισσότερο δεν αισθάνθηκε ποτέ Πιραντέλο και βεβαίως σε καμμία περίπτωση χρηματιστηριακός αναλυτής, φυσιογνώστης από hobby (ενίοτε από κεκτημένη ταχύτητα-φευ και φυσιογνωμιστής) που δυστυχώς έχει το κουσούρι της παρατήρησης και καταγραφής όπως άλλωστε όλοι οι από σπουδές και θέση ομόλογοι-ας μου συγχωρεθεί το θράσος (αλήθεια πόσοι θυμάστε τον Dobzansky, τον Darwin, τον Mendel);

Ευτυχώς αυτό το καταραμένο κουσούρι είναι που σου επιτρέπει την πολυτέλεια των ειλικρινών απολογισμών, αξιολογήσεων και ενδεχομένως προβλέψεων, εν κατακλείδι αυτό που στις χρηματαγορές ξεχωρίζει την ήρα από το στάρι.

Ας ανοίξουμε λοιπόν το χρονοντούλαπο και ας επιχειρήσουμε τον δικό μας απολογισμό, και προσοχή δεν θέλω χασμουρητά και βαριεστημένους διότι όπως μας έμαθαν στα γυμνασιακά χρόνια η ιστορική αναδρομή στο παρελθόν ποτέ και κανέναν δεν έβλαψε εκτός αν θέλουμε να μπλέξουμε πάλι με τα περιστέρια και την μνημειώδη μνήμη τους...

Το 2003 πέρασε. Ο ιστοριοδίφης του μέλλοντος, κοιτάζοντας το διάγραμμα του Γενικού Δείκτη Χ.Α.Α. αλλά και του Dow Jones, του Nasdaq, του S&P500, του DAX, του CAC, του FTSE θα συμπεράνει πως η φετινή χρονιά ήταν η χρονιά η οποία τερμάτισε τον μεγάλο πτωτικό κύκλο των αγορών που ξεκίνησε στα τέλη του 1999 και στις αρχές του 2000.

Οριστικά ή προσωρινά (η ταπεινή μου άποψη υποδεικνύει οριστικά), σημασία έχει πως η κυρίαρχη τάση των κεφαλαιαγορών, εκ των υστέρων κρινόμενη, από τις αρχές Απριλίου 2003 είναι ανοδική.

Μελετώντας προσεκτικά όσα σημαντικά βιώσαμε τα τελευταία 4 χρόνια θα οριοθετούσαμε ως εξής:

* σκάσιμο” της φούσκας της τεχνολογίας,

* χρηματιστηριακό κραχ όμοιο με αυτά του 1987 και 1929,

* αποκαθήλωση των προσδοκιών των επενδυτών,

* δραματική μείωση της κερδοφορίας των εταιρειών,

* μαζικές απολύσεις και σοβαρές περικοπές των λειτουργικών εξόδων σε όλα τα επίπεδα,

* υποχώρηση σε μηδενικούς ρυθμούς ανάπτυξης του ΑΕΠ,

* κραταιές οικονομίες στο χείλος της ύφεσης και του αποπληθωρισμού,

* το μεγαλύτερο τρομοκρατικό χτύπημα στη σύγχρονη ιστορία και έξαρση της τρομοκρατίας παγκοσμίως,

* κατάρρευση της καταναλωτικής εμπιστοσύνης,

* οικονομικά σκάνδαλα επιχειρηματικών κολοσσών,

* αποκάλυψη και κατάρρευση της δημιουργικής λογιστικής

* αποσταθεροποίηση στη Μ. Ανατολή, πόλεμο στο Αφγανιστάν, πετρελαϊκή κρίση, πόλεμο στο Ιράκ.

Και ενώ λοιπόν ζούμε την καταστροφή του Νώε τη στιγμή κατά την οποία τα χρηματιστήρια βυθίζονταν στα χαμηλά 5ετίας ή και 7ετίας, τη στιγμή που τα αμερικανικά στρατεύματα εισέβαλαν στο Ιράκ, τη στιγμή που η Federal Reserve έριχνε το παρεμβατικό επιτόκιο στα ιστορικά χαμηλά του 1% (εκεί ακριβώς που βρίσκονταν επί Αιζενχάουερ το 1958 και οι αμερικανοί δανείζονταν ευκόλως δια να αγοράσουν το νέο μοντέλο thunderdird), τη στιγμή που η μεγάλη πλειοψηφία των επενδυτών παγκοσμίως πίστευε πως θα δούμε τελικώς νεόπτωχους, άστεγους, αυτοκτονίες και συσσίτια βγαλμένα από το απώτερο παρελθόν, ξάφνου νηνεμία μετά την καταιγίδα και ανάκαμψη.

Μόλις 8 μήνες αργότερα οι όροι αντεστράφησαν πλήρως: Οι αγορές αντέδρασαν, οι επιχειρήσεις εμφάνισαν βελτιωμένη κερδοφορία (έστω και αν αρχικώς οφείλοντο στις μεγάλες περικοπές), το ΑΕΠ παγκοσμίως κινήθηκε με επιταχυνόμενους ρυθμούς, η καταναλωτική εμπιστοσύνη ανακτήθηκε, η ανεργία τιθασεύτηκε και το -σημαντικότερο όλων για τις αγορές- το επενδυτικό κοινό πείστηκε και ακόμη πιστεύει πως έπονται ακόμη καλύτερες ημέρες.

Η κινητήρια δύναμη των αγορών, λοιπόν, το consensus των συμμετεχόντων στα χρηματιστηριακά δρώμενα, ατενίζει το 2004 με αισιοδοξία. Μήπως όμως κάνει λάθος, όπως έκανε στα τέλη του περασμένου Μαρτίου; Είπαμε έτσι είναι αν έτσι νομίζετε.

Ας επιστρατεύσουμε ωστόσο την πιο ψυχρή μας ματιά εκείνη του ιστοριοδίφη για να δούμε τα δεδομένα:

* Η οικονομία των ΗΠΑ ανέπτυξε εντός του 2003 ένα momentum το οποίο

πολύ δύσκολα θ’ ανατραπεί, και πάντως μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2004.

* Η ”ένεση” ρευστότητας από τις φοροαπαλλαγές Μπους,

* η διατήρηση των επιτοκίων σε ιστορικά χαμηλά από τη Fed,

* η πολιτική ασθενούς δολαρίου,

* το τέλος της ενδοσκόπησης με θετικά αποτελέσματα –το τέλος της δημιουργικής λογιστικής, η παραίτηση D.Grasso, το νέο θεσμικό πλαίσιο που αφορά τους αναλυτές.

Καθώς επίσης, οι ”επενδύσεις” στην πολεμική βιομηχανία στάθηκαν λόγοι αρκετοί και ικανοί να επαναφέρουν την κερδοφορία στις επιχειρήσεις, την εμπιστοσύνη στους καταναλωτές και στους επενδυτές και τελικά την εντυπωσιακή ανάπτυξη στο ΑΕΠ.

Πιστεύουμε κατηγορηματικά πως η ανάπτυξη πέρασε πλέον από την περίοδο της εκρηκτικής αντίδρασης στην πιο ”ποιοτική-σοφιστικέ” φάση της σταδιακής ωρίμανσης, η οποία θα στηριχθεί περισσότερο στην κερδοφορία και στην μείωση της ανεργίας, παρά στην διοχέτευση φθηνού χρήματος στην αγορά. Το ”σπρώξιμο” τελείωσε, τώρα η οικονομία πρέπει να βασιστεί σε δικές τις δυνάμεις. Με άλλα λόγια, περιμένουμε την οικονομική ανάπτυξη να διατηρηθεί και το 2004, αλλά με σαφώς ηπιότερους ρυθμούς.

Η Ευρωπαϊκή Οικονομία, ούσα περισσότερο προσανατολισμένη στην κοινωνική ευαισθησία και με σχετικώς - ανελαστική εργατική νομοθεσία, δεν διαθέτει την ευελιξία των ΗΠΑ. Ωστόσο κατάφερε φέτος να αποφύγει την ύφεση και να κινηθεί με (οριακά) αυξητικούς ρυθμούς. Το υψηλό euro, σε σχέση κυρίως με το αμερικανικό δολάριο, προκαλεί φόβο για τις εξαγωγικές οικονομίες της Γερμανίας, της Γαλλίας και της Ιταλίας, ωστόσο μέχρι και τη στιγμή που γράφονται τούτες οι γραμμές μόνο να διασκεδάζονται φαίνεται. Το ράλι του ευρωπαϊκού νομίσματος τερμάτισε το 2003 οριακά πάνω από τα 126 cents, ενώ προβλέπουμε πως μπορεί να κινηθεί έως το 1,35 USD μέσα στο πρώτο τρίμηνο του 2004.

Οι αναλυτές περιμένουν πως παρά το ακριβό νόμισμα, η οικονομία της ΕΕ θα κινηθεί με ταχύτερους ρυθμούς ανάπτυξης, αναιμικούς πάντως σε σύγκριση με αυτούς των ΗΠΑ ή της Κίνας.

Η περίοδος μείωσης των επιτοκίων φαίνεται πώς έληξε εντός του 2003 αν και δεν αποκλείεται μια ακόμα τελευταία μείωση μέχρι τον Μάρτιο του 2004. Διανύουμε μία φάση σταθεροποίησης και περιμένουμε μέσα στο πρώτο 6μηνο την πρώτη αύξηση από τη Fed, κατά 25 μονάδες βάσης. Η ΕΚΤ μόνο ν’ ακολουθήσει μπορεί.

Η Κίνα για πολλούς θ’ αποτελέσει από το 2004 και μέχρι το 2010 την ατμομηχανή ανάπτυξης της παγκόσμιας οικονομίας και έτσι θα δικαιωθεί μετά θάνατον και ο R.Nixon.

Ο χρυσός, ως μέσο προστασίας του επενδυτικού κοινού από πολιτικές και οικονομικές κρίσεις αλλά εσχάτως και ως κερδοσκοπικό εργαλείο, θεωρούμε ότι οφείλει την άνοδό του εντός του 2003 στην διολίσθηση του αμερικανικού νομίσματος. Φθηνό δολάριο θα οδηγήσει σε υψηλότερη τιμή τον χρυσό, αλλά σε καμία περίπτωση δεν θα δούμε την υπερβολική άνοδο του 2002.

Μετά από την περιήγηση στις οικονομίες του κόσμου με το υπερηχητικό Concorde που φέτος πραγματοποίησε την τελευταία του πτήση, μπαίνουμε στο μικρό μας Fiat και διεισδύουμε στα άδυτα της ελληνικής οικονομικής και χρηματιστηριακής πραγματικότητας:

Η Ελλάδα κατόρθωσε και το 2003 να αυξήσει το ΑΕΠ με ρυθμούς υψηλότερους από τους μέσους όρους της ΕΕ. Οι επερχόμενοι Ολυμπιακοί Αγώνες και το Κοινοτικό Πλαίσιο Στήριξης, διατήρησαν σε υψηλά επίπεδα τις επενδύσεις, χωρίς ωστόσο οι διαρθρωτικές αλλαγές να ικανοποιήσουν (αυτός είναι ο πλέον επιεικής όρος), και δίχως οι μετοχοποιήσεις των πρώην ΔΕΚΟ να είναι ουσιαστικές και προς την κατεύθυνση των αυθεντικών ιδιωτικοποιήσεων.

Περιμένουμε κάτι διαφορετικό για το 2004;

Όχι έως τις εκλογές, τουλάχιστον -14 Μαρτίου κατά τα φαινόμενα- όπου λογικά τίποτα δεν πρόκειται να λειτουργεί στον τόπο αυτό, βεβαίως φαινόμενα προεκλογικά τύπου 1996 με το Γ.Δ να κερδίζει 200-300 δεν θα πρέπει να αποκλεισθούν και πάντως δε νομίζω ότι συνιστούν βελτίωση της πραγματικής οικονομίας . Μετά τις εκλογές κι αναλόγως με το αποτέλεσμά τους, μπορούμε να δούμε από πολλά έως τίποτα.

Το βέβαιον ωστόσο είναι ότι είτε με Κωστάκη είτε με Γιωργάκη εκ των ων ούκ άνευ είναι τα ακόλουθα:

* Σοβαρές διαρθρωτικές αλλαγές δίχως να υπολογισθεί το πολιτικό κόστος.

* Ιδιωτικοποιήσεις και όχι μεσοβέζικες λύσεις τύπου Ολυμπιακής.

* Φορολογικές ελαφρύνσεις για τις εισηγμένες επιχειρήσεις που αποδεδειγμένα επενδύουν.

* Ελαστικότερη εργατική νομοθεσία.

* Ολιγότερη ρύθμιση στην υπερυθμισμένη κεφαλαιαγορά μας.

Το στοίχημα για την Ελλάδα θα παιχθεί στο κατά πόσο θα μπορέσει να διατηρήσει την ανάπτυξη σε υψηλά επίπεδα, μετά τους Ολυμπιακούς Αγώνες, περίοδο κατά την οποία εκφράζονται βάσιμοι φόβοι πως η ανεργία θα οξυνθεί.

Στο χρηματιστήριο είδαμε μετά από πολύ καιρό τα σκήπτρα ν’ αναλαμβάνει η υψηλή κεφαλαιοποίηση, και δη ο τραπεζικός κλάδος.. Εκτιμούμε ότι το ενδιαφέρον για ορισμένες τραπεζικές μετοχές θα συνεχισθεί τουλάχιστον για το πρώτο εξάμηνο του 2004.

Ο σταδιακός εκσυγχρονισμός της αγοράς μας, με το νέο θεσμικό πλαίσιο το οποίο στραγγαλίζει τα πάλαι ποτέ κραταιά lobbies περιφερειακών μετοχών και επιβάλλει την πιστή τήρηση του Τ+3, δίνει έμφαση πλέον

* στην ποιότητα,

* στο μέγεθος κερδοφορίας,

* στο ύψος του μερίσματος,

* στην αξιοπιστία του management,

* στην εξωστρέφεια,

* στην εξάλειψη του κινδύνου της χαμηλής εμπορευσιμότητας, φωτίζοντας –θέλοντας και μη- τις λίγες δυστυχώς εταιρείες υψηλής κεφαλαιοποίησης που πληρούν τα αυστηρά κριτήρια που χρησιμοποιούν τα μεγάλα θεσμικά χαρτοφυλάκια του εξωτερικού: ΟΤΕ (παρά το επιεικώς απαράδεκτο management που για το 2003 αν υπήρχε βραβείο αποτυχημένης διοίκησης σαφώς θα το δικαιούταν), Εθνική Τράπεζα, Alpha Bank, ΔΕΗ, ΟΠΑΠ, COSMOTE

* Δίνει, όμως, ταυτόχρονα, τις απαραίτητες κατευθύνσεις στις ποιοτικές εταιρείες της μεσαίας κεφαλαιοποίησης που επιθυμούν να ενταχθούν σε έναν ευρύτερο χρηματιστηριακό χάρτη από αυτόν της Σοφοκλέους και να βγουν με φιλοδοξίες στο εξωτερικό.

Τέτοιες εταιρείες υπάρχουν πολλές και εμείς στη MERIT ΑΧΕΠΕΥ θεωρούμε πως τις έχουμε ήδη εντοπίσει: ΚΑΕ, Πλαίσιο, Γερμανός, Notos, Κυριακίδης, Elmec, Hyatt, Νεοχημική, Newsphone, Frigoglass, Intralot

είναι μερικές μόνον επιλογές από την κατηγορία της μεσαίας κεφαλαιοποίησης που μπορούν να πρωταγωνιστήσουν το 2004, όπως πρωταγωνίστησαν το 2003 και έφεραν το χαρτοφυλάκιό μας να πραγματοποιεί απόδοση 65%, 30 σχεδόν ποσοστιαίες μονάδες πάνω από την απόδοση της αγοράς μας...

* Και για το 2004 επιλέγουμε ποιοτικές εταιρείες και όχι κλάδους.

Ποια προβλέπουμε να είναι η ετήσια απόδοση του Γενικού Δείκτη;

Η εκτίμηση μας για την ετήσια απόδοση του Γ.Δ εγγίζει το ποσοστό του 9,8-12%.

Θα έχουμε χρηματιστήριο 2 ταχυτήτων; Ναι απαντά ο ιστοριοδίφης.

Τι θα μας λείψει το 2004; Μα φυσικά το Darling των απανταχού Φιλίππων-η περιφέρεια.

Χρόνια καλά, Χρόνια Ολύμπια!!!

* Στη διαμόρφωση του κειμένου συνεισέφερε ο κ. Ανδρέας Ν. Καραλής, Χρηματιστηριακός Εκπρόσωπος της Merit ΑΧΕΠΕΥ.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.