Κύπρος: Ο κύκλος των χαμένων υπουργών-τραπεζιτών

Τον Ιούλιο του 2018 το Euro2day.gr είχε δημοσιεύσει άρθρο με τίτλο «Κύπρος: Σκιές στο success story του Χάρη Γεωργιάδη», αναφερόμενο μεταξύ άλλων στη μεταρρυθμιστική κόπωση της τοπικής οικονομίας, αλλά και σε χειρισμούς που αφορούσαν τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα.

Εδώ και δύο ημέρες, οι «σκιές» για τον Κύπριο υπουργό Οικονομικών έχουν πυκνώσει επικίνδυνα, καθώς:

• Το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής για τις εξελίξεις στη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα μιλά για σοβαρές πολιτικές ευθύνες του υπουργού, εστιάζοντας σε διατήρηση στελεχών που απέτυχαν στο έργο τους, αλλά και σε ελλιπή ενημέρωση του Προέδρου της Δημοκρατίας και του Υπουργικού Συμβουλίου.

• Το ζήτημα αυτό έχει λάβει σοβαρές πολιτικές διαστάσεις, με τα κόμματα της αντιπολίτευσης να ζητούν την άμεση παραίτηση του κ. Γεωργιάδη και την κυβέρνηση να βρίσκεται σε άμυνα, στηρίζοντας τον υπουργό της (ξεκάθαρη σχετική δήλωση του Προέδρου της Δημοκρατίας), πετώντας σπόντες για τον ρόλο της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου και καυτηριάζοντας «κενά και ατέλειες στην έρευνα».

• Από την πλευρά του, ο κ. Γεωργιάδης έχει περιοριστεί σε δηλώσεις τύπου «θα μελετήσω το πόρισμα της Ερευνητικής Επιτροπής» ή «άλλο πολιτική ευθύνη και άλλο πολιτική υπευθυνότητα».

Το πλήγμα για την κυβέρνηση είναι βαρύ, καθώς από το 2013 έως σήμερα η οικονομία εθεωρείτο το «γερό χαρτί του προέδρου Αναστασιάδη», με κύριο εκφραστή τον κ. Χάρη Γεωργιάδη, που βρίσκεται ανελλιπώς στο τιμόνι του σχετικού Υπουργείου εδώ και έξι συναπτά έτη.

Πρόκειται για τον υπουργό που έβγαλε τη χώρα από τα μνημόνια σε χρόνο-ρεκόρ και που επί των ημερών του το ΑΕΠ τρέχει με ετήσιους ρυθμούς της τάξεως του 4%, έχοντας μάλιστα προσεγγίσει το επίπεδο που είχε πριν το ξέσπασμα της οικονομικής κρίσης.

Επιπλέον, η Κύπρος σημειώνει δημοσιονομικό πλεόνασμα (συνολικό και όχι μόνο πρωτογενές), ο τουρισμός καταγράφει ιστορικό υψηλό, η χώρα δανείζεται με ελκυστικότατα επιτόκια και πλήθος ξένων επενδυτών εκδηλώνει το ενδιαφέρον του για να τοποθετηθεί στη χώρα.

Από την άλλη πλευρά, το κυπριακό δημόσιο επανακεφαλαιοποίησε δύο φορές τη Συνεργατική Κυπριακή Τράπεζα και λίγο πριν αποφασίσει να εκχωρήσει το καλό κομμάτι της στο Συγκρότημα της Ελληνικής, αναγκάστηκε να προχωρήσει σε μια μεγάλη κατάθεση, προκειμένου να αποφευχθεί το άμεσο λουκέτο της ΣΚΤ.

Επίσης, στο πλαίσιο των εξετάσεων της Ερευνητικής Επιτροπής, εκφράστηκε σειρά απόψεων για προβληματική συνεννόηση-συνεργασία μεταξύ των εμπλεκόμενων πλευρών (διοίκηση ΣΚΤ, Υπουργείο Οικονομικών, Κεντρική Τράπεζα Κύπρου και Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα).

Πέραν αυτών, σε ανάρτησή του στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, ο πρώην διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου κ. Πανίκος Δημητριάδης, σχολίασε την τρέχουσα επικαιρότητα ως εξής:

«Έχω αρχίσει να διαβάζω το πόρισμα, το οποίο είναι άκρως κατατοπιστικό και αναλύει σε βάθος το τι είχε γίνει. Απ’ ό,τι φαίνεται, η ΕΚΤ ήταν έτοιμη να πάρει μέτρα πρώιμης παρέμβασης το 2017, δηλαδή early intervention measures, και η ΚΤΚ τα απέτρεψε. Διερωτώμαι γιατί. Τι ακριβώς μέτρα θα έπαιρνε η ΕΚΤ; Υποθέτω αυτά τα μέτρα θα αφορούσαν την παύση στελεχών του συνεργατισμού. Αν πράγματι έτσι έχουν τα πράγματα, η Κεντρική Τράπεζα φαίνεται να ενεργούσε ως ασπίδα προστασίας της κυπριακής κυβέρνησης από την ΕΚΤ. Λυπηρό. Αυτή δεν είναι προστασία του δημόσιου συμφέροντος ή της χρηματοπιστωτικής σταθερότητας. Είναι προστασία του νεποτισμού που εξασκούσε η κυβέρνηση. Το έχω πει πολλές φορές, μια καλή Κεντρική Τράπεζα είναι εκείνη που είναι σε θέση να λέει OXI στην κυβέρνηση. Λυπηρό ότι αυτοί οι κύριοι θα επιλέξουν τον νέο διοικητή της Κεντρικής Τράπεζας. Η μόνη ελπίδα που έχει η Κύπρος είναι να εμπλακεί ενεργά η ΕΚΤ».

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η εξέλιξη της τραπεζικής κρίσης στην Κύπρο έχει οδηγήσει μέχρι σήμερα αρκετούς υπουργούς και τραπεζίτες (κεντρικούς και μη) στην πόρτα της εξόδου.

Ενδεικτικό είναι ότι η «έξοδος» των διοικητών της Κεντρικής Τράπεζας Κύπρου κ.κ. Αθανάσιου Ορφανίδη και Πανίκου Δημητριάδη δεν έγινε με τον καλύτερο τρόπο, ενώ -όπως όλα δείχνουν- δεν θα ανανεωθεί η θητεία ούτε της σημερινής διοικήτριας της ΚΤΚ κας Χρυστάλλας Γιωρκάτζη.

Στις μεγάλες εμπορικές τράπεζες της χώρας ο «ανασχηματισμός στελεχών» ήταν σαρωτικός, ενώ δεν ήταν λίγοι και οι υπουργοί Οικονομικών που αντικαταστάθηκαν ή παραιτήθηκαν, λόγω και των εξελίξεων στον τραπεζικό κλάδο.

Το μόνο βέβαιο είναι ότι η περίπτωση της Συνεργατικής Κυπριακής Τράπεζας έρχεται να κλείσει το «κεφάλαιο τράπεζες» που τόσο πολύ ταλαιπώρησε την τοπική οικονομία, αναγκάζοντας τη χώρα να μπει σε καθεστώς μνημονίου το πρώτο εξάμηνο του 2013.