MIFID: Οργανωμένη… αναρχία στις αγορές

Μικρά άτυπα χρηματιστήρια, ακόμη και συναλλαγές απευθείας μεταξύ χρηματοοικονομικών οίκων και των πελατών τους, φέρνει το νέο καθεστώς της MIFID στις χρηματιστηριακές αγορές, αλλάζοντας κατεστημένα δεκαετιών και δημιουργώντας νέες προκλήσεις στο θέμα της διαφάνειας και της προστασίας των επενδυτών.

Δημοσιεύθηκε: 6 Αυγούστου 2007 - 08:06

του Dr Μιχάλη Μπακούρη*

Σύμφωνα με την τελευταία ανακοίνωση του υπουργείου Οικονομικών, η Οδηγία 2004/39 - MiFID (Market in Financial Instruments Directive) ενσωματώνεται πλέον στην ελληνική νομοθεσία, όπως συμβαίνει και για την υπόλοιπη Ευρωπαϊκή Ένωση.

Στόχος της οδηγίας είναι να αυξήσει την προστασία των επενδυτών παρέχοντας σημαντικά ισχυρότερους των σημερινών μηχανισμούς διαφάνειας και να βελτιώσει την επάρκεια των αγορών αυξάνοντας τον ανταγωνισμό μεταξύ τους και δίνοντας τη δυνατότητα συναλλαγών σε νέες πλατφόρμες.

Η MiFID αποτελεί δισδιάστατη πρόκληση για τους Χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, καθώς:

1. Ανοίγει νέους επιχειρηματικούς ορίζοντες, μέσω των δυνατοτήτων Συστηματικής Εσωτερικοποίησης (ΣΕ) και των Πολυμερών Μηχανισμών Διαπραγμάτευσης (ΠΜΔ) που επιτρέπει.

2. Απαιτεί ιδιαίτερα σύνθετους και λεπτομερείς μηχανισμούς ενημέρωσης και προστασίας των επενδυτών, ανάλογα με τις γνώσεις και το επενδυτικό προφίλ τους.

Στη MiFID εποχή, οι οργανισμοί που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες μπορούν να δημιουργήσουν νέες εναλλακτικές αγορές (ΠΜΔ) στις οποίες να διαπραγματεύονται τίτλοι από άλλες κύριες αγορές ακόμη και σε άλλες χώρες, όπως και προϊόντα που σήμερα διαπραγματεύονται μόνο μέσω OTC (over the counter). Παράλληλα, αποκτούν το δικαίωμα να συναλλάσσονται με τους πελάτες τους εκτός αγορών, χρησιμοποιώντας απευθείας το ίδιο χαρτοφυλάκιό τους για αγορές και πωλήσεις, ή ακόμη και για να εκτελούν πράξεις απευθείας μεταξύ πελατών τους (ΣΕ), για ειδικές κατηγορίες πελατών.

Παράλληλα με τον άξονα διεύρυνσης του επενδυτικού επιχειρηματικού πλαισίου και με στόχο τόσο οι σημερινές παρεχόμενες επενδυτικές υπηρεσίες όσο και οι νέες δυνατότητες που δημιουργούνται να υποστηριχθούν σε ένα περιβάλλον διαφάνειας και εμπιστοσύνης, η MiFID επιβάλλει στους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς αυστηρότερο πλαίσιο λειτουργίας με αυξημένες διαδικασίες πληροφόρησης, ελέγχου, διαχείρισης και προστασίας των επενδυτών.

Χαρακτηριστικές απαιτήσεις που είτε πρωτοεμφανίζονται με τη MiFID είτε μετατρέπονται από κανόνες δεοντολογίας σε αυστηρό νομικό πλαίσιο συμμόρφωσης (compliance) με την εφαρμογή της οδηγίας είναι:

• Η κατηγοριοποίηση των επενδυτών (Client Profiling) με συγκεκριμένα κριτήρια γνώσεων, εμπειρίας και συναλλακτικής δραστηριότητας. Η κατηγοριοποίηση αυτή ορίζει το επίπεδο ενημέρωσης και προστασίας που οφείλει κάθε οργανισμός να παρέχει στους επενδυτές – πελάτες του, ενώ μπορεί και να μεταβάλλεται κατόπιν επιθυμίας των πελατών.

• Η κατηγοριοποίηση των παρεχόμενων επενδυτικών υπηρεσιών και η εξασφάλιση ότι ο κάθε πελάτης απολαμβάνει υπηρεσίες σύμφωνα με το επενδυτικό του προφίλ και τις δηλωμένες προτιμήσεις του (Service Appropriateness).

• Η κατάρτιση και σαφής δημοσίευση των Πολιτικής Εκτέλεσης Εντολών και Παροχής Επενδυτικών Υπηρεσιών (Execution Policy) του Χρηματοπιστωτικού Οργανισμού.

• Η εξασφάλιση βέλτιστης εκτέλεσης συναλλαγών (Best Execution) των πελατών, με βάση την πολιτική εκτέλεσης εντολών του Οργανισμού και το προφίλ κάθε πελάτη. Απαίτηση που εκτός από τις σημερινές κύριες αγορές, περιλαμβάνοντας και τους ΠΜΔ αλλά και τους Συστηματικούς Eσωτερικοποιητές, γίνεται ιδιαίτερα σύνθετη και πολύπλοκη στην υλοποίησή της.

Είναι σαφές ότι οι Χρηματοπιστωτικοί Οργανισμοί που παρέχουν επενδυτικές υπηρεσίες, ακόμη κι αν δεν ενεργοποιηθούν ως ΠΜΔ ή δεν εκμεταλλευθούν τις δυνατότητες των Εσωτερικοποιητών, για να λειτουργήσουν θα χρειαστεί να ενσωματώσουν στις διαδικασίες τους και στα συστήματά τους χαρακτηριστικά που εξασφαλίζουν τη συμμόρφωση με τις αρχές Client Profiling, Service Appropriateness, Execution Policy Publication και Best Execution.

Οι υποχρεώσεις αυτές με τη σειρά τους προϋποθέτουν διαδικασίες και συστήματα για διαχείριση σχέσεων πελατών (CRM), διαχείριση τύπων πελατών (Customer Segmentation), σύνδεση πολλαπλών αγορών (Multi Venue Connectivity) και αυτόματη δρομολόγηση εντολών με βέλτιστη εκτέλεση (Smart Order Routing).

Οι αρχές KYC (know your customer) και οι ισχυροί μηχανισμοί συμμόρφωσης (Compliance), τήρησης στοιχείων (Record Keeping) και Ελέγχου (Auditing) γίνονται πλέον απαραίτητα συστατικά τόσο των πρακτικών των οργανισμών όσο και των μηχανογραφικών συστημάτων τους.

Στην περίπτωση μάλιστα που ο Οργανισμός αποφασίσει να εκμεταλλευτεί τις νέες δυνατότητες παροχής υπηρεσιών που δίνει η MiFID, όπως ο ΠΜΔ και η εσωτερικοποίηση, ο στρατηγικός σχεδιασμός και κατ’ επέκταση οι διαδικασίες και τα συστήματα που απαιτούνται ανεβάζουν τις απαιτήσεις συμμόρφωσης σε νέα επίπεδα για τα ελληνικά δεδομένα, συμπεριλαμβάνοντας την ανάγκη για συστήματα γνωστοποίησης τιμών και εντολών (pre-trade price & quote dissemination), για συστήματα matching εντολών και δημοσιοποίησης συναλλαγών (trade dissemination) αλλά και την αυξημένη τήρηση στοιχείων για την εξασφάλιση της βέλτιστης εκτέλεσης.

Η πανευρωπαϊκή οδηγία MiFID, παρότι στην υλοποίησή της διευκρινίζεται ακόμη, ήδη αλλάζει το τοπίο στον επιχειρηματικό χώρο της παροχής επενδυτικών υπηρεσιών.

Καταργεί σύνορα και απαιτεί αυστηρότερες διαδικασίες και ισχυρότερα και ολοκληρωμένα συστήματα από προμηθευτές με διεθνή εμπειρία και παρουσία, οι οποίοι θα μπορέσουν να συνεργαστούν σε στρατηγικό επίπεδο με τους χρηματοπιστωτικούς οργανισμούς, είτε αυτοί επιλέξουν να μείνουν στον άξονα της συμμόρφωσης, είτε αποφασίσουν να επεκταθούν εκμεταλλευόμενοι τις νέες επιχειρηματικές δυνατότητες που προσφέρει το νέο πλαίσιο.

Το σίγουρο είναι πως το επενδυτικό τοπίο στη MiFID εποχή είναι διεθνές και ανήκει σε όσους κινηθούν με στρατηγική, ταχύτητα και ισχυρές συνεργασίες, παρέχοντας τις ζητούμενες ποιοτικές και διαφανείς υπηρεσίες στους επενδυτές.

* Ο κ. Μπακούρης είναι Διευθυντής στο Capital Markets Business Unit της PROFILE. Η PROFILE κατέχει ηγετική θέση στα συστήματα χρηματοοικονομικού και επιχειρηματικού λογισμικού και έχει εγκαταστήσει εξειδικευμένα συστήματα για τη διαχείριση επενδυτικών λειτουργιών σε σημαντικές τράπεζες σε Ελλάδα αλλά και εξωτερικό.

Oι απόψεις που διατυπώνονται σε ενυπόγραφο άρθρο γνώμης ανήκουν στον συγγραφέα και δεν αντιπροσωπεύουν αναγκαστικά, μερικώς ή στο σύνολο, απόψεις του Euro2day.gr.