των Στ. Κοτζαμάνη, Γ. Σαββάκη

** Ο αναλυτικός πίνακας με τις αποδόσεις των βασικών ευρωπαϊκών και αμερικανικών δεικτών δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

Σαν να υπήρχαν αποφάσεις έτοιμες προς υλοποίηση, οι οποίες μετεκλογικά βγήκαν απ’ το συρτάρι... Αυτή είναι η εντύπωση που αποκομίζει η αγορά από την ταχύτητα της προώθησης σε πολλά φλέγοντα οικονομικά θέματα κατά το πρώτο δεκαπενθήμερο της παρούσας κυβέρνησης.

Η χρηματιστηριακή αγορά αντέδρασε θετικά, κι αν στην αρχή σημείο αναφοράς ήταν τα ”κρατικά χαρτιά”, στη συνέχεια το ενδιαφέρον διαχύθηκε και σε πολλούς άλλους τίτλους, με αποτέλεσμα ο Γενικός Δείκτης να υπερβεί χθες το παλαιότερο υψηλό έτους.

Το ζητούμενο είναι η επόμενη μέρα, καθώς η υπάρχουσα κινητικότητα έρχεται να προστεθεί στα πολύ καλά εταιρικά αποτελέσματα και στις ακόμη καλύτερες επιδόσεις χαρτοφυλακίου των εισηγμένων εταιρειών που θα σημειωθούν κατά το τρίτο τρίμηνο της χρήσης (ο Γενικός Δείκτης βρίσκεται υψηλότερα από την τιμή της 30ής Ιουνίου).

Το θερμόμετρο λοιπόν άρχισε να ανεβαίνει, ωστόσο κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει τη ρευστότητα που επικρατεί στη διεθνή οικονομία, αλλά ενδεχομένως και ορισμένα ”δύσκολα” μέτρα που θα κληθεί να λάβει η κυβέρνηση μέσα στους επόμενους μήνες.

Και αν οι κεντρικές τράπεζες δίνουν τη δυνατότητα μέσω ενέσεων ρευστότητας να αμβλυνθούν οι αρνητικές συνέπειες στην πραγματική οικονομία, αυτό δεν σημαίνει τελικά ότι η διεθνής οικονομία θα αποφύγει να πληρώσει τον λογαριασμό...

Πέρασαν σχεδόν δύο εβδομάδες από την ημερομηνία των εκλογών, ή καλύτερα μία περίπου εβδομάδα από την ανάληψη των καθηκόντων των νέων υπουργών, και παρ’ όλα αυτά φαίνεται σαν να άλλαξαν πολλά.

Η κυβέρνηση -και ειδικότερα το οικονομικό επιτελείο- δείχνει πρόθυμη να ”τρέξει” με ταχύτητες πολύ μεγαλύτερες από το παρελθόν, είτε για να δημιουργήσει ένα θετικό momentum τώρα που η αξιωματική αντιπολίτευση βρίσκεται σε φάση εσωστρέφειας είτε γιατί γνωρίζει ότι η επιτάχυνση του έργου της αποτελεί μονόδρομο προκειμένου να διεκδικήσει με αξιώσεις και τις επόμενες εκλογές.

Σε κάθε περίπτωση, πάντως, η χρηματιστηριακή αγορά υποδέχτηκε με στάση συγκρατημένης αισιοδοξίας τόσο το εκλογικό αποτέλεσμα όσο και τις πρώτες κινήσεις της κυβέρνησης στο μέτωπο της οικονομίας. Το κλίμα θερμάνθηκε, πολλές συζητήσεις για deals που είχαν ”παγώσει” το καλοκαίρι άρχισαν να... βγαίνουν απ’ την κατάψυξη και φυσικά ο Γενικός Δείκτης επαναπροσέγγισε τα υψηλά έτους, υπερβαίνοντάς τα μάλιστα κατά τη χθεσινή συνεδρίαση.

Όσο για τα λεγόμενα ”κρατικόχαρτα”, φαίνεται ότι σύντομα θα υλοποιηθούν αποφάσεις οι οποίες είχαν ληφθεί προ καιρού, αλλά μπήκαν πρόσκαιρα στο συρτάρι έως τις εκλογές της 16ης Σεπτεμβρίου.

Στον ΟΤΕ, για παράδειγμα, ”με το καλημέρα” είχαμε την παραίτηση του επιτυχημένου διευθύνοντος συμβούλου της Cosmote, κ. Ευάγγελου Μαρτιγόπουλου, που δείχνει ουσιαστικά την κυβερνητική επιλογή για ”συνένωση” των δύο σχημάτων προκειμένου να καταστεί ελκυστικότερη η προσέλκυση στρατηγικού εταίρου στον Οργανισμό.

Μέσα στις πρώτες ημέρες της νέας διακυβέρνησης έγινε επίσης και η συνάντηση του υπουργού Οικονομίας και Οικονομικών κ. Γιώργου Αλογοσκούφη με τον αντιπρόεδρο της Marfin Investment Group κ. Ανδρέα Βγενόπουλο, καθώς η MIG κατέχει πλέον άνω του 10% του συνόλου των μετοχών του ΟΤΕ και είναι ο δεύτερος σε μέγεθος μέτοχός του.

Στη ΔΕΗ, ο μέχρι πρότινος υπουργός Ανάπτυξης κ. Σιούφας είχε αναφέρει προεκλογικά ότι θα εξετάζονταν τα περί αποζημίωσης της Επιχείρησης για τις κάτω του κόστους υπηρεσίες που προσφέρει για κοινωνικούς λόγους. Παρά το γεγονός ότι ο υπουργός άλλαξε και στη θέση αυτή τοποθετήθηκε ο κ. Φώλιας, ήδη το θέμα άρχισε να εξετάζεται και φυσικά η μετοχή της ΔΕΗ έχει καταγράψει σημαντικά κέρδη μετά τις εκλογές.

Εκτός όμως από την περίπτωση της ΔΕΗ, εξελίξεις σημειώθηκαν και στον χώρο των ιδιωτικών projects στην ενέργεια, καθώς δρομολογείται η θετική γνωμοδότηση της ΡΑΕ για μονάδες παραγωγής ρεύματος από τις Μυτιληναίο - Endesa και ΓΕΚ - ΤΕΡΝΑ.

Στις περιπτώσεις της ΑΤΕbank και του Ταχυδρομικού Ταμιευτηρίου θεωρείται πολύ πιθανό ότι θα υπάρξουν placements, ωστόσο το ζήτημα είναι πότε θα τοποθετηθούν αυτά χρονικά.

Ασφαλιστικό - τράπεζες

Έντονη κινητικότητα σημειώθηκε και στο Ασφαλιστικό, ένα θέμα που από τη μια πλευρά θα απαιτήσει θυσίες απ’ όλους μας, αλλά από την άλλη θα θέσει τις προϋποθέσεις για ένα πολύ ”βαθύτερο” ελληνικό χρηματιστήριο.

Και αυτό γιατί οι πρόσθετοι πόροι που θα ενισχύουν τα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων -αλλά και των ασφαλιστικών εταιρειών, καθώς και αυτές θα ευνοηθούν με τον έναν ή τον άλλο τρόπο από την ανακίνηση του θέματος- θα επενδυθούν σε μετοχές, μερίδια αμοιβαίων κεφαλαίων, ομόλογα κ.λπ.

Ε, λοιπόν, από το πρώτο κυβερνητικό δεκαπενθήμερο το θέμα του διαλόγου φαίνεται να ”ανοίγει στην πράξη” με πρωτοσέλιδα εφημερίδων, τηλεοπτικές συζητήσεις και όλα τα σχετικά...

Κινητικότητα φυσικά επικρατεί και στον τραπεζικό κλάδο, με την Εθνική Τράπεζα, μέσα σε μόλις ένα διήμερο, να προχωρά:

α) στη δημόσια πρόταση για τον πλήρη έλεγχο της θυγατρικής της Εθνικής Ασφαλιστικής και

β) στη μείωση του ποσοστού που κατέχει στην ΕΧΑΕ, ”κλειδώνοντας” υψηλά κεφαλαιακά κέρδη.

Σε ό,τι αφορά την αλλαγή του ιδιοκτησιακού status quo της Τράπεζας Αττικής φαίνεται ότι ελήφθη απόφαση να προωθηθεί το ταχύτερο δυνατό, γεγονός που δημιούργησε κινητικότητα στον κλάδο, ενώ στον ”χορό” των φημολογιών μπήκαν και οι άλλες μικρές τράπεζες.

Και εκεί που το είχαμε ξεχάσει, επανήλθε για πολλοστή φορά και το φημολογούμενο ενδιαφέρον των... ισπανικών ταχυδρομείων για δραστηριοποίησή τους στην Ελλάδα!

Όσο για τις μεγάλες τράπεζες, απλώς θυμίζουμε ότι οι αυξήσεις κεφαλαίου της Τράπεζας Πειραιώς και της Eurobank ολοκληρώθηκαν με επιτυχία και έτσι κανείς δεν θα εκπλαγεί αν προκύψει νέα εξαγορά στο εξωτερικό.

Διάχυτη κινητικότητα

Εκτός όμως από την κινητικότητα στα ”κρατικόχαρτα” και στις τράπεζες, υπάρχει και αναθέρμανση πολλών επιχειρηματικών κινήσεων στον ιδιωτικό τομέα.

Μερικά παραδείγματα είναι οι συζητήσεις για πώληση της ΑΕΓΕΚ σε ξένους, για είσοδο στρατηγικού εταίρου στις Ελληνικές Ιχθυοκαλλιέργειες, για στρατηγική συμμαχία της ΒΙΟΣΩΛ με ιδιοκτήτες εταιρείας επεξεργασίας νερού, οι φήμες για πώληση της Ευρώπη ΑΕΓΑ στον όμιλο Πειραιώς και στη συνέχεια ίσως για κάποιου είδους σύμπραξη με την Ευρωπαϊκή Πίστη και τόσα άλλα.

Θα πρέπει να τονίσουμε, βέβαια, το αυτονόητο: τα μεγάλα deals στις πλείστες των περιπτώσεων ξαφνιάζουν την αγορά όταν ανακοινώνονται και φυσικά δεν έχουν διαρρεύσει προηγουμένως στα sites και στις εφημερίδες. Η ουσία είναι ότι οι αναλυτές των διεθνών οίκων έχουν καταρτίσει έναν μακρύ κατάλογο ελληνικών εταιρειών που θα μπορούσαν να πουληθούν σε ξένα equity funds.

Ανά πάσα στιγμή, λοιπόν, μπορεί να ακούσουμε να υπογράφεται κάποιο ”ηχηρό” deal που θα αφορά σε εταιρείες της μεσαίας ή και της υψηλής κεφαλαιοποίησης. Εκτός, βέβαια, από τα διάφορα κυοφορούμενα placements. Επίσης, ας μην ξεχνάμε τα 5 δισ. ευρώ της Marfin Investment Group, που θα μπορούσαν να γίνουν πολύ περισσότερα μέσω δανεισμού.

Κανείς δεν μπορεί να αγνοήσει το θερμό κλίμα στον κλάδο της ακτοπλοΐας, όπου μπορεί μεν η ”υπόθεση Attica Συμμετοχών” να πήγε λίγο πίσω, όμως υπάρχει και το θέμα των επεκτατικών κινήσεων της ΑΝΕΚ, και ενδεχομένως των Μινωικών.

Ενδιαφέρον, τέλος, έχουν και οι αρκετές σε αριθμό αυξήσεις κεφαλαίου που αναμένονται ή πιθανολογούνται μέσα στους επόμενους μήνες: FG Europe, Betanet, Βιοσώλ, Ιπποτούρ, Elbisco, Ideal, Δίας Ιχθυοκαλλιέργειες κ.ά.

Η Εικόνα στις διεθνείς αγορές

Οι διεθνείς αγορές μετοχών κινήθηκαν πτωτικά τον Αύγουστο, διατηρώντας όμως τα θετικά τους πρόσημα για το τρίτο τρίμηνο του έτους, εν μέσω δυσκολιών βέβαια, με τους δείκτες στις αναδυόμενες αγορές να συνεχίζουν να υπεραποδίδουν σε σχέση με τις ανεπτυγμένες αγορές αλλά και τις άλλες εναλλακτικές μορφές επένδυσης.

Η κίνηση των διεθνών χρηματιστηριακών αγορών από τις αρχές Σεπτεμβρίου είναι ικανοποιητική, καθώς ο δείκτης DJ Euro Stoxx κατέγραψε κέρδη της τάξεως του 1,5% αλλά και οι επιμέρους δείκτες-”βαρόμετρα”, όπως ο DJ Stoxx 600 και ο αμερικανικός S&P 500, κινήθηκαν με ανοδικούς ρυθμούς της τάξεως του 0,5% και 2,6% αντίστοιχα.

Η πλέον κερδισμένη από την άνοδο στην ευρωζώνη ήταν η Γερμανία, με τον δείκτη DAX να κερδίζει 3,5%, ενώ ο νορβηγικός δείκτης του ΟΒΧ απέδωσε 6,31% λόγω σεναρίων για εξαγορές στον κλάδο των τηλεπικοινωνιών.

Τον ένατο μήνα του 2007 παρατηρήθηκε σημαντική άνοδος των αποδόσεων στο σύνολο των δεικτών των ευρωπαϊκών χρηματιστηρίων. Πιο συγκεκριμένα, οι μικρές περιφερειακές ευρωπαϊκές αγορές κατέγραψαν μικρότερη άνοδο.

Όσον αφορά στον Γενικό Δείκτη, οι σημαντικοί ρυθμοί αύξησης των κερδών ανά μετοχή για το 2007 και το 2008 του έδωσαν το ”διαβατήριο” στην άνοδο των περιφερειακών αγορών στο τρίτο τρίμηνο του έτους.

Οι αποδόσεις του Γενικού Δείκτη και του δείκτη της υψηλής κεφαλαιοποίησης υπερβαίνουν αισθητά τις μέσες αποδόσεις, με τον πρώτο να κινείται ανοδικά κατά 4,84% και τον δεύτερο να ”αναρριχάται” κατά 4,80%.

Παράλληλα και οι βασικοί ευρωπαϊκοί δείκτες DAX, CAC, FTSE 100, ΑΕΧ και SMI κινήθηκαν ανοδικά. Μετά τον γερμανικό δείκτη DAX, ο ολλανδικός AEX απέδωσε τα υψηλότερα κέρδη από τους παραπάνω δείκτες με +3,26%, ενώ ο δείκτης FTSE 100 είχε απόδοση 2,84% και ο γαλλικός CAC 40 +1,3%.

Παράλληλα, στην αντίπερα πλευρά του Ατλαντικού, οι δείκτες S&P 500 και Nasdaq 100 είχαν υψηλότερα κέρδη από όλες τις ανεπτυγμένες ευρωπαϊκές αγορές με +2,6% και +5,9% αντίστοιχα.

Ο ευρωπαϊκός δείκτης-”βαρόμετρο” Xetra DAX στη διάρκεια του έτους έχει καταγράψει κέρδη της τάξεως του 18%, ενώ στο τρίτο τρίμηνο του έτους η απόδοσή του έχει μειωθεί κατά 2%.

Η ελληνική αγορά έχει κινηθεί με υψηλότερους ρυθμούς ανόδου σε όλη τη διάρκεια αυτής της περιόδου, ενώ για το σύνολο του έτους οι δύο βασικοί εγχώριοι δείκτες εξακολουθούν να προσφέρουν αποδόσεις αρκετά πάνω από τον μέσο όρο.

Ο Γενικός Δείκτης και ο δείκτης της υψηλής κεφαλαιοποίησης έχουν αποδόσεις 14,4% και 11,4% στη διάρκεια του 2007, ενώ οι βασικοί δείκτες σύγκρισης για τις ευρωπαϊκές μετοχές DJ Euro Stoxx και DJ Stoxx 600 έχουν κινηθεί με +4,69% και +1,96% μόλις. Από την αρχή του έτους, οι αμερικανικοί δείκτες S&P 500 και Nasdaq 100 καταγράφουν υψηλότερα ποσοστά ανόδου σε σχέση με την ευρωπαϊκή αγορά, καθώς τα ποσοστά αγγίζουν το 7% για τον πρώτο και το 18% για τον δεύτερο δείκτη.

** Ο αναλυτικός πίνακας με τις αποδόσεις των βασικών ευρωπαϊκών και αμερικανικών δεικτών δημοσιεύεται στη δεξιά στήλη ”Συνοδευτικό Υλικό”

* Αναδημοσίευση από το φύλλο 497 της εφημερίδας ”ΜΕΤΟΧΟΣ & ΕΠΕΝΔΥΣΕΙΣ”, 28/09 - 02/10/2007.